Yeni bir Alzheimer ilacı olan Kisunla İngiltere’de onaylandı, ancak bağımsız bir gözlemci kurumun tedavinin vergi mükelleflerine maliyetine değmeyeceğini duyurmasının ardından hükümet ilaç için ödeme yapmamaya karar verdi.
Kisunla, aylar içinde böylesine karışık bir tepki alan ikinci Alzheimer ilacı oldu. Ağustos ayında İngiltere düzenleyici kurumu ilk Alzheimer ilacı olan Leqembi’yi onayladı ve aynı gözlemci kurum Ulusal Sağlık Hizmeti’nin (NHS) bu ilacı satın almamasını tavsiye eden taslak bir kılavuz yayınladı.
Geçen hafta bir açıklama yapan düzenleyici kurum, Kisunla’nın “(Alzheimer) ilerlemesini yavaşlatmada bazı etkinlik kanıtları gösterdiğini” bildirdi ve beyin zedeleyici hastalığın erken evrelerindeki insanları tedavi etmek için kullanımını onayladı.
Donanemab olarak da bilinen Kisunla ilacı, Alzheimer hastalığına neden olduğuna inanılan yapışkan bir proteini beyinden uzaklaştırarak hastalığın önüne geçmeye çalışıyor. Bu arada, İngiltere Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü (NICE), Kisunla’nın değerini kanıtlamak için daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu belirtti.
İlacın üreticisi Eli Lilly, bir yıllık tedavinin 32.000 dolar (yaklaşık 1 milyon TL) olduğunu söylüyor. NICE, düzenli intravenöz infüzyonlar ve beyin şişmesi veya kanaması gibi potansiyel olarak ciddi yan etkiler için titiz izleme gerektiren Kisunla’nın uygulanmasının maliyetinin “şu anda vergi mükellefleri için iyi bir değer olarak kabul edilemeyeceği anlamına geldiğini” duyurdu.
NICE uzmanları, Alzheimer için “yeni tedavi seçeneklerinin önemini kabul ettiklerini” ve Eli Lilly ile NHS’den “kanıtlardaki belirsizlik alanlarını ele almak için ek bilgi sağlamalarını” istediklerini belirtti.
Daha fazla yeni ilaç yolda İngiltere’nin sağlık sistemi kapsamında çoğu insan, devlet tarafından ödenen ücretsiz sağlık hizmeti alıyor, ancak Kisunla’yı özel olarak ödeme yapmaları halinde alabiliyor.
Edinburgh Üniversitesi Beyin Bilimleri Keşif Merkezi Direktörü Tara Spires-Jones, “Demansla yaşayan insanlar ve sevdikleri, bu yeni tedaviyi finanse etmeme kararından dolayı şüphesiz hayal kırıklığına uğrayacaklar” dedi. “Yeni tedavilerin hastalığı az da olsa yavaşlatabileceği yönündeki iyi haber çok yararlı” diyen Spires- Jones, yeni araştırmaların nihayetinde daha güvenli ve daha etkili tedaviler getireceğini de sözlerine ekledi.
Alzheimer Derneği’nin politika ve araştırma sorumlusu Fiona Carragher, NICE’in kararının “cesaret kırıcı” olduğunu söyledi, ancak ileri çalışmalarda test edilen yaklaşık 20 Alzheimer ilacı olduğunu belirtti ve yıllar içinde daha fazla ilacın onay için sunulacağını öngördü. Carragher, “Kanser gibi diğer hastalıklarda tedaviler zaman içinde daha etkili, daha güvenli ve daha ucuz hale geldi.
Demansta da benzer bir ilerleme görmeyi umuyoruz” dedi.