Şeriat ve adalet konuşuldu

11 Kasım 2016

Londra merkezli Kürt Araştırmalar Merkezi (Centre for Kurdish Progress) çeşitli kadın kuruluşları ve hukuk örgütleri ile ortaklaşa halka açık bir program düzenledi.

‘Şeriat Hukuku, Yasa Çoğulculuğu ve Adalete Erişim’ başlıklı programa Culture Project, One Law for All, Centre for Secular Space, Southhall Black Sisters, Iranian and Kurdish Women’s Rights Organisation ve British Muslims for Secular Democracy gibi kurumlardan konuşmacılar katıldı. Enfield North bölgesi İşçi Partili Joan Ryan’ın ev sahipliğini ve Centre for Kurdish Progress Direktörü Raife Aytek’in moderatörlüğünü yaptığı bu toplantı Avam Kamarası’nda gerçekleşti. Joan Ryan konuşmacılara desteklerini sunduktan sonra Türkiye’de HDP Eş Başkanlarının ve Milletvekillerinin tutuklanması konusunda Türkiye’de demokrasi ve bölgede barış açısından kaygılı olduğunu ve bu sebeple İngiltere Parlamentosu’nda tartışılması üzerine diğer İşçi Partili milletvekilleriyle teklif verdiklerini söyledi.

Konuşmacılardan One Law for All adlı organizasyonun sözcüsü Maryam Namazie Iran’daki Şeriat Mahkemelerinden kaçıp geldiğini ama İngiltere’de bu tür mahkemelere Müslümanların hala maruz kaldığını belirtti. Namazie bu mahkemelerin İngiltere yasalarına uymadığını dolayısıyla iki tür hukukun var olmasının adaletsizliğe ve eşitsizliğe yol açtığını söyledi. Şeriat konseyleri ve İslamcı organizasyonların evlilikte tecavüz ve aile içi şiddet gibi mağduriyetlere sebep olan yönelimlerini irdeleyen Namazie bu mahkemelere kadınların isteyerek gitmediklerinin İngiliz Hükümeti tarafından anlaşılması gerektiğini söyledi.

Psikolog Dr Savin Bapir-Tardy Müslüman kadınların Şeriat Mahkemeleri yüzünden yaşadıkları psikolojik travmaları izleyicilerle paylaştı. Boşanma ve aile içi şiddet sebebiyle toplum dışına itilen bu kadınların adalete ulaşamamaları ile ciddi psikolojik rahatsızlıklardan muzdarip olduklarını ileten Bapır kadınların yanı sıra çocukların da mağdur olduklarını belirtti. Culture Project Kurucusu Houzan Mahmoud ise İngiltere’de Şeriat Mahkemeleri konuşulurken Rojava’da Kürt kadınların mücadelesi ve devriminin takdir edilmesi ve örnek alınması gerektiğini söyledi. Seküler bir ülkede bu tür mahkemelerin ikilik yarattığını söyleyen Mahmoud burka, çarşaf gibi sembollerle İslam dininin siyasileştirildiğini ve bu yüzden sanki tüm Müslümanların şeriat mahkemelerini benimsediği izlenimi verildiğini vurguladı.

İnsan Hakları araştırmacısı Yasmin Rehman İslam’da evlilik konusuna değindi. Çokeşliliğin Şeriat hukukunda kabul edildiğini ve genç erkeklerin nişanlılarına daha evlenmeden başka eşlerinin de olacağını açıkça söylediğini anlatan Rehman araştırmaları sonucu evlilik kurumunun büyük zarar gördüğünü belirtti. Dindar bir Müslüman olduğunu söyleyen Rehman İslam dinine karşı olmadığını ama siyasileştirilen ve adaletsiz olan bu hukuk sisteminden kurtulunması gerektiğini söyledi.

Araştırmacı Gina Khan Şeriat Mahkemesinde boşanmak için çaba göstermiş biri olarak kendi deneyimlerden bahsetti. Southall Black Sisters and Women Against Fundamentalısm organizasyonu Pragna Patel ise İngiltere Hükümeti’nin şeriat mahkemelerine düzenleme getirmesinin yararlı olmayacağını zira kamu ve yasal işlemler için bütçenin dar olduğunu iletti. Yetersiz denetim sonucu mağduriyetlerin devam edeceğini belirtti.

Centre for Secular Space Kurucusu Direktörü Gita Saghal ise İslamcı aşırı ideolojinin yetkileri olmadığı halde imamları yargıç olarak lanse etmelerinin adaleti baltaladığını söyledi. 1970’lerde Bangladeş’teki kadın gerillaların çabalarıyla seküler bir anayasanın çıktığını hatırlatan Saghal Rojava’daki seküler devrimin önemini vurguladı. Centre for Kurdish Progress Direktörü Raife Aytek kadın haklarını ihlal eden ve hukukta ikililiğe sebep olan aşırı İslamcı mahkemelere karşı koalisyon kuran organizasyonlarla çalışmaktan memnuniyet duyduğunu belirtti. Aytek Kurdish Progress’in çalışmalarına son hızla devam ettiğini ve gelecek haftalarda bölgedeki siyasi ve toplumsal gelişmelerin nabzını tutan programları yapacaklarını ekledi.