Müzakereler şimdilik buzdolabında

25 Kasım 2016

Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye’nin Avrupa Birliği ile üyelik müzakerelerinin geçici olarak dondurulması çağrısı yapan karar taslağını ezici çoğunlukla kabul etti.

Oylamada 37’ye karşı 479 “Evet” oyu kullanıldı.107 Avrupa milletvekili ise çekimser kaldı. Gerekçe olarak Türkiye’de demokrasi konusunda “gerileme” gösterildi. Ak Parti hükümetinin Avrupa Parlamentosu’nun kararına tepkisi gecikmedi. Avrupa Bakanı Ömer Çelik Avrupa Parlamentosu’nun kararına ilişkin sert bir açıklama yaptı. Çelik ‘Bu karar bizim için yok hükmündedir.

Bu karar içerdiği vizyonsuzluk itibariyle, dili itibariyle ciddiye alınacak bir karar değil.’ şeklinde konuştu. Başbakan Binali Yıldırım da ‘Avrupa Parlamentosu kararının bizim açımızdan hiçbir önemi yok. AB ile ilişkiler de zaten kerhen yürüyen ilişkilerdir.’ şeklinde konuştu. Avrupa milletvekilleri OHAL uygulamasının getirdiği şartlar nedeniyle müzakerelerin geçici olarak dondurulmasını istedi. Metinde Avrupa Birliği ve Avrupa Parlamentosu darbe girişimini güçlü bir şekilde kınadı. Türkiye’nin sorumluları yargılama hakkının meşru olduğu vurgulandı. Metinde Türkiye Avrupa Birliği’ne bağlı kalmaya davet edildi. Aşırı sağcılar, Türkiye ile müzakerelerin tamamen kesilmesini savundu ancak önergeler kabul görmedi.

Metnin hukuki bir bağlayıcılığı bulunmuyor ancak Avrupa Birliği liderlerine tavsiye niteliği taşıyor. Müzakerelerin dondurulmasına yönelik karar sadece AB liderleri tarafından alınabiliyor. Avrupa Parlamentosu müzakereleri tek başına donduramıyor. Avrupa Parlamentosu, Ankara ile üyelik müzakerelerinin başladığı 2005 yılından bu yana ilk kez sürecin dondurulmasına yönelik karar aldı. Metinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına da yer verildi. İdam cezasının kesin olarak reddedilmesinin Avrupa Birliği müktesabatının vazgeçilmez bir parçası olduğu belirtildi.

AB Dış ilişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini Türkiye ile müzakerelerin sona ermesi halinde kaybeden- kaybeden senaryosuyla karşı karşıya kalınacağını belirtmişti. Ayrıca Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin yol ayrımında olduğunu vurgulamıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise oylamanın “kıymeti harbiyesi” olmadığını ifade etmişti.

Avrupa Parlamentosu’nun sayıca en büyük grubu olan merkez sağ Avrupa Halk Partisi grubu lideri Manfred Weber Türkiye’nin yüzünü Rusya ve Çin’e döneceği senaryosuna inanmadığı mesajını vermişti. AP Sosyal Demokrat Grubu (S&D) Başkanı Gianni Pitella müzakereler dondurularak hükümete kuvvetli bir mesaj gönderilmesi gerektiğini savunmuştu.