Son anketlerin analizine göre Nigel Farage’ın oylarını artırması Muhafazakar Parti’ye, İşçi Partisi’nden çok daha pahalıya mal olacak.
Önümüzdeki seçim Nigel Farage’ın Avam Kamarası’na girmek için sekizinci girişimi olacak. The Times’a göre, Clacton’da ne olursa olsun, bu onun şimdiye kadarki en etkili Westminster kampanyası olabilir.
Bir yıldan uzun bir süredir kamuoyu yoklamaları Muhafazakârlara verilen desteğin solda İşçi Partisi, sağda ise genel seçim kampanyasının başından bu yana yüzde 11 civarında seyreden Reform tarafından sıkıştırıldığını gösteriyor.
Farage’ın desteği Muhafazakârların oylarını nasıl etkiler?
Bu yıl yapılan anketlerin çoğu, Farage liderliğindeki bir Reform’un partiyi birkaç puan artırabileceği konusunda hemfikir. Ancak bunun sandalyelere nasıl yansıyacağını doğru bir şekilde anlamak için bu oyların nereden geldiğinin bilinmesi gerekiyor.
Reform her iki ana partiden de oy alacak mı?
Rishi Sunak için kötü haber şu ki, mayıs ayındaki yerel seçimler Reform’un sıçramasının İşçi Partisi’nden çok Muhafazakârlara zarar vereceğini gösteriyor. The Times Gazetesi, Strathclyde Üniversitesi’nde siyaset profesörü olan seçim uzmanı Sir John Curtice tarafından elde edilen rakamlar sayesinde, Reform adaylarının bulunduğu bölgelerle bulunmadığı bölgeleri karşılaştırdı.
Reform’un aday çıkarmadığı bölgelerde Muhafazakârların oy oranı 2023’e kıyasla 1,7 puan düşmüştü. Ancak Reform’un bu yıl aday gösterdiği ve geçen yıl göstermediği yerlerde Muhafazakâr oy oranı 5,3 puan gibi çok daha büyük bir farkla düşerken, buna karşılık İşçi Partisi’nin oy oranı neredeyse hiç düşmedi. Bu da Reform’a verilen desteğin önemli bir kısmının Muhafazakar seçmenlerin zararına olduğunu gösteriyor. Reform’un potansiyel seçmenlerinin kim olduğuna bakıldığında da bu durum anlam kazanıyor.
Britanya’da Reform’a verilen destek tıpkı referandum sırasında Brexit’e ve Muhafazakarlara verilen destek gibi yaşla birlikte artma eğiliminde. İşçi Partisi’nin genç destek tabanı ile çok daha az örtüşme bulunuyor.
Muhafazakar Parti 2016’dan bu yana AB karşıtı tabanı yutarak destek kazanırken, bu 2019’da partinin işine yaradı. Ancak şimdi, yeniden dirilen Farage bu seçmenleri yeniden bölme tehdidiyle karşı karşıya. Manchester Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Rob Ford, “Mevcut İşçi Partisi koalisyonu, Muhafazakâr koalisyona kıyasla reformlara çok daha dayanıklı” dedi.
Sunak için sorunu çerçevelemenin bir başka yolu da Farage’ın kendisinden ne kadar daha popüler olduğu. 2019 Muhafazakar seçmenlerinin yüzde 50’si Nigel Farage’a olumlu bakarken, Sunak’a olumlu bakanların oranı sadece yüzde 41.
O halde bir Reform sıçraması parlamentoya ne yapacaktır?
Pazartesi günü yayınlanan ve 50.000 seçmeni kapsayan son YouGov MRP anketine göre Reform, 27 seçim bölgesinde ikinci sırada yer alıyor. Bu seçim bölgelerinden on biri Barnsley South ve Doncaster North da dahil olmak üzere Yorkshire’da. İşçi Partisi bu kadar öndeyken, hiçbirinde kazanmaya yakın değil.
Ancak oyların dağılımı, Reform’a doğru küçük bir kaymanın bile Muhafazakarların kayıpları üzerinde büyük bir etkisi olabileceğini göstermektedir. Reform’un, Muhafazakarlardan iki oy, İşçi Partisi’nden bir oy aldığı varsayilirsa, beş puanlık mütevazibir Farage sıçraması,Muhafazakarları 140 sandalyeden 118’e düşürür. İşçi Partisi ise seçmen kaybetmesine rağmen sekiz sandalye kazanarak 430’a ulaşır.
Ancak işler daha da kötüye gidebilir; Reform’un neredeyse tüm desteğini şu anda Muhafazakarlara oy vereceğini söyleyen kişilerden aldığı varsayilirsa, dört puanlık bir Reform sıçraması Muhafazakarları 95 sandalyeye düşürürken, Reform’a beş puanlık bir destek Muhafazakarları sadece 78 sandalyede bırakır. Reform’un oylarında Muhafazakârlar aleyhine yedi puanlık bir artış Muhafazakârları parlamentodaki üçüncü büyük parti konumuna düşürür.
Destek düşük olduğunda ve seçmen tabanı bölündüğünde, ilk tur acımasız bir sistem olabilir. Muhafazakar Parti’ye verdikleri tüm zarara rağmen, Reform’un parlamentoda herhangi bir sandalye kazanması için hala büyük bir ulusal dalgalanma gerekiyor.
Times’a gore, mega anketler bile yerel kazananları tahmin etmekte çok iyi değil. Farklı bölgelerdeki insanlar farklı davranıyor; bu yılın başlarında Clacton seçim bölgesi için yapılan ayrı bir anket, Farage’ın yarışması halinde muhtemelen kazanacağını gösteriyor.
Ancak bir parti Farage’ın olası bir sıçramasından son derece kazançlı çıkacak: Liberal Demokratlar
Parti, Nigel Farage’ın partisinden bile daha az ve 2019’da elde ettiğinin altında, ulusal oy oranının yaklaşık yüzde 10’unda seyrediyor olabilir. Yine de şu anda İngiltere’nin güneyindeki bazı sandalyelerde kıl payı ikinci sırada olduğu için Reform’a doğru mütevazı bir salınım bir düzine kadar ekstra sandalye ile sonuçlanabilir.
foto kaynak: https://x.com/Nigel_Farage/status/1797979195915846118