Hunt bahar bütçesini dengelemek için 9 milyar sterlin arıyor

4 Mart 2024

Maliye Bakanı, ulusal sigortada önerilen kesintiyi karşılamaya yardımcı olmak için bazı vergi artışları da dahil olmak üzere bir dizi önlem aldı. Jeremy Hunt, defterleri dengelemek ve ulusal sigortadaki potansiyel 2p’lik kesintiyi ödemek amacıyla 9 milyar £’a varan vergi artışları ve harcama indirimleri için planlar hazırlıyor.

Maliye Bakanı Pazar günü yaptığı açıklamada, bütçeyi vergi indirimleri yönünde “bir yol göstermek” için kullanacağını söyledi ancak herhangi bir indirimin “ihtiyatlı” olması gerektiğini vurguladı.

The Times’in haberine göre, Hunt’ın gelir vergisinde kesintiye gitmesi beklenmiyor, bunun yerine sadece çalışanlar tarafından ödenen ulusal sigortada daha fazla indirime odaklanıyor. Ulusal sigortanın azaltılması gelir vergisinden daha ucuz ve Hunt’a daha ileri bütçe duyuruları için esneklik sağlayacak. Bunlar, bir sonraki seçimden sonra hükümet harcamalarını azaltmaya yönelik potansiyel planlarla birlikte 4 milyar sterline varan bir dizi “gizli” vergi artışıyla ödenecek. Bu planlar arasında mülklerini tatil amaçlı kiraya veren ikinci ev sahiplerinin vergi muafiyetlerinin kaldırılması, “non-dom” vergi indiriminin kapsamının daraltılması ve Kuzey Denizi petrol ve gaz şirketlerinin karları üzerindeki verginin uzatılması yer alıyor.

Hunt, Çarşamba günkü bütçenin son unsurlarını görüşmek üzere Rishi Sunak ile bir araya geldi. Yetkililer paketin tüm unsurlarının belirlenmediği konusunda uyarıda bulundu. Vergi artışlarının yanı sıra bir sonraki seçimden sonra kamu harcamalarında yüzde 0.25’lik bir kesintiye gidilmesi halinde, Bütçe Sorumluluk Ofisi tarafından öngörülen 12.8 milyar sterlinlik mali boşluğa ek olarak vergi kesintileri için 9 milyar sterlinlik ek bir kaynağa sahip olacak. Ancak gerçekte, gelecekteki beklenmedik maliyetler için en az 6 milyar sterlinlik bir “tampon” sağlama ihtiyacı nedeniyle harcamak için sadece 15 milyar sterline sahip olması muhtemel.

Hükümet kaynakları, ulusal sigortada 9 milyar sterline mal olacak 2 penny‘lik bir kesintinin hala “masada” olduğunu ancak gelir vergisinde bir kesintinin söz konusu olmadığını söyledi. Gelir vergisinde 2p’lik bir kesintinin 14 milyar sterline mal olacağını ve diğer tedbirler için yer bırakmadığını belirten kaynaklar, “Hiçbir bütçede sadece tek bir duyuru yapamazsınız. Her zaman kümülatif olarak toplamda yapmanız gereken çok sayıda küçük duyuru vardır” dedi.

Bir Hazine kaynağı ise şunları söyledi: “Çok az manevra alanımız olduğu için bu işin yürümesi için her şeye bakmak zorundayız.”

Hunt’ın tam olarak ne kadar para harcamak zorunda kalacağı, kısmen OBR’nin bütçeye dahil edildiği anlaşılan bir dizi verimlilik ve büyüme artırıcı önlemin etkisini nasıl “puanlayacağına” bağlı. OBR’nin 12.8 milyar sterlinlik mali boşluk tahmini, Hunt’a biraz daha esneklik sağlayabilecek bu önlemlerden önce yapıldı. Ancak OBR’nin bu planların etkisini “puanlama” konusunda temkinli bir yaklaşım benimsediği ve Hazine’nin bu planların etkisine ilişkin tahminlerini düşürdüğü anlaşılıyor. Bu büyüme tedbirleri arasında yaşam bilimleri, otomotiv ve havacılık sektörlerindeki araştırma, geliştirme ve üretim projeleri için 360 milyon sterlinlik bir paket de yer alacak.

