Mehmet Macit: 80’ler tekstilde altın, toplum için çalışma yıllarıydı

20 Aralık 2018

FARUK ESKİOĞLU:

Mehmet Macit, 1947’de Gümüş­hane Pekün’de çiftçi bir ailenin 8 çocuğun 3’ncüsü olarak doğmuş. Ailesinin yerleştiği Trabzon’da il­kokula gider.

Babasının kahve işlettiğini be­lirten Macit, çocukluğunun yoksul geçtiğini söylüyor. İlkokul sonra­sında aile bütçesine yardım etmek için terzi çırağı olur. 17’sine geldi­ğinde abisiyle ısmarlama terzi dük­kanı açar. İlk gençlik yıllarında yüz­mede derecelere girdiğini belirten Macit, Trabzon Kemerkaya’da da futbol oynadığını anlatıyor.

İstanbul Florya’da askerliğini bitirdikten sonra 1971’de permitli terzi-işçi olarak Londra’ya gelir. Newington Green’de Kıbrıslı bir Türk’ün evini paylaşır ve Finsbury Park’ta Rum patronun tekstil atöl­yesinde işe başlar. Macit o yılları şöyle anlatıyor:

“İşin ustası olduğum için bana zor gelmedi. Parçabaşı çalışıyor­duk. İlk haftalığım 16 sterline geldi. Oda kirası için 3 sterlin ayırıyor­dum. Yeme içme ve otobüs için de günde 1 sterlin… 6 sterlin de tasar­ruf ediyordum. İşten sonra başka atölyelerde de 3-4 saat fazla me­sai yapıyordum. O dönemde işçiler ‘Bir an önce ev araba sahibi olup, memlekete dönelim’ diyerek yoğun çalışıyordu. Haliyle vergi ödemek de istemiyor, patronlara kesintisiz ‘temiz para’ verin diyorlardı.”

Macit XXXXXXXXX yılında 7 işçi arkadaşıyla biraraya gelir ve işçile­rin patron olduğu bir atölye açar. Daha sonra ortaklar 3’e düşse de atölye Hackney’de erkek çeketi üretmeye uzun süre devam eder.

Bir süre sonra Oxford Street gibi büyük cadde mağazalarına kadın mantosu üreten başka bir atölyede ortaklık yapan Macit, 1978’de Kıbrıslı Esat Yönet ile bir­likte Hackney’de Babi adında yeni bir atölyeye ortak olur. Esat’ın 4 yıl sonra ayrılmasıyla yola kendi de­vam eden Macit, “Üretimimiz çok artmıştı. Haftada 40 bin parça ka­dın çeketi kapasitesine ulaşmıştık” diyor. 1995’de Muhafazkar kesimin yakından tanıdığı Mutalip Ünlüer’i ortak kabul eden Macit, üretimde çıtayı yükselterek 1998’de 21-31 Schacklawell Lane’deki 3 bin metre kare alanındaki Moun House’u sa­tın alır. 3 katlı binada tekstil üre­timi yapılır, alt katı ise “showroom” olarak kullanılır. Ülkede tekstil sek­töründe kriz başlayınca 2002’de Babi kapatılsa da Moun House, 2015’e kadar işhanı ve alt katı da alkolsüz süpermarket ile tesettür ve mobilya satış mağazası olarak kullanılır.

Macit, toplumun geli­şimini “80’ler tekstilde altın, toplum için çalışma yıllarıydı. 90’lar verimin artırıldığı, kurumların ge­liştiği dönemdi. 2000’le­rin başı ise tekstil sonrası farklı sektörlerde çalışma yaşamının olduğu yıllardı” diye özetliyor.

Macit, Aziziye Camii’deki ça­lışmalarını da şöyle anlatıyor: “1982’de toplumdaki işadamların­dan Remzi Gür, Bahattin Taşkıran, Ahmet Üstünsürmeli tarafından ‘117 Stoke Newington Road, Lon­don N16 8BU’ adresindeki eski bir sinema satın alınarak camiye dö­nüştürülmek istendi. Ben de orta­ğım Ünlüer ile Aziziye Camii İdare Heyeti’ne girerek bu hayırlı işe des­tek olduk. Daha önce Valide Sultan Cami ve Schacklawell Lane Camii hizmet veriyordu. Eski sinemadaki eğim, camiye dönüştürmede sorun yarattı. 1990-94 arasında yeniden restorasyon yapıldı. Ayrıca camii­nin arka bahçesine de okul yapıla­rak bugünkü haline getirildi. Res­torasyon çalışmalarındaki harca­maları tamamen toplum üslendi.”

Türkiye’de 2001’de AK Parti kurulduktan sonra ortağı Ünlüer ile ‘Londra’dan Türk milliyetçisi olarak destek olduklarını’ belir­ten Macit, “2014’te de Avrupalı Türk Demokratlar Birliği’nin (Die Union Europäisch-Türkischer De­mokraten) Birleşik Krallık şubesini kurduk. Ünlüer başkanlığı, ben de halkla ilişkiler sorumluluğunu üs­lendim” diyor.

Londra’daki Türkiye ve diğer ülke kökenli Müslüman cemaat­leri yakından tanıyan Macit, “Her iki Müslüman gruplar arasında bir yakınlık söz konusu. Türkiye’ye kıyasla Londra’daki Müslümanlar daha araştırıcı ve vizyonları daha geniş” diye anlatıyor.

İngiltere’de Müslümanlara karşı ayrımcılık konusunda ise “İngiltere’nin ne kadar özgür bir ülke olduğunu söyleseler de gizli bir ırkçılık ve ayrımcılık var olmuş­tur. Müslümanlara karşı önyargı da her zaman vardı…” diye ekliyor.

Londra’da hemşehrilerinin Pe­künlüler Derneği’ne üye olduğunu belirten Macit, “Derneğin 4 bine ya­kın üyesi olduğunu söyleyebiliriz” diyor.

“Muhafazakar ve çalışkan in­sanlar” diye tanımladığı hemşeh­risi Pekünlüler’in Londra’daki yo­ğunlaşmasını da şöyle anlatıyor: “Londra’daki en eski Pekünlü’nün Emin Gökçe olduğu biliniyor. Emin Gökçe 1’nci Dünya Savaşı’nda İn­gilizlere esir düşerek Londra’ya getirilmiş. Diğer esirlerle birlikte metro inşaatlarında çalıştırılmış, Hyde Park’ta ağaç diktirilmiş. Sa­vaştan sonra İngilizler tarafından Fransa topraklarında serbest bıra­kılmış. Emin Gökçe öldüğünde 100 yaşını devirmişti…

Daha sonra 1970 ’ l erde Almanya’dan Londra’ya çalışmaya gelen Pekünlü Osman Karatay, hemşehrilerine çok sayıda permit göndererek Londra’ya gelmelerini sağlamış… Pekünlülerin Avrupa’da en çok Londra’da olduğunu söyle­yebiliriz. Günümüzde Londra’daki Karadenizlileri de Pekünlüler tem­sil ediyor.”

1976’da Türkiye’de evlenen Macit’in 5 çocuğu bulunuyor…