Bilim Müzesi’nde “Güneş” sergisi; Tarih boyunca insan ile Güneş arasındaki ilişkiyi ortaya koyuyor

9 Ekim 2018

Londra Bilim Müzesi’nde kapıları yarın açılacak sergide, bronz çağından bugüne kadar çeşitli medeniyetlerde Güneş ile zaman, sağlık ve enerji ilişkilerini ortaya koyan objeler, interaktif deneyimler ve görseller yer alıyor.

İnsanoğlunun Güneş’e bağımlı­lığını ve yıldızla ilgili tarih içinde büyük değişim gösteren bilgisini ve ilişkisini ortaya koymayı amaç­layan sergi çok sayıda tarihi objeyi ve bilimsel aygıtı ilk kez bir araya getiriyor.

“Günler ve Yıllar,” “Günışığı ve Sağlık,” “Güneş Enerjisi” ve “Güneşi Gözlemlemek” bölümlerinden olu­şan sergide İngiliz aygıt tasarımcısı John Rowley tarafından 1712’de imal edilen gezegen sistemi modeli de yer alıyor.

Babil tabletlerinden Güneş ile il­gili kehanetleri içeren bir parçayı da içeren sergide, 19. yüzyıla ait ta­şınabilir güneş enerjisi paneli, M. Ö. 200 yılına tarihlenen ve ışığı kulla­narak ateş yakmakta kullanılan Çin yapımı eğimli bronz ayna, Güneş’in fotoğrafını çekmek için tasarlanan 1857 tarihli ilk kamera, 1566 yılına ait cep güneş saati ile 19. yüzyılda veremli çocukları güneş ışığı al­tında tedavide kullanılan ahşap el arabası dikkat çekiyor.

Sergi, ABD Başkanı Jimmy Carter’ın yaklaşık 40 yıl önce Be­yaz Saray’da “geleceğin enerji kay­nağı” olarak basına tanıttığı ancak sonraki Başkan Ronald Reagan’ın depoya kaldırttığı güneş enerjisi panellerinden birini de içeriyor.

Sergiyle ilgili bilgi veren müze yetkilisi Kyle Osbrink, Dünya’ya en yakın yıldız konumundaki Güneş’in zaman anlayışımızdan sağlığımıza kadar hayatımızın pek çok yönünü ilgilendirdiğini belirterek, serginin ziyaretçilerin bu konudaki bilgisini ve bilincini yükseltmeyi amaçladı­ğını söyledi.

Serginin Güneş ile sağlık arasın­daki ilişkinin tarihi üzerine odakla­nan bölümüne dikkati çeken Osb­rink, “Bu bölümde Güneş’in sağlı­ğımız üzerine etkileri, veremden diyabete kadar bir dizi hastalığın tedavisinde tarih içinde nasıl kulla­nıldığı gibi yönlerinin yanı sıra sağ­lığı olumsuz etkileyen yanlarından nasıl tarih boyunca korunulmaya çalışıldığı da sergileniyor.” diye konuştu.

Sergilenen en ilginç aygıtlardan birinin “kahvaltı gevreği”nin de mucidi olan Amerikalı doktor John Harvey Kellog’un icat ettiği “Elekt­rik ışık banyosu” olduğunu anlatan Osbrink, şunları söyledi:

“İçine oturuyor ve elektrikle üre­tilen yoğun suni gün ışığına maruz kalıyorsunuz. Kellog bununla roma­tizmadan şeker hastalığına kadar pek çok hastalığın şifası olacağını savunmuş. Tabii sonuçta umul­duğu gibi etkili olmadığı ortaya çıkmış.”

Öte yandan Bilim Müzesi ile araş­tırma şirketi YouGov’un ortaklaşa gerçekleştirdiği ankete göre İngiliz halkının yüzde 25’inin Güneş’in bir yıldız olduğunu bilmediğini, yüzde 80’inin de “uzay hava durumu” kav­ramını hiç duymadığını aktaran Osbrink, serginin Güneş fırtınla­rının dünyaya potansiyel etkileri konusunda da ziyaretçileri bilgi­lendirmeyi hedeflediğini kaydetti.

Kayıtlara geçen en büyük Güneş fırtınasının 1 Eylül 1859’da mey­dana geldiğini belirten Osbrink, “Bu olayla, Güneş’in dünyaya za­rar verme potansiyeli ilk defa gö­rülmüştü. Uzay hava durumu artık İngiltere’ni resmi risk değerlen­dirme kayıtlarında da yer alıyor. Büyük bir Güneş fırtınası elektrik şebekelerini, uydu navigasyonunu ve iletişimini günlerce aksatabilir.” şeklinde konuştu.

Londra Bilim Müzesi’nin “Gü­neş: Yıldızımızla yaşamak” sergisi 6 Mayıs’a kadar ziyaret edilebilecek.