Starmer, çalışanların mali durumunu iyileştirme sözünü tutmakta zorlanabilir

24 Mart 2025

Birleşik Krallık’taki tüm ailelerin yaşam standartlarının 2030 yılına kadar kötüleşmesi bekleniyor.

The Guardian’ın haberine göre, düşük gelirlilerin, orta ve yüksek gelirlilere kıyasla iki kat daha hızlı yoksullaşacağı tahmin ediliyor.

Joseph Rowntree Foundation (JRF) tarafından yapılan ekonomik analizler, Başbakan Keir Starmer’ın en büyük vaatlerinden biri olan “çalışan kişilerin mali durumunu iyileştirme” sözünü yerine getirmekte zorlanacağını gösteriyor.

Başbakan Starmer, geçen Aralık ayında hükümetin bir sonraki genel seçime kadar gerçekleştirmek için belirlediği önemli hedefleri açıklamıştı. Bu hedeflerin ilki, “çalışan kişilerin cebine daha fazla para koymak” olarak belirlenmişti.

Ancak, The Guardian’ın haberine göre, birçok İşçi Partili Milletvekili, Maliye Bakanı Rachel Reeves’in sosyal yardımlardan kesinti yaparak 5 milyar pound kaynak yaratma planlarından endişe duyuyor. Bunun, İşçi Partisi yönetiminde insanların yaşam standartlarında düşüş yaşanacağına yönelik göstergelerden biri olduğu düşünülüyor.

Habere göre, hayat standartlarındaki en büyük düşüşün en yoksul kesimlerde olmasının beklenmesi de parti içindeki huzursuzluğu arttıracağa benziyor. Bunun yanında, Maliye Bakanı Rachel Reeves’in, Çarşamba günü gerçekleştireceği İlkbahar Bütçesi” açıklamasında, hükümet borçlanmasında ya da vergilerde artış yerine kamu harcamalarında kesinti açıklaması bekleniyor.

Ülke ekonomisi için bağımsız tahminler ve kamu finansmanına yönelik bağımsız analizler gerçekleştiren Office for Budget Responsibility’nin (OBR), geleceğe yönelik tahminlerini düzenlemesi bekleniyor.

Bu tahminlerin İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) tahminleriyle uyumlu olması bekleniyor. Buna göre, beklentiler, ülkenin bu yılki ekonomik büyüme tahmininin yüzde 2’den yüzde 1’e düşürülmesi yönünde. JRF tarafından ekonomi için yapılan analizler de bu tahminler baz alınarak yapıldı.

Bu tahminleri “iç karartıcı gerçeklik” olarak niteleyen JRF, ortalama bir ailenin 2030 yılına kadar senede 1400 pound daha yoksul hale gelebileceğini açıkladı.

Bunun da harcanabilir gelirlerde yüzde 3 oranında bir düşüş anlamına geldiği belirtildi. En düşük gelirlilerin senede 900 pound daha yoksul olmasının beklendiği, bunun da harcanabilir gelirlerinde yüzde 6 oranında bir düşüş anlamına geldiği ifade ediliyor.

Yaşam standartlarında 2030 yılına kadar bir iyileşme olmaması halinde, Başbakan Keir Starmer’ın bir numaralı hedefini yerine getirememekle kalmayacağı, ayrıca, 1955 yılından bu yana ilk kez bir hükümetin, tam bir parlamento döneminde hayat standartlarını düşürmüş olacağı aktarıldı. 2030’daki beklentiler ve 2025 yılı kıyaslandığında, ortalama mortgage faizlerinde de büyük artış olacağı tahmin ediliyor.

Mortgage’ı olan birinin 2030 yılında, şimdiye kıyasla 1400 pound daha fazla yıllık faiz ödemesi bekleniyor. Ayrıca, ortalama bir kiracının da yıllık olarak 300 pound daha fazla kira ödeyeceği tahmin ediliyor. Ortalama kazançların ise yılda 700 pound azalmasının beklendiği aktarıldı.