Avrupa’ya kaçışta yeni rota

18 Ekim 2013

AB, kaçak göçmen sorununu ön­lemek için yeni bir sistem getirdi. Ancak uzmanlar, insan tacirlerinin yeni rotalar bulacakları konusunda uyarıyor.
Yoksulluk, açlık, savaş ve şid­det… Tüm bu olumsuzluklar, çoğu insanın yaşadığı yerleri terk etme­sine yol açıyor. Afganistan, Mali ya da Suriye’den her yıl binlerce insan daha iyi bir yaşam umuduyla AB’ye ulaşmaya çalışıyor. Ancak izledik­leri yollar çoğunlukla tehlikeli olu­yor ve daha iyi bir hayat umuduyla çıktıkları yolda çoğu yaşamını yi­tiriyor. Fakat izledikleri tek rota Akdeniz üzerinden değil. Kaçak göçmenler sürekli yeni rotalar bu­luyor. AB ise yeni bir sistemle bu kaçak göçleri önlemeye çalışıyor.
2012 yılında yaklaşık 300 bin kişi AB’ye iltica başvurusunda bu­lundu. Sığınma arayışı içerisindeki bu insanların geldikleri ülkeler ile AB ülkeleri arasında yüzlerce kilo­metre mesafe bulunuyor. Özellikle savaş ve kriz bölgelerinden gelen kaçak göçmenler, dört rota üzerin­den AB sınırlarına ulaşıyor.
Büyük çoğunluk Doğu Akdeniz üzerinden bir rota izliyor. Avrupa Birliği sınır koruma ajansı Frontex yetkilileri, Türkiye ve Yunanistan arasında AB’ye ulaşmaya çalışan çok sayıda yasadışı göçmeni yaka­lıyor. Diğer rotalardan biri Libya ve Tunus’tan İtalya ya da Malta’ya, bir diğeri de Cezayir ya da Fas üzerin­den İspanya’ya doğru. En çok kul­lanılan dördüncü rota ise Batı
Balkan rotası.
Avrupa Sınır Hattı (borderline-europe) adlı insan hakları örgütü­nün yöneticilerinden Harald Glöde, şu sıralar Akdeniz üzerinden izle­nen rotanın yani Lampedusa ve Sicilya’ya geçişlerin daha yoğun olduğu bilgisini veriyor. Ancak Glöde, AB içerisinde koruma ön­lemlerinin olduğu yere göre rotala­rın değişiklik gösterdiğini ifade edi­yor. Akdeniz üzerinden AB’ye geçiş rotası 1990’lı yıllardan beri kullanı­lıyor. Başlangıçta Arnavutluk üze­rinden İtalya’ya doğru Balkan ro­tası da kullanılıyordu. Ancak en sık kullanılan Akdeniz rotası üzerinde çok sayıda kaza meydana geliyor ve kaçaklar hayatını kaybediyor. Ekim ayı başında İtalya’nın Lampedusa Adası açıklarında bir teknenin ala­bora olması sonucu 270’ten fazla kaçak göçmen yaşamını yitirdi.
10 yılda 20 bin kişi öldü
AB, Lampedusa faciasından sonra “Eurosur” adı verilen sı­nır koruma sisteminin devreye sokulması kararını aldı. Avrupa Parlamentosu’nda onaylanan ve 1 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan sis­tem, AB sınır koruma ajansı Frontex ile sıkı bir işbirliği içinde olunma­sını ve kaçak göçmen dolu tekne­lerin uydular aracılığıyla Akdeniz üzerinde tespit edilmesini öngörü­yor. Ancak Glöde, sistemi eleştiri­yor: “Eurosur, neredeyse her tek­nenin mümkün olduğunca erken tespit edilmesi ya da geldikleri ülkeye mümkün olduğunca erken gönderilmeleri için Akdeniz bölge­sinin gözetlenmesi konusunda bir iyileştirme içeriyor.
Ancak bu, kaçak göçmenlerin başka rotalar araması, daha kü­çük teknelere binmesi ya da şüpheli yollar izlemeleri gibi durumlara yol açacaktır. Bu da sonuçta daha fazla kazaya sebep olur. Kamuoyunda bazı politikacıların gözetleme sa­yesinde insanların da kurtarılabi­leceği yönünde görüş bildirmeleri alaycı bir ifade.”
Uluslararası Göç Örgütü, geçen on yıl içinde yaklaşık 20 bin kişi­nin hayatını kaybettiğini tahmin ediyor. Ancak gerçek rakamların çok daha yüksek olduğu düşünü­lüyor. Örgütten Bernd Hemingway, Eurosur’un kaçakların deniz yolcu­luğuna elverişli olmayan teknelerle Akdeniz’i geçmelerini önlemesi ha­linde bunun olumlu bir sonuç ola­cağını kaydediyor.