“Şimdi al sonra öde” borçları 4’e katlandı

9 Nisan 2024

Birleşik Krallık genelinde “şimdi al, sonra öde” (buy now, pay later) kredisi kullanılarak yapılan online alışverişlerde harcanan para miktarı ayda 1,7 milyar pounda kadar çıktı.

The Guardian’ın haberine göre, günlük temel ihtiyaçları için rutin olarak bu kredilere başvuran kişi sayısı günden güne artıyor. “Şimdi al sonra öde” piyasasının, 2020’den bu yana dörde katlandığı ve bu yıl toplamda 30 milyar pounda ulaşarak rekor kırmasının beklendiği belirtiliyor. Kampanya grupları, milletvekillerinin bu duruma müdahale etmesi ve sektörde acil olarak düzenlemeye gidilmesi için çağrıda bulunuyor.

Alışverişlerde ödemelerin ertelenmesi yöntemi yıllardır uygulanıyor olsa da pandemi döneminden beri oldukça yaygınlaşmış durumda. Adobe Digital Insights tarafından derlenen verilere göre, 2024 yılının ilk üç ayında, online alışverişlerde harcanan her 7 pounddan biri “şimdi al, sonra öde” yöntemiyle harcandı. Bu yöntemle yapılan online harcamaların 2023 yılı toplamı 16,7 milyar sterlin oldu. Mağazalarda bu yöntem kullanılarak yapılan harcamaların ise 9 milyar poundu bulduğu belirtiliyor.

Ülkede finans piyasasını denetleyen Financial Conduct Authority (FCA) kurumunda daha önceden geçici başkanlık yapmış olan Christopher Woolard tarafından yapılan bir değerlendirmede, bu yöntemin tüketiciler açısından potansiyel zarar oluşturabileceği ifade edildi. Woolard, 2021 yılındaki raporunda, bu yöntemle satılan tüm ürünlerin FCA tarafından denetlenebilmesi için acilen yasa değişikliğine gidilmesi gerektiğini söylemişti.

The Guardian’ın haberine göre, Maliye Bakanlığı, bu sektörü denetlemek için Şubat 2023 yılında bir yasa tasarısı sunmuştu ama önerilen değişiklikler yürürlüğe girmedi. Citizens Advice tarafından geçen Kasım ayında yayınanan bir rapor, “şimdi al, sonra öde” uygulamasını sıklıkla kullanan kişilerin yüzde 35’inin, bu yöntemi yiyecek ve içecek alışverişi için kullandığını gösteriyor.

Bunun yanında, bu yöntemi kullanan her beş kişiden birinin, 12 aylık dönemde ödemesini yapamadığı veya geciktirdiği görüldü. Kampanya grubu Debt Justice’ten Joe Cox, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “Finansal olarak zor durumda olan bazı kişiler, başka seçenekleri kalmadığı için ‘şimdi al, sonra öde’ seçeneğine yöneliyor.

Ancak, bu durum, onları yıllarca içinden çıkamayacakları tehlikeli bir borç sarmalına sürükleyebilir. Bu tür borçları kullananlar da diğer kredilerle sunulan aynı yasal korumayı hak ediyor.”