Birleşik Krallık, yaratıcı endüstriler ve yapay zeka geliştiricilerine telif hakkı yasaları konusunda netlik sağlamak için öneriler üzerine danışma süreci başlattı.
Bu danışma, hükümetin Birleşik Krallık’taki yapay zeka ve telif hakkı için hukuki çerçevenin, Birleşik Krallık yaratıcı endüstrileri ve yapay zeka sektörünü birlikte desteklemesini nasıl sağlayabileceğine dair görüşleri toplamayı amaçlıyor.
Birleşik Krallık, 17 Aralık’ta yaratıcı endüstrilere ve yapay zeka geliştiricilerine telif hakkı materyallerinin yapay zeka modellerini eğitmek için nasıl kullanılabileceği konusunda belirsizlikleri gidermek amacıyla bir danışma süreci başlattı. Hükümetin Değişim Planı’nı destekleyen bu adım, hak sahiplerine koruma ve ödeme sağlarken, yapay zeka geliştiricilerinin de sorumlu bir şekilde yenilik yapmalarını destekleyerek her iki sektörde büyümeyi teşvik etmeye yardımcı olacak.
Danışmanın önemli alanları arasında, hak sahipleri ile yapay zeka geliştiricileri arasındaki güven ve şeffaflığın artırılması yer alıyor. Böylece hak sahiplerinin, geliştiricilerin materyallerini nasıl kullandığını ve bu materyallerin nasıl elde edildiğini daha iyi anlayabilmesi sağlanacak.
Danışma ayrıca, yaratıcıların materyallerinin kullanımına ilişkin nasıl lisans alabileceklerini ve bu kullanım için nasıl tazminat alacaklarını, ayrıca yapay zeka geliştiricileri için yüksek kaliteli verilere geniş erişimin nasıl güçlendirilebileceğini inceliyor. Bu, Birleşik Krallık yapay zeka sektöründe yenilik sağlamak amacıyla önem taşıyor.
Onerilerin, yapay zeka sektörünün ve yaratıcı endüstrilerin potansiyelini tam anlamıyla açığa çıkarmaya yardımcı olup; ülke genelinde yeniliği, yatırımı ve refahı artırarak, Birleşik Krallık hükümetinin Değişim Planı kapsamında G7 ülkeleri arasında en yüksek sürdürülebilir büyümeyi sağlamayı hedefleyen misyonunu desteklemesi bekleniyor.
Şu anda, telif hakkı yasalarının yapay zekaya nasıl uygulanacağına dair belirsizlik, her iki sektörün de potansiyellerine tam olarak ulaşmalarını engelliyor. Bu durum, yaratıcıların eserlerinin kullanımını kontrol etmesini veya bu kullanım için ödeme talep etmesini zorlaştırırken, yapay zeka firmaları için hukuki riskler de yaratıyor; bu da yapay zeka yatırımlarını, yeniliği ve benimsemeyi kısıtlıyor.
Danışma, bunu ele almak için, ticari amaçlarla yapay zeka eğitimi için telif hakkı yasasında bir istisna getirilmesini öneriyor. Bu öneri, hak sahiplerinin haklarını saklı tutmalarına olanak tanıyarak, içeriklerinin nasıl kullanılacağını kontrol etmelerini sağlayacak. Şeffaflık gereklilikleriyle birlikte, hak sahiplerine içeriklerinin kullanımına dair daha fazla kesinlik ve kontrol sağlanırken, lisans anlaşmaları yapmalarına destek olacak. Ayrıca, bu durum yapay zeka geliştiricilerine kullanabilecekleri ve kullanamayacakları materyallerle ilgili daha fazla kesinlik verecek ve Birleşik Krallık’taki materyallere geniş erişimi güvence altına alacak.
Bu önlemler hayata geçmeden önce, hem yaratıcı endüstriler hem de yapay zeka sektörü ile yapılacak ek çalışmalar, hak rezervasyonu ve şeffaflık için belirlenen standartların ve gerekliliklerin etkili, erişilebilir ve yaygın bir şekilde benimsenmesini sağlamak amacıyla gerekli olacak. Bu, hem yapay zeka geliştiricileri hem de hak sahipleri tarafından sorunsuz bir uygulanabilirlik sağlayacak; her boyuttaki hak sahibinin haklarını saklama imkanı bulmasını ve gelecekteki düzenlemelerin Hükümetin hedeflerini karşılamasını güvence altına alacak. Herhangi bir istisnanın etkinliği için temel olacak bu önlemler olmadan, bir istisna getirilmeyi düşünülmeyecek.
Danışma ayrıca, yapay zeka model geliştiricilerinin model eğitim veri setleri ve bunların nasıl elde edildiği konusunda daha şeffaf olmaları için yeni gereklilikler öneriyor. Örneğin, yapay zeka geliştiricilerinin, modellerini eğitmek için kullandıkları içerik hakkında daha fazla bilgi sağlamaları istenebilir. Bu, hak sahiplerinin içeriklerinin ne zaman ve nasıl yapay zekanın eğitiminde kullanıldığını anlamalarını sağlayacak.
Lisanslama, yaratıcıların eserleri için uygun ödeme almalarının sağlanması açısından önemli olup, bu öneriler, hak sahiplerinin haklarını sakladıklarında yapay zeka geliştiricileri ile lisans anlaşmaları yapmaları için zemin hazırlıyor.
Bu birleşik yaklaşım, giderek daha fazla iç içe geçmiş olan iki sektör arasındaki güveni güçlendirmeyi amaçlıyor. Böylece geliştiricilerin, Birleşik Krallık’ta insan yaratıcıların ve hak sahiplerinin yapay zekanın dönüştürücü potansiyelinde ortak bir paya sahip olmasını sağlayacak bir şekilde, güvenle bir sonraki nesil yapay zeka uygulamalarını geliştirmeleri ve dağıtmaları için zemin hazırlanmış olacak.
Danışma ayrıca, dijital replikalar bağlamında kişilik haklarının korunmasıyla ilgili sorunları da tanırken, bireylerin deepfake taklitleri gibi konuları içeriyor. Mevcut hukuki çerçevelerin bu sorunu ele almak için yeterince sağlam olup olmadığı konusunda görüşler toplanacak.
Bu önerilere dair tüm paydaş görüşlerini memnuniyetle karşılayan Hükümet, yaratıcılar, hak sahipleri ve yapay zeka geliştiricileri ile iş birliği yaparak, Birleşik Krallık için doğru telif hakkı ve yapay zeka çerçevesini birlikte tasarlama taahhüdünde bulunuyor. Bu yaklaşımın her iki sektörün de gelişmesine olanak tanıması bekleniyor.
10 hafta sürecek olan danışma, 25 Şubat 2025’te sona erecek.