Ekonomi politikasında radikal bir değişim planlıyor

22 Eylül 2022

Başbakan Liz Truss, hazırladığı vergi kesintisi bütçesiyle popülerliğe oynayan bir başbakan olmayacağına hazır olduğunu söylüyor. Birleşmiş Milletler toplantısında yaptığı konuşmayla da İngiltere olarak tüm dünyaya örnek olmak istediklerini ifade eden Truss’ın, kariyerine büyük bir risk alarak başladığına inananların sayısı ise hiç az değil.

Financial Times’tan George Parker, Jim Pickard, Jennifer Williams, Daniel Thomas, Sebastian Payne ve Chris Giles’in haberine göre, Liz Truss, büyük ve yüksek kar elde eden şirketler için vergi indiriminin ‘haksız’ olmadığını ilan ederek, büyüme odaklı mini-bütçe planı öncesinde ekonomi politikasında radikal bir değişime işaret ediyor.

Zenginden alınan vergi düşürülecek

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, İngiltere Başbakanı, belirgin şekilde daha iyi durumda olanlara yardımcı olacak, kurumlar vergisinde planlı bir artışı tersine çevirecek ve bankacıların ikramiyelerinin üst sınırını kaldıracak bir politika olan ulusal sigortayı kesme planlarını imzaladı.

Muhafazakarlar, farklı gelir grupları arasındaki vergi değişikliklerinin ‘dağıtımsal etkilerine’ odaklanırken, Truss, zenginler ve iş dünyası üzerindeki vergi yükünün azaltılmasının büyümeyi artıracağını savunuyor.

Truss’ın politikalarının ABD Başkanı Joe Biden’ın yaklaşımına taban tabana ters olması da, ekonominin geleceğiyle ilgili olarak büyük endişe duyan kalabalıkları daha da endişelendiriyor.

Biden, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Ekonominin yukarıdan aşağıya refah yaratmasından bıktım usandım” dedi. Biden, “Bu hiçbir zaman işe yaramadı. Biz, tabandan tavana yayılan bir ekonomi inşa ediyoruz” diye ekledi.

İngiltere’de hayat normale dönüyor ve Başbakan Truss, ülkeyi bekleyen anormallikler için kolları sıvıyor. Ancak onun da çöken ekonomiyi ayağa kaldırmak için normal yöntemler denemeye pek niyeti yok gibi gözüküyor.

Downing Street, Birleşik Krallık ve ABD’nin farklı ekonomik zorluklarla karşı karşıya olduğunu savunarak, Biden’ın yorumlarının Truss’a yönelik olduğunu öne sürmenin ‘gülünç’ olduğunu söylüyor.

Arz yönlü reformlara odaklanılacak Truss’un yardımcılarından Kwasi Kwarteng, Cuma günü büyümeyi artırmak için bir dizi arz yönlü reform başlatacağını açıkladı. Yeni Truss yönetimi, vergi indirimlerinin bu planın önemli bir bileşeni olduğuna inanıyor.

New York’ta Sky News’e verdiği demeçte, Truss, “Vergileri azaltmanın bir şekilde adaletsiz olduğu argümanını kabul etmiyorum” diyor.

Truss, “Bildiğimiz şey, daha yüksek gelirli insanlar genellikle daha fazla vergi ödüyor, bu yüzden vergileri düşürdüğünüzde genellikle orantısız bir fayda sağlamış oluyorsunuz çünkü bu insanlar ilk etapta daha fazla vergi ödüyorlar” şeklinde konuşuyor. Popüler olmaya hazır olup olmadığı sorusuna ise Truss, “Evet, öyleyim” diye yanıt veriyor.

Ayrıca Truss, hükümetin herkese yardımcı olacak enerji faturalarını kısmak için büyük bir devlet desteği ilan ettiğini de sözlerine ekliyor. Kwarteng ise, emlak piyasasına hareket getirmek için damga vergisinde indirime gidildiğini açıkladı.

Kwarteng ayrıca Ar-Ge vergi kredi sistemini genişletmeyi ve aynı zamanda erken aşamadaki şirketlere daha fazla para çekmek için Kurumsal Yatırım Planını iyileştirmeyi düşünüyor.

Thatcher’ın ‘Girişim bölgeleri’ planı yeniden canlanıyor Truss, Ağustos ayındaki liderlik yarışı sırasında, Margaret Thatcher’ın 1980’lerde Isle of Dogs’tan Corby’ye kadar uzanan ‘girişim bölgelerinden’ esinlenerek, ekonomik büyümeyi teşvik etmek amacıyla yeni ve düşük vergili, düzenlemelerin büyük bölümünden muaf yatırım bölgeleri istediğini tekrarlıyor.

Truss’ın yeni bölgeler planının, selefi Boris Johnson tarafından önerilen ve vergi indirimleri, gümrük avantajları ve daha gevşek planlama kısıtlamalarını içeren ve on bir adede kadar serbest liman bölgesinden oluşan mevcut programı gölgede bırakacağa benziyor.