2017 ‘business rates’ artışları felç edici

6 Ocak 2017

İş liderleri Nisan 2017’de yapılacak düzenlemelerin yeniden gözden geçirilmesi için Başbakan’a çağrıda bulunuyor

Bu yılın Nisan ayında meydana gelecek olan yeni revalüasyon (değer yükseltimi) sonucunda, bazı şirketler ‘business rates’ değerlerinde %400 oranında bir artışla karşı karşıya.

Uzmanlar, alışverişçilerin de artacak olan ‘business rates’ değerleri sonrasında, günlük alışverişlerinde fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalacağı konusunda uyarıyor.Londra caddelerindeki birçok dükkan, ekstra masrafların oluşturduğu baskılar yüzünden kapatılmak zorunda kalabilir. Cadde üzerindeki dükkanlardan ayrı olarak, oldukça düşük ‘business rates’ ödeyen internet perakendecileri tarafından yaratılan rekabet de perakende dükkanlarına zarar veren başka bir faktör olarak göze çarpıyor.

Bu değişimden faydalanacak ve etkilenmeyecek olanlar olsa da durumdan etkilenecek olan birçok dükkan, varlıklarını tehlikeye sokacak potansiyel artışlarla karşı karşıya. Bu durum, özellikle 2010 yılında meydana gelen revalüasyon sonrasında mülk fiyatlarının hızla yükseldiği Londra ve İngiltere’nin bazı Güneydoğu bölgelerinde geçerli olacak. Bu tür düzenlemelerin genelde her beş yılda bir gerçekleşmesi gerekiyor fakat, en son yapılması planlanan düzenleme ‘business rates’ değerlerinde keskin değişimler yaşanmasını önlemek için ertelenmişti.

Bunun nedeni ise, bir önceki revalüasyonun 2008’deki mali kriz dönemindeki mülk fiyatlarına bağlı olarak yapılmış olmasıydı. 2015 yılındaki kiraları 2008’deki vergi için biçilen değerlerle karşılaştıran emlak şirketi Colliers International tarafından yapılan hesaplamalar sonucunda, bazı bölgelerdeki ‘business rates’ değerlerinin iki katına çıkabileceği öngörülüyor. Buna karşın, South Wales East Anglia ve Yorkshire gibi, mülk fiyatlarının düşmekte olduğu ülkenin diğer bölgelerinde ‘business rates’ değerleri azalabilir.

Düşüşler daha az kazançlı bölgelerde mücadele içinde olan işletmeler için iyi bir haber olsa da, Londra ve Güneydoğu bölgelerinde yaşanması beklenen artışlar, varlığını sürdürebilecek olan işletmeleri köşeye sıkıştırabilir.Hükümet, gelecek birkaç yıl içinde faturaların ne kadar artıp düşebileceğiyle ilgili kısıtlama getirilmesi gibi geçici düzenlemelerle baskıyı hafifletmeyi öneriyor. Yine de bu öneriler, derin rahatsızlıklar için geçici çareler olarak görülüyor. Bu durum, özellikle Brexit bağlamında daha da önem kazanıyor çünkü daha yüksek vergiler Birleşik Krallık şirketlerini, aynı hizmetleri daha ucuza sunan yabancı şirketlerle rekabet edebilme açısından savunmasız kılacak.

Dahası, artan kiralarla bağlantılı olan ‘business rates’ değerleri, vergi değerleri de artmaya devam ettiği için ayrıca işletme binasını büyütmeye veya geliştirmeye engel oluyor. ‘Business rates’ ödemeleri, Hazine ve yerel hükümetler için kolay bir gelir kaynağı olarak görülmesine rağmen, Londra’daki bazı bölgeler yakında birçok işletme için karşılanamayacak derecede pahalı olacak. Bu konu hakkında yeni bir yaklaşım gerektiği de belirtiliyor.

