‘Rusya, Suriye’de radikal İslam’a karşı’

20 Ocak 2017

Londra’da düzenlenen bir toplantıda Türkiye ve Rusya’nın engebeli ilişkisi ele alındı. Rusya ve Türkiye siyasi ve toplumsal ilişkilerinin de değerlendirildiği toplantıda Ortadoğu’da meydana çıkan yeni süreçte irdelendi.

Centre for Turkey Studies/Türkiye Araştırmaları Merkezi 11 Ocak 2017 akşamı Britanya Parlamentosu’nda Ezgi Başaran ve Dr Natalie Kuhrt’un katıldığı bir program düzenledi. Programa ayrıca Türkiye uzmanı Profesör William Hale de katkıda bulundu. Halka açık olarak düzenlenen toplantının ev sahipliğini ve moderatörlüğünü Türkiye ile yakından ilgilenen Lord Balfe üstlendi.

Radikal gazetesi eski yazarlarından olan ve bugünlerde Oxford Üniversitesi’nde ziyaretçi öğretim görevlisi olarak görev alan Ezgi Başaran Türkiye- Rusya ilişkilerini Türkiye’nin iç politikaları açısından değerlendirdi. Putin ve Erdoğan’ın birbirlerine benzer güçlü karakterler olmasının anlaşmalarını kolaylaştırdığını söyleyen Başaran iki ülke arasında engebeli bir ilişki olduğunu söyledi.

Batı karşıtı söylemlerde hem fikir olan iki liderin Rusya’nın 15 Temmuz darbe teşebbüsünden hemen sonra Türkiye ile dayanışma göstermesi de bu ilişkinin güçlenmesine katkıda bulunduğunu belirten Başaran diğer yandan Suriye konusunda yaşanan anlaşmazlıkların da unutulmaması gerektiğini ekledi. Enerji ve turizm açısından Rusya ile olan ilişkilerin Türkiye açısından kritik olduğunu da belirten Başaran Türkiye’nin ne şekilde olursa olsun Batıdaki müttefikleri ile bağlarını koparmayacağını dile getirdi.

Rusya’nın Kürtlerle olan ilişkileri ile gelen bir soru üzerine Başaran Rusya’nın PKK’yı terör organizasyonu olarak görmeyen ülkelerden biri olduğunu hatırlatıp geçmişte Kürtlerle iyi ilişkileri olan Rusya’nın şimdilerde Kürtlere destek konusunda daha sessiz olduğunu söyledi. King’s College’dan Rusya siyaseti uzmanı Dr. Natasha Kuhrt Rusya’nın Suriye’de kesinlikle rejim değişikliği istemediğini ve radikal İslam’a karşı seküler bir diktatörlüğü desteklediğini söyledi.

Rusya’nın Arap Baharı gibi devrimci ayaklanmalara Ukrayna gibi kendi geçmişindeki ayaklanmalara benzer olduğu için karşı olduğunu söyleyen Dr Kuhrt Rusya’nın Türkiye’deki darbe teşebbüsünün ardından Türkiye hükümetine bu sebeple de destek olduğunu ekledi. Profesör William Hale de Türkiye – Rusya ilişiklerini enerji açısından değerlendirip TANAP projesi ile Türkiye’nin Rusya’ya olan enerji bağımlılığını azalacağını söyledi.

Suriye konusunda yıllarca ABD ve Avrupa tarafından bir çözüm bulunmadığını ama Türkiye ve Rusya’nın ise ateşkes için verdikleri çabanın takdir edilmesi gerektiğini belirten Hale Suriye konusunda Kürtler ve yeni Amerikan Başkanlığı gibi geleceğe dair çözülmesi gereken sorular olduğunu söyledi. Lord Kılclooney’nin de seyirciler arasında bulunduğu program katılımcıların soruları ile devam etti.

Lord Kılclooney’nin ‘Türkiye’de aşırı İslamcı bir politika izleniyor’ şeklinde bir yorum yapması üzerine Başaran ve Hale arasında bir anlaşmazlık yaşandı. Hale Türkiye’nin Cumhuriyet’in başından beri Müslüman bir ülke olduğunu sadece şimdilerde muhafazakarların iktidarda olduğunu söyledi. Başaran ise Hale’e kesinlikle katılmadığını belirtti, Türkiye’nin siyasetinin son on yılda daha İslamcı bir şekilde şekillendiğini ve aşırı baskıcı olduğunu söyledi. NATO, Kıbrıs görüşmeleri ve medya konularında da katılımcıların soruları oldu.

Türkiye’nin NATO’dan ayrılmayacağında hem fikir olan konuşmacılar Kıbrıs konusunda Rusya’nın her ne kadar finansal ilişkiler olsa da siyaseti belirleyici bir aktör olmayacağını eklediler. Türkiye ve bölge üzerine kritik toplantılar düzenlemeye devam eden Centre for Turkey Studies (CEFTUS) 27 Ocak’ta Türkiye Büyükelçisi Sir David Logan ile Türkiye’deki siyasi kriz konulu bir program organize ediyor.

Ayrıca Kıbrıs çözümü üzerine 8 Şubat’ta parlamentoda halka açık bir organize edecek olan CEFTUS yetkilileri ilgilenenlerin www.ceftus.org üzerinden kayıt yapabileceklerini bildirdi.