Avrupa Komisyonu iltica başvurularını karara bağlama yetkisini devralmayı planlıyor. İltica başvurularını değerlendirme sorumluluğunun milli düzeyden AB düzeyine alınması planlanıyor.
Planda, Avrupa İltica İşlemleri Destek Bürosu’nun (Easo) bütün ülkelerde şubesi olan ve başvuru yanıtlarına yapılan itirazları da değerlendirecek olan, karar yetkisiyle donatılmış bir ajansa dönüştürülmesi öngörülüyor. AB Komisyonu’nun reform önerisinde ‘mültecilerin korunma ihtiyacını gözetecek ve işlemleri uyumlaştıracak bir merkezi karar mekanizması’ oluşturulmasından söz ediliyor.
AB Komisyonu mültecilerin üye ülkeler arasında paylaştırılmasını düzenleyen Dublin formülünün değişen şartlara uygun olmadığı görüşünde. Yükün büyük kısmının sayılı AB üyesi ülke tarafından taşınmasının söz konusu, ülkelerin imkânlarını zorladığı da Komisyon’un reform önerisinde yer veriliyor. Dublin kurallarına göre, mültecilerin AB topraklarına ayak bastıkları ilk ülkede iltica başvurusunda bulunmaları gerekiyor. Bu uygulama Yunanistan gibi AB’nin dış sınırlarını oluşturan ülkelere aşırı yük binmesine yol açıyor. AB Komisyonu’nun önerdiği reformlar arasında Dublin kurallarının, ‘bir üye ülkedeki önceden kararlaştırılmış olan mülteci sayısının aşılması durumunda centilmenlik mekanizmasıyla tamamlanması da bulunuyor.
AB Komisyonu ikinci şık olarak ise, mültecilerin sabit paylaşım formülü üzerinden üye ülkelerin ‘büyüklük, gelişmişlik ve kaldırma kapasitesi’ göz önünde bulundurularak yerleştirilmesini öneriyor.