Dünyanın önde gelen ihracatçıları arasında yer alan ancak, yüksek gümrük vergisi nedeniyle Avrupa Birliği (AB) pazarına giremeyen Türk zeytinyağı ihracatçıları, İngiltere’nin AB’den ayrılma süreciyle önemli bir pazar yakalamayı umuyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri verilerine göre, Türkiye’nin önemli tarımsal ihracat ürünleri arasında yer alan zeytinyağında sezonun başladığı Kasım 2016’dan Mart 2017’ye kadar olan süreçte ihracat tutarı, önceki sezonun aynı dönemine göre %265 artışla 75 milyon dolara ulaştı.
Zeytinyağı ihracatında ilk sırayı İspanya alırken, geçen yıla göre 10 kat artışla ABD ikinci sırayı aldı. Bu dönemde İtalya’ya 7.2 milyon dolarlık, Suudi Arabistan’a 6 milyon dolarlık zeytinyağı ihracatı yapıldı. Türkiye’den dökme olarak ithal ettikleri zeytinyağını iç pazara sokmadan ambalajlayarak farklı pazarlara yönlendiren İspanya ve İtalya dışında AB ülkelerine yapılan ihracat, Uzakdoğu ülkelerinin gerisinde kaldı. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Davut Er konu ile ilgili şöyle konuştu: “Geçen yıla göre önemli oranda artan ihracat sektöre nefes aldırdı. Ürün yokluğu nedeniyle kötü giden iki sezondan sonra, ihracatçı yeniden hedef pazarlardaki raflara girmeye başladı.
Son aylarda Avrupa’da üretimin gerilemesi ve kurdaki yükseliş nedeniyle dökme pazarda ihracat arttı. İtalya, Türkiye’den uygun fiyatlarla aldığı yağları işleyerek, ABD ve Uzakdoğu pazarlarına göndermeye başladı. Bu sezon yapılan 21 bin tonluk ihracatın 6 bin tonu ambalajlı, 15 bin tonu ise dökme olarak gerçekleştirildi. Dökme ihracat tercih edilmemesine rağmen sektör için önemli. Türk markasıyla ihracat özellikle ABD ve Suudi Arabistan’da hızla yükseldi. Buna Kanada, Japonya ve Avustralya’yı da eklemek istiyoruz. Gümrük Birliği Anlaşması’na konulan şartlar nedeniyle, zeytinyağında AB, yüksek gümrük vergileriyle ürünlerimizin bu pazara girmesini engelliyor.
Dünyanın en büyük zeytinyağı pazarından mahrum durumdayız. İngiltere’nin AB’den ayrılma süreci sektör için bir fırsat oluşturacak. İngiltere, İskoçya ve İrlanda Brexit sonrası zeytinyağında Türkiye’nin önemli pazarları arasına girebilir. Bu konuda Ekonomi Bakanlığı da çalışma yürütüyor. Türk zeytinyağının bu ülkelerdeki market raflarında yer bulmasını istiyoruz.
Umutla 2019’u bekliyoruz. AB’den çıktıkları gibi bu pazara gireceğiz. Bakanlığımızın da bu ülkelerle tercihli ticaret anlaşması çalışması var. Zeytinyağı ihracatının 2019’dan itibaren katlanarak artmasını umuyoruz.”