NHS, ek fonları hizmete dönüştürmekte zorlanıyor

23 Haziran 2025

 

Vergi mükellefleri uyarıyor: “Yatırılan milyarlar hastalara yansımıyor”

Birleşik Krallık’ın ulusal sağlık sistemi NHS, ekstra fonlara rağmen sağlık hizmetlerini iyileştirmekte yetersiz kalıyor. Vergi Mükellefleri İttifakı (TaxPayers’ Alliance) tarafından hazırlanan kapsamlı rapora göre, NHS; para harcamakta etkili olsa da bu harcamaları doğrudan hasta bakımına çevirmede Batı ülkeleri arasında en kötü performans gösteren sistemlerden biri konumunda.

En düşük yaşam süresi, en yüksek önlenebilir ölüm oranı

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) verilerini baz alan araştırma; İngiltere, Kanada, Avustralya, Fransa ve Almanya dahil 13 ülkenin sağlık sistemini karşılaştırdı. Bulgulara göre, İngiltere yaşam beklentisinde son sırada yer alırken, önlenebilir ölümler açısından en yüksek orana sahip.

Bütçenin %64’ü personele gidiyor, teknolojik yatırım geride kalıyor

NHS bütçesinin üçte ikisi —yaklaşık %64’ü— personel maaşı ve emekli maaşlarına ayrılıyor. Bu oran; Yeni Zelanda’da %42, İrlanda’da ise sadece %33. NHS’nin yeni teknolojilere ve hastane altyapısına yaptığı sermaye yatırımları da yetersiz. Kurum, sermaye harcamaları açısından 13 ülke arasında 11. sırada yer alıyor.

Raporda, NHS’nin sağlık personeli sayısını artırmasına rağmen hizmet verimliliğinde ciddi düşüş yaşandığı vurgulandı. 2019–2023 arasında hastane personel sayısı %17 arttı; ancak hizmet üretimi bu artışı takip edemedi. Bu farkın başlıca nedeni, eskiyen ekipmanların ve binaların yenilenmemesi olarak açıklandı.

Uzmanlardan reform çağrısı: “İyi paranın kötüye gitmesini durdurun”

TaxPayers’ Alliance araştırma direktörü Darwin Friend, “NHS bazı alanlarda kaynaklarını etkili kullanıyor olsa da, mevcut sistemle milyarlarca sterlinlik yeni kaynakların boşa harcanacağı ortada” dedi. Friend, bölgesel maaş pazarlıkları, sermaye yatırımlarının önceliklendirilmesi ve sigorta temelli finansman modellerinin tartışmaya açılması gerektiğini belirtti.

Siyasi Ekonomi Uzmanı Dr. Kristian Niemietz ise, “NHS para açısından yetersiz değil ama kaynak açısından zayıf. Bir yığın para, otomatik olarak bir doktor ya da MR cihazına dönüşmez” diye konuştu.

Raporun ana bulguları:

• NHS, 13 ülke arasında en az verim sağlayan sistemlerden biri.
• Sağlık harcamaları GSYİH’ya oranla 3. sırada; ancak hasta hizmeti dönüşümünde 12. sırada.
• Personel maliyetleri diğer ülkelere göre orantısız derecede yüksek.
• Teknolojik yatırımda ciddi gerilik yaşanıyor.
• Emeklilik maaşlarının büyüklüğü maaşları gölgede bırakıyor.