Dev bankalara 1 milyar sterlinlik toplu dava; döviz manipülasyonu…

19 Temmuz 2021

İçerisinde JPMorgan, Citigroup, HSBC ve UBS gibi küresel finansın önemli isimlerinin de olduğu altı bankaya 1 milyar sterlinlik döviz manipülasyonu davası açılıyor.

Bankalar toplu dava açılma sürecini durdurmayı hedefliyor. Döviz fiyatı üzerindeki manipülasyon suçlamaları dev bankaların peşini bırakmıyor. Londra’daki iki mahkeme, geçmişte bankaların döviz anlaşmalarında müşterilerini dolandırdığı suçlamalarıyla ilişkin ayrı iki davayı değerlendiriyor.

Financial Times’ın haberine göre iki hukuk firması, 2007 ve 2013 yılları arasında yapılan döviz manipülasyonları iddialarıyla en az beş bankaya karşı tahmini 1 milyar sterlinlik toplu dava açmak için yarışıyor. Varlık yöneticisi ECU Group’sa, HSBC’yi Haziran ayı ortasında başlayan Yüksek Mahkeme davasında dolandırıcılık ve suiistimalle suçluyor. HSBC suçlamaları reddediyor.

İngiltere mahkemelerinde görülecek olası bir 1 milyar sterlinlik toplu dava emeklilik fonları adına açılan ilk ABD biçimindeki davalardan birisi olacak. Varlık yöneticileri; Barclays, Citibank, Royal Bank of Scotland, JPMorgan ve UBS’e yönelik suçlamalarının büyük bir kısmını “Banana Split” ve “Essex Express” kartelleri olarak bilinen davalara dayandırdıklarını iddia ediyor. İngiltere Rekabet Temyiz Mahkemesi bu hafta, davanın devam etmesine izin vermek için bir başvurunun onaylanıp onaylanmayacağına karar verecek.

Mahkeme bunun yanı sıra davanın görülmesi sürecinde yasal işlemlerin oluşturulmasından sorumlu olacak temsilcileri de atayacak. Bankalar mahkemenin toplu dava süreci kararı almasını engellemeye çağırıyor ve dava dilekçelerine göre her suçlamanın ayrı ayrı dava konusu olması gerektiğini belirtiyor. Bankalar konuyla ilgili açıklama yapmayı reddetti. İngiliz mahkemesi İngiltere’de emeklilik fonlarını düzenleyen kurum The Pensions Regulator’un Eski Başkanı Michael O’Higgins veya İngiltere Rekabet ve Piyasa Otoritesi Eski Soruşturma Başkanı Philip Evans tarafından açılan iki farklı toplu dava dilekçesi arasında karar vermek zorunda.

O’Higgins ABD’de toplu döviz ticareti davası yoluyla 15 bankadan 2,3 milyar dolarlık tazminat alan Scott+Scott hukuk firması tarafından destekleniyor. Evans ise Hausfeld hukuk firmasıyla çalışıyor. Bankalar, ilgili birimlerinin yıllar boyunca döviz kurlarını sistematik olarak manipüle ettiği iddialarının ortaya çıkmasından sonra 12 milyar dolardan fazla adli para cezası ödedi. Bankalar suçlamalarla mücadele etmeye devam ederken, döviz manipülasyonu skandalına karışan bankacılar, ABD’li yetkililerin iki eski banka personeline karşı davalarını düşürmesinin ardından daha iyi bir konuma geldiler.

Davaya konu olan iddialar, rekabet hukukunun ihlal edildiği şüphesi oluşması halinde ABD tipi, toplu davalar açılmasına izin veren İngiltere’deki 2015 tarihli Tüketici Hakları Yasası kapsamında açılan ilk davalardan biri. Söz konusu düzenleme yasal işlemden aktif olarak vazgeçmeyi seçenler dışında tüm bir davacı sınıfını temsil eden bir kişinin tek bir toplu dava açmasına izin veriyor. O’ Higgins mahkemeye verdiği demeçte, “sorumlu bir kapitalizm için adil rekabet şart ve serbest piyasalar adil pazarlar olmalı” diyerek davaya öncülük etmek istediğini açıkladı.

O’Higgins, davanın merkezinde olduğu iddia edilen kartelin “hesap vermesi ve davacıların zararını telafi edilmesi” gerektiğini söyledi.

Evans, daha önce toplu dava tipinde davalar açmak için birçok girişimde bulunduğunu ve 2015’te toplu davaya izin verilen yasanın geçmesiyle adeta “büyülendiğini” söyledi.