FCA. araç kredilerinde dev tazminat planını açıkladı

8 Ekim 2025

Birleşik Krallık finans düzenleyicisi Financial Conduct Authority (FCA), 2007–2024 yılları arasında yapılan 14 milyon adil olmayan araç kredisi sözleşmesinden etkilenen milyonlarca tüketiciye ortalama 700 sterlin tazminat ödeneceğini açıkladı.

FCA’nın salı günü duyurduğu tazminat planı, son yılların en büyük toplu geri ödeme programlarından biri olarak görülüyor. Tahmini toplam ödeme miktarı 8,2 milyar sterlin, işletme maliyetleriyle birlikte ise yaklaşık 11 milyar sterline ulaşabilir.

PPI skandalından sonraki en büyük toplu ödeme

Yeni düzenleme, İngiltere finans tarihindeki en büyük toplu tazminat ödemelerinden biri olan PPI (ödeme koruma sigortası) skandalından bu yana görülen en kapsamlı geri ödeme programı olacak. PPI skandalında 34 milyon tüketici ortalama 1.000 sterlin tazminat almıştı.

FCA’nın bu kez odaklandığı konu ise, 2007 ile 2024 yılları arasında otomobil kredilerinde “discretionary commission arrangement” (isteğe bağlı komisyon anlaşması) olarak bilinen sistem üzerinden yapılan satışlar. Bu sistemde, kredi sağlayan bankalar bayilere faiz oranını belirleme yetkisi veriyor; faiz oranı yükseldikçe bayilerin komisyonu da artıyordu. Böylece milyonlarca tüketici, farkında olmadan kredilerini olması gerekenden daha pahalıya almış oldu.

Tazminatların ortalaması 700 sterlin olacak

FCA, değerlendirmeye alınacak 14,2 milyon sözleşmenin yaklaşık yüzde 44’ünün “adil olmayan” şartlar içerdiğini belirtti. Ancak bu, 14 milyon ayrı kişinin tazminat alacağı anlamına gelmiyor; bazı kişiler bu dönemde birden fazla araç satın aldıkları için birden fazla ödeme alabilecek.

Düzenleyici kurumun tahminine göre ortalama tazminat miktarı 700 sterlin olacak. FCA, “herkes istediği kadar tazminat alamayabilir, ancak amacımız bu meseleyi adil ve hızlı biçimde sonuçlandırmak” açıklamasını yaptı.

FCA Başkanı: “Zamanı geldi, müşteriler hak ettiği tazminatı almalı”

FCA Başkanı Nikhil Rathi, birçok araç finansmanı sağlayıcısının yasalara uymadığını belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Artık müşterilerin hak ettiği adil tazminatı alma zamanı geldi. Amacımız hem tüketiciler hem de kredi sağlayıcılar için basit, erişilebilir ve adil bir sistem kurmak.”

Tazminat planı, 2021’de yasaklanan bu tür komisyon anlaşmalarını kapsayacak. FCA, planın yürürlüğe girmesinin ardından daha önce şikayette bulunan tüketicilerin öncelikli olarak ödemelerini alacağını duyurdu. Şikayette bulunmamış olanlar ise program başladıktan sonraki altı ay içinde kredi sağlayıcıları tarafından bilgilendirilecek.

Faiz ödemesi de yapılacak

Tazminatlara, fazla ödeme yapılan tarihten itibaren İngiltere Merkez Bankası’nın yıllık ortalama faiz oranına yüzde 1 eklenerek faiz uygulanacak. Ortalama faiz oranının %2,09 civarında olması bekleniyor.

FCA, farkındalık kampanyası başlatacak

FCA, tüketicilerin haklarını öğrenebilmesi için ülke genelinde bir bilgilendirme kampanyası başlatacağını duyurdu.

Motor finans sektörünün önde gelen kuruluşlarından Finance & Leasing Association (FLA) ise, maliyetlerin çok yüksek olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:

“Bu 360 sayfalık detaylı bir belge. Önümüzdeki haftalarda tazminat sürecini hem adil hem de sektörün istikrarını koruyacak şekilde yönetmek için kapsamlı bir değerlendirme yapacağız.”

Sektör genelinde milyarlarca sterlinlik etki bekleniyor

Yalnızca 2024 yılında 2 milyondan fazla kişi otomobil kredisi kullandı ve toplamda 39 milyar sterlin borçlandı. Uzmanlar, yeni tazminat planının sektör genelinde ciddi finansal baskı yaratacağını, ancak tüketicilere uzun süredir beklenen adaleti sağlayacağını belirtiyor.