Ankara Anlaşması’nın kaderi müzakerelere bağlı

27 Kasım 2018

İktisadi Kalkınma Vakfı Genel Sekreteri Doç. Dr. Çiğdem Nas, Bre­xit sonrasında Türkiye-İngiltere iliş­kileri ve “Ankara Anlaşması”nın mü­zakerelere bağlı olduğunu söyledi.

İstanbul’dan Pelin Ünker’in De­utsche Welle Türkçe için “Türkiye Brexit’e hazır mı?” başlıklı habe­rinde yorum yapan Nas, “Brexit’in gerçekleşeceği 29 Mart 2019’dan sonra İngiltere ve AB arasındaki tica­retin nasıl devam edeceği ile ilgili bir madde taslakta yer almıyor. Brexit sonrasında İngiltere-AB ilişkilerinin nasıl olacağını anlatan siyasi bildiri de anlaşma taslağında mevcut değil. Bütün bunlar Türkiye için de belir­sizlik anlamına geliyor” dedi.

“Peki her şey planlandığı gibi gi­der ve 29 Mart 2019’da Brexit ger­çekleşirse Türkiye bu durumdan nasıl etkilenecek?” yanıtlarken de Nas, “İngiltere AB bütçesine önemli katkısı bulunan bir ülke… Türkiye bugüne kadar katılım öncesi fon­lardan faydalanıyordu. Katılım sü­reci fiili olarak donmuş durumda. Bu süreçte canlanma olmazsa Türkiye’nin katılım öncesi fonlar­dan çıkarılması gündeme gelebilir” diye konuştu.

Nas, “İngilteresiz bir AB’de Türkiye’nin üyelik perspektifine daha da soğuk yaklaşılacak gibi gözüküyor… Türkiye açısından AB’nin Macron’un önerilerine ben­zer bir yeni kurumsal yapılanmaya gitmesi yeni bir modeli gündeme getirebilir” dedi.

ANKARA ANLAŞMASI’NIN KADERİ

“Brexit sonrası AB sürecinin yanı sıra İngiltere ve Türkiye ilişkileri de etkilenecek” diyen Nas şu yorumu yaptı:

“Taslak metinde sığınmacı an­laşmasıyla ilgili bir madde yer aldı. Buna göre İngiltere Brexit yürürlüğe girene kadar Türkiye ile AB arasında varılan sığınmacı anlaşması kapsa­mındaki mali taahhütlerini yerine getirecek. Türklerin İngiltere’de iş kurmasını kolaylaştıran Ankara Anlaşması ise metinde yer almadı. Ticari ilişkilerin akıbeti de belirsiz­liğini koruyor.”

Nas, şu anda Türkiye ve İngil­tere arasında Brexit sonrası ticari ilişkilerin zarar görmemesi için ge­çici bir protokol müzakere edildi­ğini vurgulayarak, “Buna göre AB ile İngiltere arasında yeni bir anlaş­manın akdedilmesine bağlı olarak, Türkiye’nin de bir serbest ticaret anlaşması müzakere etmesi gün­demde. Yeni ticari ilişkiler bunun üzerinden şekillenecek. İngiltere Türkiye’nin AB’de en önemli ticaret ortaklarından. Üstelik ticaret fazlası verdiği bir ülke. Bu yüzden serbest ticaretin devamı ve AB ile yeni ku­rulacak ilişkiye bağlı olarak müm­künse Gümrük Birliği’nin devamı büyük önem taşıyor. İngiltere ve AB arasında Aralık 2020’den önce yeni bir ticaret anlaşmasının imza­lanması umuluyor” dedi.

Ankara Anlaşması’nın geleceği ile ilgili olarak Nas şu değerlendirmeyi yaptı: `Türk vatandaşlarının Ankara Anlaşmasından kaynaklanan yer­leşme ve sosyal hakları söz konusu. İngiltere’nin Ankara Anlaşması’na taraf olmaktan çıkması bu yönde tabii kayba yol açar. Bu hakların sürdürülmesi hem AB ve İngiltere arasında müzakere edilecek yeni ilişkiye bağlı, hem de Türkiye’nin İngiltere ile müzakere edeceği an­laşmaya bağlı. İngiltere’nin AB ile gümrük birliğini devam ettirmesi halinde iki ülkede Gümrük Birliği partneri olacağından Ankara An­laşması hükümleri geçerli olmaya devam edebilir.”

Nas’a göre sürecin Türkiye’ye olumsuz sonuçlarını en aza indir­menin yolu AB ile ilişkileri güçlen­dirmekten geçiyor. “Durmuş mü­zakereleri canlandırmak için AB reformlarına hız verilmeli” diyen Nas, bu yapılabilirse İngiltere ile müzakere edilecek anlaşmadan da daha olumlu sonuç alınabileceği