Kan testinin binlerce hayat kurtarma potansiyeline sahip olduğu belirtiliyor

13 Eylül 2021

NHS, elliden fazla kanser türünün belirtiler ortaya çıkmadan önce teşhis edilebilmesi amacıyla dünyanın en geniş çaplı kan testi denemelerine başladı.

Ülkede her yıl binlerce hayat kurtarma potansiyeline sahip olan testin, rutin olarak taranamayan kanser türlerini tespit edebilmesi ve bunların vücudun hangi bölgesinde olduğunu yüksek bir doğruluk oranıyla bulabilmesi bekleniyor.

NHS, ülke genelinde 50 ve 77 yaş aralığında olan ve farklı etnik kökenlere sahip 140 binden fazla kişiye denemelerde yer almak için davet yollamış durumda.

The Guardian gazetesinin haberine göre, Pazartesi gününden (dün) itibaren ülke genelindeki mobil test kliniklerinde kan örneği verecek 100 binden fazla gönüllü aranıyor.

ABD’de halihazırda mevcut olan Galleri testi, erken teşhis edilmesi zor olan kanser türlerini, tümörlerden kan dolaşımına sızan DNA parçalarını belirleyerek bulabiliyor. Bu kanser türleri arasında akciğer, bağırsak, pankreas, boğaz, kafa ve boyun kanserleri de bulunuyor.

Tümörler erken aşamada teşhis edildiği takdirde, hastalar genelde daha fazla tedavi seçeneğine sahip oluyor. Bunun yanında, bu hastaların yaşama şansı da kanserleri en ileri düzey olan dördüncü aşamada tespit edilen kişilere göre 5 ile 10 kat arasında artıyor. Denemelere katılan gönüllülerde, son üç yılda kanser tanısı konulmamış olma şartı aranacak.

Gönüllüler testten bir yıl ve iki yıl sonra mobil test kliniklerinde tekrar kan örneği verecek. Testin kanseri erken teşhis etmede doktorlara yardımcı olup olmadığını bulmak için, katılımcıların yarısının kan örnekleri hemen Galleri testiyle kontrol edilecek ve diğer yarısının kan örnekleri de gelecekteki potansiyel testler için saklanacak.

Denemelere katılan kişilerden, her zamanki NHS kontrollerini aksatmamaları ve sıra dışı bir belirti görmeleri halinde aile hakimleriyle iletişime geçmeleri istenecek.

2023 yılında gelmesi beklenen deney sonuçlarının başarılı olması halinde NHS, denemelere 2024 ve 2025 yıllarında bir milyon kişinin daha katılmasını hedefliyor.

Daha önce birinciden üçüncü aşamaya kadar olan kanser türlerini kapsayan araştırmalarda, Galleri testinin önceden belirlenmiş bir düzine kanserin yüzde 67’sini bulduğu belirtiliyor.

Bu kanser türlerinin, Birleşik Krallık ve ABD’de gerçekleşen kanser ölümlerinin yaklaşık üçte ikisinden ve tüm dünyadaki kanserlerin de yüzde 41’inden sorumlu olduğu ifade ediliyor.

NHS England Başkanı Amanda Pritchard, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Hızlı ve basit olan bu test, kanser teşhisi ve tedavisi konusunda gerçekleştirilecek bir devrimin başlangıcı olabilir.”

Cancer Research UK direktörü Profesör Peter Sasieni’nin konuyla ilgili açıklamalarıysa şu şekilde: “Geç aşamada teşhis edilen kanser sayısını büyük miktarda azaltıp azaltamayacağını görmek için Galleri testi üzerinde çalışmalar yapmalıyız. Test, erken kanser teşhis konusunda bir dönüm noktası olabilir ve biz de bu önemli araştırmayı yürütüyor olmaktan dolayı heyecanlıyız.”