Vergiler artıyor; yaşam standardı düşüyor

21 Kasım 2022

Maliye Bakanı, Sonbahar Bütçesi planlarıyla ülkenin “ekonomik fırtınayı” atlatacağını söyledi.

Maliye Bakanı Jeremy Hunt, Sonbahar Bütçesi’nde, ekonomiyi toparlamaya ve İngiltere’ye uluslararası piyasalardaki itibarını geri kazandırmaya yönelik planlarını açıkladı.

Bu planlar kapsamında yapılacak olan milyarlarca sterlinlik vergi artışı ve harcama kesintilerinin, hayat pahalılığı nedeniyle baskı altında olan halkı daha da zorlaması bekleniyor.

Maliye Bakanı Hunt, bütçe kapsamında alınan zor kararların yanında, toplum içindeki en yoksul ve savunmasız kişilere destek olmaya yönelik planlarını da belirledi. Sosyal yardım alanlara, emeklilere ve engellilere yönelik yardım ödemeleri de açıklandı.

Buna rağmen, BBC tarafından yayınlanan habere göre, hayat pahalılığı son 41 yılda görülen en hızlı seviyede artıyor ve ülke genelindeki herkesi zor bir kış bekliyor.

Birleşik Krallık genelinde faturalarla birlikte işsizliğin de artması, yaşam standartlarındaysa kayıtlar tutulmaya başlandığından bu yana görülen en büyük düşüşün yaşanması bekleniyor.

Hükümet için bağımsız tahminlerde bulunan Office for Budget Responsibility (OBR) tarafından yapılan tahminlere göre, İngiltere ekonomisi gelecek yıl yüzde 1,4 oranında küçülecek.

Bunun yanında, şu anda yüzde 11,1 seviyelerinde olan enflasyon oranının da gelecek yıl yüzde 7,4’e düşmesi bekleniyor. İngiltere Merkez Bankası’nın hedefi, ülkedeki enflasyon oranın yüzde 2 seviyelerinde tutmak. Enflasyon oranının düşmesi, ürün fiyatlarının da düşeceği anlamına gelmiyor.

Yalnızca fiyatlardaki artışların şimdiye göre daha yavaş olacağını gösteriyor. 2024 yılının sonlarına doğruysa enflasyonun negatife dönebileceği, yani, fiyatların düşmeye başlayabileceği belirtiliyor.

Muhalefet İşçi Partisi, Maliye Bakanı Jeremy Hunt’ı “gizli vergi artışları” yaparak tüm ülkenin cebine el atmakla suçladı. Maliye Bakanı ise Sonbahar Bütçesi’nde açıkladığı planları savunarak, bu planlarla ülkenin içinde bulunduğu ekonomik “fırtınayı” atlatacağını söyledi.

Sonbahar Bütçesi’nin önemli noktaları

Vergi ve maaşlar:

Yasal olarak bağlayıcılığı bulunan asgari ücret (minimum wage), nisan ayından itibaren 23 yaşın üzerindeki kişiler için saat başına 10,42 sterline çıkarılıyor. Devlet emekliliği maaşları, bütçe hesaplı sosyal yardımlar ve engelli yardımları, enflasyona bağlı olarak yüzde 10,1 oranında yükseltiliyor.

Yıllık geliri 12 bin 570 sterlinin üzerinde olanlar, yüzde 20 oranında gelir vergisi ödüyor. Yıllık geliri 50 bin 270 sterlinin üzerinde olanlarsa yüzde 40 oranında gelir vergisi ödüyor. Gelir vergisi eşiği, 2026 yılına kadar dondurulmuştu.

Maliye Bakanı, son açıklamasında bu süreyi 2 yıl daha, 2028’e kadar uzattı. BBC tarafından yayınlanan habere göre, böylelikle maaşınızda yapılacak herhangi bir artış, daha yüksek sınırdan vergi ödemeniz anlamına gelebilir. Böyle olmasa bile, maaşınızın daha büyük bir kısmının vergilendirilmesinin neredeyse kesin olduğu ifade ediliyor.

Gelir vergisindeki en yüksek eşikse yıllık 150 bin sterlinin üzerinde kazananların ödediği yüzde 45 oranındaki gelir vergisi. Nisan ayında bu rakam aşağıya çekilecek ve artık yıllık olarak 125 bin 140 sterlinin üzerinde kazananlar, yüzde 45 oranında gelir vergisi ödeyecek.

Enerji yardımları:

Enerji fiyatlarına uygulanan üst limit, nisan ayından itibaren bir yıl sürecek. Buna rağmen, üst limit daha önceki 2 bin 500 sterlinlik seviyeden daha yukarı çekildi ve 3 bin sterlin yapıldı. Bütçe hesaplı sosyal yardım alanlara gelecek yıl 900 sterlinlik yardım ödemeleri yapılacak. Emeklilerin bulunduğu hane halklarına 300 sterlin, engelli yardımı alanlara da 150 sterlinlik ödemeler yapılacak.

NHS ve eğitim:

İngiltere’de NHS bütçesi gelecek iki yıl boyunca senede 3,3 milyar sterlin artacak. Okullara yapılan harcamalardaki artış ise 2,3 milyar sterlin olacak.

Diğer kararlar:

İşletmelere “business rates” ücretlerinde yardımcı olmak için, gelecek beş yıl içinde 13,6 milyar değerinde destek sağlanacak.

İngiltere’de sosyal konut kiralarındaki artışlara, nisan ayından itibaren yüzde 7 oranında limit getirilecek. “Council tax” ücretlerinde daha yüksek artışlar yapılmasının yolu açıldı.

Şu anda belediyeler, ücretleri yüzde 3’ün üzerinde arttırmak için referanduma gitmek zorunda. Maliye Bakanı, bu oranın yüzde 5’e çıkarılabileceğini söyledi.