‘İzleme Tasarısı’ yasalaştı

2 Aralık 2016

Tartışmalara neden olan, telefon ve internet hizmet sağlayıcılarına kullanıcılarının bilgilerini ve hareketlerini, izleme ve paylaşma yetkisi veren tasarı yasalaştı

Siber suçlar ve terörle mücadele çalışmaları kapsamında hazırlanan ve kraliyet onayı alan yasayla, İngiliz istihbarat kuruluşları ve güvenlik birimleri terör tehdidi oluşturan kişileri daha yakından takip edebilecek. Yeni yasaya göre, telefon ve internet hizmet sağlayıcıları kişilerin ziyaret ettiği her internet sitesini, kullandığı uygulama ve bağlanılan internet hizmetinin ayrıntılarını kayıt altına alarak 12 aylığına saklayabilecek ve hükümet güçlerinin talebi halinde bu bilgileri paylaşabilecek.

Yasayla, emniyet güçleri ve Ulusal Sağlık Hizmetleri de dahil olmak üzere hükümete bağlı 48 kuruluş, kullanıcıların sildikleri eski bilgileri de görebilecek. Yasada, gazetecilerin bilgilerinin korunmasına yönelik ek bir madde yer alsa da, madde İngiltere’deki bazı basın kuruluşları tarafından, “araştırmacı gazetecilik için verilen idam cezası” olarak nitelendirildi. Madde çerçevesinde, güvenlik birimleri gazetecilerin telefon ve internet kayıtlarına yargıç izni olmadan erişemeyecek. İngiltere İçişleri Bakanı Amber Rudd, yeni yasaya ilişkin yaptığı açıklamada, yasayı, “benzeri görülmemiş bir şeffaflık sağlayan ve gizliliği önemli derecede koruyan, dünyada öncülük edebilecek bir mevzuat” ifadesiyle tanımladı. Rudd, “Güvenlik tehdidinin arttığı bir dönemde, halkın güvenliğini sağlamak için istihbarat ile güvenlik güçlerimizin ihtiyaç duyduğu yetkiye sahip olması konusunda netiz. İnternet, teröristler için yeni fırsatlar sunuyor.

Bizler de bu zorlukla yüzleşebilme kabiliyetine sahip olduğumuzdan emin olmalıyız.” dedi. Bu arada yasa, insan hakları savunucuları tarafından kişilerin gizlilik hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle tepkiyle karşılandı. Toplumların hükümetler tarafından izlenmesi ve gizlilik alanlarında çalışmalarda bulunan Londra merkezli “Open Rights Group” adlı kuruluşun Direktörü Jim Killock, yasaya yönelik yaptığı açıklamada, “Bu, bir demokraside yasalaşmış en aşırı izleme yasalarından birisidir.” diyerek, yeni mevzuatı eleştirdi. Killock, söz konusu tasarının İngiltere gündemi, basını ve kamusu Avrupa Birliğinden ayrılma konularıyla meşgulken yasalaştırıldığını söyleyerek, yasanın İngiltere topraklarının ötesinde de etkileri olacağı değerlendirmesinde bulundu.

Killock, “Zayıf insan hakları kayıtları bulunan otoriter rejimler de dahil olmak üzere diğer ülkeler de bu yasayı kullanarak, kendi zoraki izleme güçlerini meşrulaştıracaktır.” dedi. Yasaya ilişkin açılamada bulunan ABD Ulusal Güvenlik Ajansının (NSA) eski sistem analisti olan ve NSA’nın belgelerini sızdıran Edward Snowden de Twitter hesabından, “Birleşik Krallık, batı demokrasisi tarihinin en aşırı izlemesini yasalaştırdı. Birçok baskıcı rejimden daha ileri gidildi.” diye yazdı. Başbakanlık koltuğuna temmuz ayında geçmeden önce İçişleri Bakanlığı görevinde bulunan Theresa May tasarıya yönelik eleştirilere ilişkin, “Bu yasa, bizi belirsizliklerle dolu dünyamızda koruyacaktır.” diyerek savunmuştu.