Son iki yıldır Brexit belirsizliklerinin de katkısıyla konut piyasasının durgun bir görüntü çizmesi, genç ailelerin ev sahibi olmasını kolaylaştırdı.
The Resolution Foundation isimli düşünce kuruluşu tarafından analiz edilen resmi veriler, genç ailelerin ev sahibi olmasının giderek zorlaştıran 30 yıllık dönemin sona erdiğini gösteriyor.
Verilere göre, iki yıl öncesine kıyasla 190 bin daha fazla genç aile ev sahibi olmuş durumda.Ev sahibi olan genç aile sayısının 1989 yılından bu yana düşüş gösterdiği belirtiliyor.
The Resolution Foundation kuruluşu, hükümet tarafından 1961 yılından bu yana yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verileri analiz etti. Sonuçlara göre, yaşları 25 ile 34 arasında olan ailelerin ev sahibi olma oranı 1980’li yıllarda zirve noktalarına ulaştı ve 1989’da yüzde 51’e yükseldi.
Bu oranın 2016 yılında yarıya düşerek yüzde 25 olduğu ve 1961 yılından bu yana görülen en düşük seviyeye gerilediği görülüyor.
Genç ailelerin ev sahibi olma oranı ise bu yıl yeniden artışa geçti ve yüzde 28 oldu.
Gençlerin ev sahibi olma oranındaki düşüşün tersine çevrilmesi bankaların artık daha büyük mortgage anlaşmaları sunmasına bağlanıyor. 2009 yılında bankaların mortgage anlaşmalarını ev değerinin yüzde 75’ine kadar yaptığı fakat, bu oranın şimdilerde yüzde 85’e kadar çıktığı belirtiliyor. Ev fiyatlarındaki artışın yavaşlaması da gençlerin ev sahibi olmasını kolaylaştıran etkenler arasında.
Ev fiyatlarındaki artış oranı 2014 yılında yüzde 9,4 olarak görülürken, bu yıl yüzde 3’e düşmüş durumda.
Bunların yanında ilk kez ev alanların ödediği damga vergilerinde (stamp duty) indirime gidilmesi de gençlerin ev almasını daha kolay hale getirdi. Veriler, çok sayıda genç ailenin Lancashire, Bedfordshire ve Leicestershire gibi bölgelerde ev satın almaya başladığını gösteriyor.
Bu durum, gençlerin daha ucuz evler alabilmek için büyük şehirlerin dışına çıkma konusundaki isteklerinin artmakta olduğu şeklinde yorumlanıyor. The Resolution Foundation, bu verilere rağmen, özellikle konut eksikliği nedeniyle fiyatların yüksek olduğu şehirlerde, ev kiralamanın genler için daha olağan bir durum olmaya devam edeceğini söylüyor. Gençlerin özel sektörde paylaşımlı evler kiralama oranının 1980’li yıllarda yüzde 3 olduğu fakat, şimdilerde bu oranın yüzde 12’ye yükseldiği görülüyor.
Brighton ve Bristol gibi yerlerde genç ailelerin yaklaşık üçte birinin, yaşamlarını paylaşımlı evler kiralayarak sürdürdüğü belirtildi.
The Resolution Foundation’dan analiz uzmanı Daniel Tomlison, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:“Finansal krizin hemen sonrasındaki dönem geride kaldıkça, konut piyasasındaki son durumlar nihayet ev sahibi olma konusunda daha çok gence yardımcı oluyor. Ancak, ev sahibi olma konusundaki düşük oranları tetikleyen uzun dönemli etkenler kalıcı olacak.
“Genç ailelerin ev sahibi olma oranı, 1980’li yılların sonunda görülen oranların neredeyse yarısı kadar yüksek. İngiltere’deki büyük şehirlerin çoğunda, genç ailelerin beşte birinden daha azı kendi evine sahip.”
The Institute for Fiscal Studies tarafından geçen şubat ayında yapılan açıklamalarda, son 20 yılda ortalama ev fiyatlarının, gençlerin ortalama maaşlarından yedi kat daha hızlı arttığı belirtilmişti.