Mortgage faizlerindeki düşüş, geçim sıkıntısını hafifletecek

21 Aralık 2023

Beş yıllık mortgage anlaşmaları, enflasyonun %3,9’a düşmesiyle, %4’ün altına gerileyerek, İngiltere Merkez Bankası üzerinde faiz oranlarını düşürmesi için baskı oluşturdu.

Beklenenden daha düşük çıkan enflasyonun borçlanma maliyetini aşağı çekmesinin ardından bir milyondan fazla ev sahibi önümüzdeki yıl mortgage oranlarındaki düşüşten faydalanacak.

Aylar sonra ilk kez beş yıllık sabit vadeli mortgage maliyeti yüzde 4’ün altına düşerken, analistler yeni yılda daha fazla düşüş olacağını tahmin ediyor.

Bu durum, Kasım ayına kadar olan yılda fiyatların yüzde 3,9 arttığını gösteren resmi rakamların ardından geldi. 2021’den bu yana en küçük artış ve hayat pahalılığı krizini hafifletti. Aylık bazda fiyatlar ekim ve kasım ayları arasında yüzde 0,2 oranında düştü.

Ekonomistler şimdi İngiltere Merkez Bankası’nın Şubat ayı gibi erken bir tarihte faiz oranlarında indirime gitmesini bekliyor ve borçlanma maliyetlerinin şu anki yüzde 5,25 seviyesinden gelecek yılın sonuna kadar yüzde 4’ün altına düşmesini fiyatlıyor.

The Times’in haberine göre, konut kredisi faiz oranlarında yapılacak herhangi bir indirim hem ev alıcılarına hem de önümüzdeki yıl sabit faizli anlaşmalarından çıkacak olan 1,6 milyon ev sahibine fayda sağlayacak. Çoğu ipoteklerini yüzde 2,5’in altındaki oranlarda sabitlemişti, bu nedenle herhangi bir indirim, daha yüksek geri ödemelerinin yükünün bir kısmını alacak. Düşen borçlanma maliyeti aynı zamanda hükümet maliyesine de bir destek sağlayacak. Uzmanlar, Maliye Bakanı Jeremy Hunt’ın, mart ayında yapılması beklenen bütçede vergi indirimleri için yaklaşık 15 milyar sterlin ek mali boşluğa sahip olabileceğini tahmin ediyor.

Üst düzey hükümet yetkilileri, borç faizi ödemelerindeki düşüşün şansölyenin manevra alanı üzerinde “önemli bir etkisi” olacağını ve bir sonraki seçimlerden önce vergileri azaltmak için “daha fazla seçenek” sunacağını söyledi. Hunt çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Yapabildiğimiz zaman vergi yükünü azaltmak istiyoruz ki insanlar kazandıkları paranın daha fazlasını ellerinde tutsunlar. Rakamlar ekonominin ‘sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme yoluna geri döndüğünü’ gösteriyor” dedi.

Faiz oranlarındaki düşüş beklentisiyle mortgage kredisi veren Generation Home Çarşamba günü yüzde 3.94’lük beş yıllık sabit bir anlaşma yayınlarken, mayıs ayından bu yana ilk kez bu tür oranlar sunuldu.

Uzmanlar, daha büyük kredi kuruluşlarının da aynı şeyi hızla yapmasını beklediklerini söyledi. Mortgage brokeri Coreco’nun genel müdürü Andrew Montlake, “Enflasyondaki düşüş göz önüne alındığında ocak satışları mortgage piyasasına erken gelecek. Şimdiden bir borç verenin üç ile başlayan bir oran ürettiğini gördük ve diğer borç verenlerin de bunu takip etmesinin uzun sürmeyeceğinden şüpheleniyorum” dedi.

Hunt, enflasyon düşerken daha gidilecek çok yol olduğunu söyledi.

Mortgage brokeri London Money’nin kurucusu Martin Stewart şunları söyledi: “Şimdiden 2023’e baktığımızdan çok daha olumlu görünüyor. Kredi verenler bir zamanlar en alt sıralarda yer almak için mücadele ettikleri en iyi satın alma tablolarında şimdi en üst sıralarda yer almak için mücadele ediyorlar.”

Yıllık enflasyon oranındaki düşüş, şehir analistlerinin yüzde 4,6’dan yüzde 4,3’e gerileme beklentilerini aştı ve enflasyonun Ekim 2021’den bu yana en düşük seviyesinde olduğu anlamına geliyor. Hükümet için daha da iyi bir haber olarak enerji analisti Cornwall Insight, yıllık gaz ve elektrik fiyatlarının Nisan ayında ortalama 1.928 £’dan 1.660 £’a düşmesini beklediğini söyledi. Geçen aydan bu yana toptan satış fiyatlarının, Orta Doğu’daki krizin enerji maliyetleri üzerindeki etkisine ilişkin ilk endişelerin gerçekleşmemesinin ardından önemli ölçüde gerilediğini de sözlerine ekledi.

EY Item Club’ın baş ekonomi danışmanı Martin Beck, İngiltere Merkez Bankası’nın faiz oranlarını belirleyen Para Politikası Kurulu’nun (PPK) Şubat ayında faiz oranlarının daha uzun süre yüksek kalacağında ısrar etmek yerine indirim imasında bulunabileceğini söyledi. “Kasım ayındaki düşük seviyenin ölçeği, PPK’nın faiz oranlarıyla ilgili ‘daha uzun süre yüksek’ söyleminin haklılığını sorgulatıyor” dedi.

Geçtiğimiz hafta PPK, Birleşik Krallık baz faiz oranını üst üste üçüncü toplantıda da değiştirmeyerek 15 yılın en yüksek seviyesi olan %5,25’te tutmayı tercih etti.