İş liderleri, Başbakan Theresa May’i ‘business rates’ artışlarının sınırlandırılması veya Britanya’nın AB’den ayrılmasından sonraya kadar ertelenmesi konusunda daha çok çaba göstermeye çağırdı. Başbakan’ın daha önce Muhafazakar Parti konferansında yaptığı bir konuşmada ‘sorumsuz’ şirket tavırlarını bitirme sözü vermesi de, iş liderleri ve May arasında anlaşmazlığa neden olmuştu. Küçük İşletmeler Federasyonu’ndan (Federation of Small Business) Craig Beaumont, konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı:

“Business rates özünde kusurlu, ödenebilirliğe bağlı olmayan geriletici vergilerdir. Gerçekleşecek olan revalüasyon, Londra’daki küçük işletmelerin şu anda ne kadar özel yardıma muhtaç olduğunun bir göstergesidir. Ulusal Yaşama Ücreti acıtmaya başladığında, işçilik maliyetlerinde artış fırtınası yaşanacak ve Brexit belirsizlikleri küçük işletmeleri tehdit edecek.”

Artan mülk değerleri neden şirketlere yüksek fatura çıkarıyor ?

Soru – Cevap

S: ‘Business rates’ nedir?

C: Tüm şirketler sahip oldukları dükkan, ofis ve depolar üzerinden ‘business rates’ vergisi öderler. Bu vergi, mülkün kiralanabileceği, ‘rateable value’ (vergi için biçilen değer) olarak bilinen yıllık kira bedeline bağlıdır. Daha sonra bu, ödenecek son rakamı belirlemek için hükümet tarafından belirlenen bir miktarla birleştirilir.

S: Artışlar neden Londra ve Güneydoğu bölgelerinde oluyor?

C: ‘Business rates’leri belirlemek için kullanılan mülk değerleri her beş yılda bir güncellenir ve her zaman iki yıl önceki rakamlara bağlıdır. Buna rağmen, ‘business rates’ değerleri en son 2010 yılında arttırıldı. Buna göre, 2015 yılında güncellenmeleri gerekmekteydi, fakat hükümet ‘business rates’lerde keskin bir değişim olmasını önlemek için artış tarihini erteledi. Londra ve Güneydoğu bölgelerinde bu erteleme ve mülk değerlerindeki aşırı artış birleşince, bazı şirketler çarpıcı değişikliklerle karşı karşıya kaldı.

S: ‘Business rates’ler nasıl değişiyor?

C: Londra ve Güneydoğu bölgeleri dışındaki bölgelerde ‘business rates’ değerleri düşecek veya aynı kalacak. Bu durum, Londra ve Güneydoğu bölgeleri dışındaki kira değerlerinin durgunluk öncesi seviyelerine ulaşamadıkları gerçeğini yansıtıyor. Yine de, Londra’da kira değerlerinin %23 ve Güneydoğu bölgelerinde ise %9.6 oranında artması bekleniyor. Artışlar özellikle perakendecileri, pubları ve otelleri etkileyecek. Bazı işletmeler, mülk değerlerindeki büyük artışlar nedeniyle %400’den fazla artış oranlarıyla karşı karşıya kalacak.

S: Yardımcı olmak adına bir şey yapılıyor mu?

C: ‘Geçici’ önlemler adı altında ‘business rates’ değerlerindeki her artış %43 oranında sınırlandırılacak. Buna rağmen, iş liderleri bunun yeterli olmadığını söylüyor. Liderler, bu sınırlandırmanın daha önce %12.5 oranında olduğunun altını çizdi.

S: Hükümet neden daha fazla şey yapmıyor?

C: Hükümet, yasal olarak ‘business rates’ gelirlerini tarafsız olarak ayarlamak zorunda. Bu da ‘business rates’ değerlerinden elde edilen toplam miktarın aynı olması gerektiği anlamına geliyor. Aslında, Güneydoğu bölgelerinde artışların etkisinin düşürülmesi, ülkenin diğer bölgelerindeki işletmelerin ödeyeceği miktarı arttırarak karşılanabilir.

S: İş liderleri ne istiyor?

C: İş liderleri, 400 yıllık ‘business rates’ sisteminin tamamen gözden geçirilmesini istiyor. ‘Business rates’ değerlerini mülk değerleriyle bağdaştırmanın çağdışı olduğunu ve internet şirketlerine göre kendilerine dezavantaj sağladığını öne sürüyorlar. Bunun yerine, rekabet edebilmelerini sağlamak adına ‘business rates’ değerlerinin işletmelerin toplam satışlarına göre ayarlanmasını istiyorlar.