Sosyal yardımlar ‘Universal Credit’ adıyla azaltılıp, zorlaştırılıyor… DAY MER’de danışmanlık yapan Orhan Dil, “Nasıl ‘kelle vergisi’ diye bilinen Poll Tax’ı protestolar durdurduysa, halk birlik olursa ‘Universal Credit’i de durdurabiliriz” dedi.
Muhafazakar Hükümet’in hazırlıklarını 2013’de başlattığı Universal Credit, toplumun yoğun olarak yaşadıkları Kuzey Londra’da da uygulanmaya başladı. DAY MER, 8 Aralık Cumartesi günü saat 16’da Londra Toplum Merkezi’nde Universal Credit’e ilişkin bilgilendirme toplantısı düzenledi. Toplantıya katılan toplum üyeleri sosyal haklardaki bu yeni değişikliğe ilişkin sorularına da yanıt aradı.
YARDIMLAR SİL BAŞTAN
Universal Credit’e dair bilgileri, Universal Credit başvurularında yardımcı olan Dil, 1940’dan bu yana uygulanan sosyal yardımların ‘Universal Credit’ ile başka bir boyuta taşınacağını belirterek “Sosyal yardımları kökten değişecek. Universal Credit, çalışmayan veya düşük gelirli işlerde çalışanlar için ödenmekte olan, Housing Benefit, JSA, ESA,IS, Child Tax Credit ile Working Tax Credit yardımların yerini alacak. Housing Benefit, Job Seekers Allowance (JSA), Employment and Support Allowance (ESA), Income Support (IS) ve Tax Credit yardımı alanlar durumlarında değişiklik olduğunda ya da adı geçen yardımlardan birine başvuru yapmak isteyenler bundan sonra Universal Credit’e yönlendirilecek” dedi.
“UNIVERSAL CREDIT’E GEÇİŞ OTOMATİK DEĞİL”
“Ocak ayından itibaren Universal Credit kapsamına giren yardımları alanlar durumlarında bir değişiklik olup olmamasına bakılmaksızın aşamalı olarak Universal Credit’e dönüştürülmeye başlanacak” diyen Dil, “Dar gelirli yaklaşık 8 milyon insanı etkileyecek olan Universal Credit yardımını alanların sayısı Ekim ayı itibarı ile 1 milyon 300 bin kişiye ulaşmış durumda. Eski yardımlardan Universal Credit’e geçiş otomatik olarak yapılmayacağı için her yardım alan Universal Credit’e bizzat başvuru yapmak zorunda bırakılacak. Verilen süre içerisinde yardım başvurusunu yapmayanların tüm yardımları kesilecek” diye devam etti.
INTERNETİ BİLMEYEN YANDI
Dil, Universal Credit başvuruları nasıl yapılacağı sorusunu da şöyle yanıtladı:“Başvurular internet üzerinden yapılıyor. Hayatında hiç bilgisayar kullanmamış olanlardan bile başvurularını, yardımlarının takiplerini ve yükümlülüklerinin tamamını internet üzerinden yapması bekleniyor. Başvuru yapabilmek için öncelikle bir e-mail hesabınızın olması lazım, e-mail hesabınız yoksa başvuruda bir sonraki aşamaya geçemiyorsunuz. Eğer evli iseniz tek bir başvuru değil iki ayrı başvuru yapıp, yardımları birleştirmek için bir bağlantı kodu almanız lazım, eğer bu bağlantı kodunu nasıl alacağınızı bilmiyorsanız yine başvuruda bir sonraki aşamaya geçemiyorsunuz.
Başvurunuzu yaptıktan sonra ise kimliğinizi internet üzerinden doğrulamanız için aralarında Barclays ve Post Office’in de bulunduğu 7 kuruluşa yönlendiriliyorsunuz ki daha önce bu kuruluşlara kayıt olmadıysanız başarılı olamayacağınız bir işlemler süreci içerisine giriyorsunuz.”
YARDIMLAR EŞLER ARASINDA BÖLÜŞTÜRÜLMEYECEK
Dil, Universal Credit’deki ödemelerle ilgili de şunları söyledi:
“Yukarıda sıralanan 6 yardımı birleştirerek bütün aile için aylık tek ödemeye dönüştüren Universal Credit aylık olarak yapılan bir ödeme. Yerine getirilemeyen her sorumluluğa karşı ceza ve yaptırımlar için job centre çalışanlarına yeni yetkiler veren Universal Credit öncesi, yardımların eşler arasında bölüştürülmesi (ayrı ayrı banka hesaplarına yatırılması) artık mümkün olmayacak. Kira ve çocuk yardımı da dahil tüm yardımlar eşlerden sadece birisinin hesabına yatırılacak. Yardım başvurusu yaptıktan sonra ilk ödemenin banka hesabına yatması için en az 5 hafta bekleme süresi var. Şimdiye kadar yapılan başvurularda bu süre genellikle 12 haftaya kadar çıkabiliyor ki bu uzun süre başvuru yapanları bu süre boyunca açlığa ve sefalete mahkum ediyor. Şanslı olanlar bekleme süresi boyunca kendisinin ve ailesinin karnını doyurabilmek için gıda bankalarından yararlanırken, şansız olanlar ise durumlarından istifade etmek isteyen art niyetlilerin insafına terk ediliyor.”
SOSYAL ÖDENTİLER AZALIYOR
Universal Credit uygulamasından olumsuz olarak etkileneceklerin başında, çalışan yalnız anneler, engelliler, ikiden fazla çocuğu olan aileler, kendi işinde çalışanlar (self employed) geldiğini vurgulayan Dil şöyle devam etti:
“Universal Credit’in etkilerine ilişkin Policy’nin Practise isimli kuruluşun yaptığı araştırmaya göre Universal Credit yardımı alan her beş kişiden ikisinin haftalık kaybı 52 sterlin civarında. Universal Credit’in olumsuz etkisi sadece haftalık gelir kaybı ile sınırlı değil, şimdiye kadar ortaya çıkan veriler Universal Credit’ten yararlananların kira borçlarının Housing Benefit (Kira Yardımı) alanlara göre 3 kat daha fazla olduğunu da gösteriyor. BBC’nin 129 belediyeyi kapsayacak şekilde yaptığı araştırmaya göre Housing Benefit alanların kira borcu ortalaması 262.5 sterlin iken Universal Credit alanların ortalama kira borcu 662.05 sterlin. Kirasını ödeyemediği için belediye evini kaybedenlerin sayısı ise her hafta giderek artıyor.”