Bu paket, hayat kurtaran ilaçların ve teşhis ürünlerinin üretilmesine yönelik tesislerin genişletilmesi için 92 milyon sterlinlik ortak bir hükümet ve sanayi yatırımını içeriyor. Ayrıca daha sürdürülebilir bir havacılık sektörü geliştirmek için sıfır karbonlu uçak teknolojisine 200 milyon sterlinlik ortak bir yatırım ve otomotiv teknolojisi için yaklaşık 73 milyon sterlinlik bir yatırım da söz konusu.

Hunt, İngiltere’nin “daha düşük vergili bir ekonomiye doğru ilerlemesini” istediğini söyledi ve “insanların cebinde mümkün olduğunca fazla para bırakmanın ahlaki bir görev” olduğunu savundu.

Hunt, BBC’nin Sunday with Laura Kuenssberg programına verdiği demeçte, “Sorumlu bir şekilde yapmanın mümkün olduğu yerlerde daha düşük vergili bir ekonomiye doğru ilerlemek istiyorum ve bu yönde bir yol sergilemeyi umuyorum. Bu, uzun vadeli büyüme, enflasyonla mücadele, daha fazla yatırım, daha fazla istihdam ve bunu karşılayabildiğimizde daha düşük vergilendirmeye giden yol için ihtiyatlı ve sorumlu bir bütçe olacak” dedi.

Planlanan Whitehall bütçelerinde daha fazla kesinti yapılacağını ima eden Hunt, Sky News’e verdiği demeçte vergi yükünü azaltmanın “kamu harcamalarında sorumlu olmak ve daha dikkatli harcama yapacağımızı göstermek” anlamına geleceğini söyledi.

Ancak partinin sağ kanadında yer alan bazı isimler, Hunt’ın artan vergilerin neden olduğu genel yüke ilişkin yaklaşımını şimdiden eleştirmeye başladı. Eski kabine bakanı John Redwood, “Diğer vergileri azaltmak için yeni vergilere ihtiyacımız yok… Daha az savurgan kamu harcamasına ve daha fazla büyümeye ihtiyacımız var” dedi.

Gölge eğitim bakanı Bridget Phillipson, İşçi Partisi’nin “nom-dom” politikasını uygulamalarının Muhafazakarlar için “büyük bir aşağılanma” olacağını, zira kabinedeki bakanların “bu fikri yıllarca çürüttüklerini” söyledi. Phillipson, Sky News’de Trevor Phillips ile Pazar Sabahı programına verdiği demeçte, “Eğer bunu yaparlarsa, bu ülkede fikirler savaşı söz konusu olduğunda liderliğin İşçi Partisi’nde olduğunu göstermiş olurlar” dedi.

Gölge Maliye Bakanı Rachel Reeves, Sun On Sunday gazetesine verdiği demeçte, ekibinin 2 milyar sterlin kadar bir gelir sağlayabileceğini hesapladığı bu politikanın karşıtı tarafından benimsenmesi halinde İşçi Partisi’nin “kendi planlarını yeniden gözden geçirmek” zorunda kalacağını söyledi.

Zenginleri hedef alan bir dizi seçeneğin bir parçası olarak vergi indirimlerinin ödenmesine yardımcı olmak için business class uçak biletlerinin artırılabileceği bildirildi. The Daily Telegraph’a göre Hunt, Çarşamba günkü açıklamadan önce başbakanla olası artışı görüşüyordu.
Hava yolcu vergisi üç kategoriye ayrılıyor; ekonomi sınıfı için indirimli bir seviye, business sınıfı için standart bir seviye ve özel jetler için daha yüksek bir seviye. Business sınıfındakiler için ücret iç hat uçuşlarında 13 Sterlin, 2,000 mile kadar 26 Sterlin, 5,500 mile kadar 191 Sterlin ve bunun üzerinde 200 Sterlin. Habere göre, toplamda bu vergi yılda 3.8 milyar sterlin gelir getiriyor, dolayısıyla yapılacak bir artış potansiyel olarak yüz milyonlarca sterlin daha fazla gelir getirebilir.