Çocukları daha da olumsuz etkiliyor

29 Haziran 2021

Lancet dergisinde yayınlanan incelemede, Austin’deki Texas Üniversitesi’nde insan gelişimi ve aile bilimleri profesörü olan Elizabeth Gershoff, dayak gibi fiziksel cezaların çocukların gelişimi için zararlı olduğunu söyledi: “Ebeveynler çocuklarına vuruyor, çünkü bunu yaparlarsa çocuklarının davranışlarının iyileşeceğini düşünüyorlar. Maalesef araştırmamız, fiziksel cezanın çocukların davranışlarını iyileştirmediğini, bunun yerine daha da kötüleştirdiğini gösteren açık ve ikna edici kanıtlar buldu.”

FİZİKSEL CEZADAN SONRA DAVRANIŞLARI DAHA DA KÖTÜLEŞTİ

Ebeveynlerin bir çocuğu disipline etmek için seçtiği dayağın ya da başka fiziksel cezaların incelendiği araştırma, çocuk istismarı olarak nitelendirilebilecek sözlü ve ağır fiziksel ceza türlerini ayrı tuttu. İncelemedeki bazı çalışmalar, fiziksel ceza ile ilişkili olumsuz etkileri ortaya çıkardı.

Gershoff, 19 bağımsız çalışmanın 13’ünde vurmanın ve diğer cezalandırma biçimlerinin zaman içinde daha fazla dışsal sorunlu davranış yarattığını belirtirken; saldırganlık, antisosyal davranış ve okuldaki yıkıcı davranışların artması gibi olumsuz etkilerine de dikkat çekti.

BECERİ KAZANMADA ZAYIF KALIYORLAR

İncelemede, çocuğun cinsiyeti veya etnik kökeni ne olursa olsun, fiziksel olarak cezalandırılan çocukların olumsuz etkilendiği gözlemlendi. Güney Amerika’da Kolombiya’da yapılan bir araştırma, fiziksel olarak cezalandırılan küçük çocukların, fiziksel olarak cezalandırılmayanlara göre daha az bilişsel beceri kazandığı ortaya çıktı.

Gershoff ve ekibinin gözden geçirdiği çalışmalardan yedisi, fiziksel cezanın sıklığı ile bir çocuğun zaman içindeki olumsuz davranışları arasındaki ilişkiyi inceledi. Araştırma ekibi, fiziksel cezanın öfke nöbetlerini, tartışmacı ve meydan okuyan davranışları, aktif meydan okuma ve kurallara uymayı reddetmeyi, kindarlığı, kibirliliği artırdığını buldu.

250 MİLYON ÇOCUK İÇİN FİZİKSEL CEZALANDIRMALAR YASAL

UNICEF’e göre 2017 itibarıyla, 2 ila 4 yaş arasındaki çocukların yaklaşık yüzde 63’ü (yaklaşık 250 milyon çocuk) tokat atılmasına izin verilen ve bakıcıları tarafından düzenli olarak fiziksel cezaya maruz kalan ülkelerde yaşıyor. ABD’de 50 eyaletin tamamı, ebeveynlerin çocuklarına fiziksel ceza vermelerinin yasal olduğunu söylüyor.

 

EBEVEYNLERİN NESİLLERİ DEĞİŞİRKEN DAYAK DA AZALIYOR

Nisan ayında yayınlanan bir araştırma ise çocukların önceki nesillere göre daha az dayak yediğini ortaya çıkarıyor. Y kuşağı ve X kuşağı ebeveynler arasındaki değişen tutumlar nedeniyle, 1993 ve 2017 yılları arasında ABD’de dayağın azaldığı düşünülüyor.

DAYAK VE SÖZLÜ HAKARET ASLA KULLANILMAMALI

Amerikan Pediatri Akademisi’nin bedensel ceza konusundaki politika bildirisinin baş yazarı Sege, “Ebeveynler asla çocuklarına vurmamalı ve asla çocuğu küçük düşürecek veya utandıracak sözlü hakaretler kullanmamalı” dedi.

Çocuklara Karşı Şiddete Son Vermek Üzere Oluşturulmuş Küresel Ortaklık’a göre, küresel olarak 62 ülke çocuklara her ortamda fiziksel ceza verilmesini yasakladı ve 27 ülke daha bunu yapmayı taahhüt ediyor.

31 ÜLKEDE ÇOCUĞA KARŞI KIRBAÇ VE SOPA KULLANIMINA İZİN VERİLİYOR

Atılan bu adımlara rağmen, dünyadaki çocukların sadece yüzde 13’ü kanunen her türlü bedensel cezadan tamamen korunuyor ve 31 ülke hâlâ küçükler tarafından işlenen suçlar için bir ceza olarak kırbaçlama ve sopaya izin veriyor.

Birleşmiş Milletler 2006 Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’de çocukların bedensel veya aşağılayıcı ceza biçimlerinden korunma ve özgürlük hakları olduğu belirtilirken BM Genel Kurulu sürdürülebilir hedef olarak da çocukların her türlü şiddetten korunmasını belirledi.

DAYAK YERİNE NE YAPILMALI?

Amerikan Pediatri Akademisi, çocukları cezalandırmak için dayak yerine bir dizi alternatif öneriyor. Sege, tekniklerin çocuğun yaşına bağlı olduğunu söylüyor: “İlk yıl boyunca bebeklerin öğrenmesi gereken şey sevgi. Ağlamak ve ortalığı dağıtmak gibi yeni yeteneklerini keşfederken bile sevgi çok önemli. Bu nedenle ebeveynler onlara bu olumsuz hareketleri daha az yapmaları için başka şeyler vererek dikkatlerini dağıtmalılar. Yapabilecekleri tek şey bu.”

Sege, çocuklar büyüdükçe ve istenmeyen davranışlar sergilemeye devam ederken, en iyi tekniğin ise ilgi gereksinimlerinin karşılanması gerektiğini belirtiyor: “Yeni yürümeye başlayan çocuklar ebeveynlerinin dikkatini çekmek için can atıyorlar, bu yüzden bunu kendi yararınıza kullanın. Çocuklarınızın yaptıkları şeylere dikkat edin, onları övgüyle ödüllendirin. Sevmediğiniz bir şey yaptıklarında da dikkatinizi uzaklaştırın. Bunu kullanın.”

GENÇLER DAVRANIŞLARININ SORUMLULUĞUNU ALMAYI ÖĞRENMELİ

Sege, çocukların tehlikede olmadıklarını bildikleri bir ortamda yaptıklarından dersler çıkarmalarına yardımcı olunabileceğini de belirtirken gençlerin de eylemlerinin sorumluluğunu almayı öğrenmeleri gerektiğini söylüyor. Davranışlarının sonuçlarını ve ortaya çıkan sorunları görmelerine ve bu sorunları çözmelerine yardımcı olabilirsiniz. Ebeveyn olarak ne yaptığınız konusunda bir miktar dikkat ve düşünce gerektiriyor. Ebeveynlik kolay değil.”