Bir kültür varlığı daha yurda dönüyor

17 Ocak 2017

Türkiye’den 1960’larda çıkarılan Erken Bronz Çağına ait Yortan Kabı ait olduğu topraklara geri dönüyor.

Tarihi testinin İngiltere’de gidiş ve Türkiye’ye dönüş hikayesi, İngiliz vatandaşı Thelma Bishop’un 1960’lı yıllarda gittiği Efes Antik Kenti ziyareti sırasında satın aldığı tarihi testiyi, Macclesfield’daki Adam Partridge Müzayede firmasına götürüp bilgi talep etmesiyle başladı.

Patridge Müzayede Evi’nin aynı zamanda arkeolog olan seramik uzmanı Jason Wood, Türk olan eşi vasıtasıyla ulaştığı uzmanlardan, söz konusu kabın Erken Bronz Çağına tarihlenen ve Yortan Kültürlerine ait bir kültür varlığı olduğunu öğrenmesi ve Türkiye’de kültür varlıklarının ihracının yasak olduğu konusunda bilgi edinmesi üzerine iade süreci başlamış oldu.

Yortan Kabının Türkiye’den hiç çıkarılmamış olması ve ait olduğu topraklara dönmesi gerektiği kanaatine varan Jason Wood, bu görüşünü eserin sahibi olan Thelma Bishop’la paylaşmış; Bishop’un da Yortan Kabının ait olduğu topraklara iade edilmesi fikrini kabul etmesi üzerine girişimler başlatıldı. Jason Wood’un, Türkiye’nin Londra Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Londra Kültür ve Tanıtma Müşavirliği ile irtibata geçmesi üzerine tarihi testinin ait olduğu topraklara dönüş yolculuğu başladı. Eserin Türkiye’ye iadesi 17 Ocak tarihinde Türkiye’nin Londra Kültür ve Turizm Müşavirliği’nde düzenlenecek toplantı ile gerçekleştirilecek.

Tarihi testinin Türkiye’ye iadesi nedeniyle eseri iade eden Thelma Bishop ile Partridge Müzayede Evi’ne birer Müzekart ‘Museumpass İstanbul’ hediye edilecek. Ait olduğu topraklara iade edilecek olan kültür varlığı testi, Erken Bronz Çağına ait tarihlendirilmekte olup, Yortan Kültürü adı verilen stil özelliklerine sahip, pişmiş topraktan, 26,5 cm. yüksekliğinde bir sürahi testi.

Eserin ait olduğu ülkeye iadesi, Türkiye gibi kaynak ülkelerin topraklarından çıkarılan kültür varlıkları için sürdürdükleri uluslararası hak ve hukuk mücadelesinin müzayede firmaları ve diğer ülkelerin kamuoyu tarafında fark edilmesi açısından büyük önem taşımakta.

Konuyla ilgili bilgi veren müzayede firmasının sahibi Adam Partridge: “Bu nadir eserin ait olduğu Türkiye topraklarına dönmesinden dolayı çok mutluyum. Böyle bir durumla karşılaşan her müzayede evi maalesef bu yolu seçmiyor. Umuyorum ki Birleşik Krallık’ taki benzer durumlar için bir örnek teşkil etmiş olduk” diye konuştu.