Meme kanseri ameliyatı geçiren hastalarda, memenin tamamen veya etrafındaki sağlam doku ile beraber tümörün alınması şeklindeki müdahalelerden 12-18 ay sonra metastazların ortaya çıkması sık rastlanan bir tablodur.
Uzmanların çoğunluğu bu erken metastazların hastalığın tabii ilerlemesine bağlıyor. Yani hasta ameliyat edilmemiş olsa da metastazlar yine ortaya çıkacaktır.
Bu olayın, kanser hücrelerinin ameliyat sırasında dolaşıma karışmasıyla veya daha önce vücudun başka yerlerine gitmiş olan uyku halindeki kanser hücrelerinin büyümesi ile gerçekleşebileceğini düşünenler de bulunuyor.
Yeni yapılan bir deneysel araştırma, kanserin yayılmasının sebebinin ameliyatın kendisinin değil, ameliyat yerindeki iyileşme olayının olabileceğini düşündürüyor. Araştırmada, daha önce meme kanseri olmayan farelerin vücutlarının farklı bölgelerine fare meme kanseri hücreleri ekildi (yalancı metastaz).
Başlangıçta tümör hücrelerinin büyümeye başladıkları ama daha sonra bir tür uyku haline geçtikleri görüldü. Bu uyku hali bağışıklığı baskılanmış olan farelerde değil sadece bağışıklık sistemi sağlam olan farelerde ortaya çıktı ki, bu bağışıklık sisteminin bu metastazları yok edemediğini ama sınırlandırdığını gösteriyor. Sadece tümöre müdahale değil herhangi bir cerrahi girişim hayvanların % 60’ında, kontrol grubunda yer alanların ise ancak %10’unda bu metastazların büyümesine sebep oldu. Cerrahiden sonra tetiklenen sistemik enflamatuar cevapla beraber, büyümeleri tümör-spesifik T-hücreleri ile baskılanan metastaz yapmış hücrelerin çoğalmaya başladığı anlaşılıyor. Bu fare modelinde peri-operatif anti-enflamatuar tedavinin tümör büyümesini aşikar bir şekilde azaltması da bu düşünceyi destekliyor.
Buna göre, benzer bir uygulamanın meme kanserli hastalarda erken metastazları önlemesi de mümkün olabilir.
Farelerde yapılan deneylerde meloksikam gibi anti-enflamatuar bir ilaç verildiği zaman bağışıklık sisteminin kanserin yayılmasını önleyebileceği görüldü.
Daha önceki çalışmalarda da mastektomiden sonra ketorolak gibi anti-enflamatuar ilaçların kanserin yayılmasını durdurabileceği gösterilmişti.
Bu araştırmadan meme kanseri ameliyatlarının zararlı olduğu ve yapılmamasının daha iyi olacağı şeklinde bir sonuç çıkarmak yanlış olacağı düşünülüyor.
Kaynak:
http://stm.sciencemag.org/ content/10/436/eaan3464?rss=1