Hunt:’ Köşeyi dönüyoruz’, ‘Ulusal sigortayı tamamen kaldırmak istiyorum’

Jeremy Hunt, “köşeyi döndüğünü” ilan ederken, kamu maliyesi izin verdiğinde ulusal sigortayı tamamen kaldırma hedefini ortaya koydu.

Hunt, seçim öncesi bütçesinin merkezine işçiler ve ebeveynler için vergi indirimlerini koydu.

Maliye Bakanı, “adaletsiz bir sistem” olarak nitelendirdiği ve çalışma üzerinden ekstra bir vergi anlamına gelen ulusal sigortayı 2 penny indirerek, ortalama bir işçiye yılda 450 sterlin tasarruf sağladı.

Ayrıca çocuk yardımını hak edebilecekleri gelir miktarını da arttırarak, orta sınıf ebeveynler için daha fazla yardım sundu.

Bütçeyi İşçi Partisi ile net ayrım çizgileri oluşturmak için kullanmanın zamanının geldiğini söyleyen Hunt,   Muhafazakârlar “vergilerin bizi geri tuttuğuna” inanırken, muhalefetin “daha fazla para harcayarak” ekonomiyi büyütebileceğini düşündüğünü savundu.

Mali görünümün kötüleşmesinin ardından önemli ölçüde küçültülen bütçeyi, vergileri düşürme ve ekonomiyi büyütme yolunda “kararlı bir adım” olarak nitelendiren Hunt, genel seçimlerden önce, sonbaharda yapılması beklenen ve yeni bir vergi indirimi paketini gündeme getireceği bir başka mali etkinlik daha olacağını belirtti.

Bütçedeki eşantiyonların yarısından fazlası, elektronik sigaraya getirilen yeni vergiler ve business class yolcular için hava yolcu vergisindeki artış da dahil olmak üzere diğer alanlardaki vergilerin arttırılmasıyla finanse edildi.

The Times gazetesinin haberine gore, Sir Keir Starmer, Hunt’ın ‘non-dom’ denilen vergi muafiyetlerini kaldırma planını uygulamasının ardından, harcama vaatlerini finanse etmek için yeni yollar arıyor. İşçi Partisi, bir sonraki seçimleri kazanması halinde Muhafazakarların vergi indirimlerinin hiçbirini geri almayacağına dair söz verdiğinden, non-dom muafiyetlerinin kaldırılmasından elde edilen fonların yeni vaatler yerine ulusal sigorta kesintisine harcanması gerekecek.

Hükümetin bağımsız bütçe denetçisi Bütçe Sorumluluğu Ofisi (OBR), vergi kesintilerinden sonra bile İngiltere’nin hala “savaş sonrası en yüksek seviyeye yakın” bir genel vergi yüküne sahip olma yolunda ilerlediğini söyledi. Bununla birlikte, enflasyonun bu yılın ortasından önce İngiltere Merkez Bankası’nın hedef oranı olan yüzde 2’nin altına düşeceği tahmininde bulunarak, yaşam standartlarının daha önce beklenenden daha hızlı iyileşeceğini öne sürdü.

Bütçeyi “başarısız olmuş bir partinin son umutsuz eylemi” olarak nitelendiren Starmer, “14 yılın ardından, gerçekten kimin daha iyi durumda olduğunu düşünüyorlar?” dedi.

Hunt ayrıca Kuzey Denizi’ndeki petrol ve doğalgaz gelir vergisini uzatacağını ve tatil amaçlı kiralık ev sahiplerine yönelik vergi muafiyetlerini kaldıracağını açıkladı. Rant vergisinin uzatılması, aralarında enerji bakanı Andrew Bowie’nin de bulunduğu İskoç Muhafazakâr milletvekillerinin öfkesine yol açtı. İskoç Muhafazakârların lideri Douglas Ross, tedbirin aleyhinde oy kullanacağına söz verdi.

Hunt, NHS ve diğer hizmetler üzerindeki baskılar göz önüne alındığında bunun “akıllıca” olmayacağını söyleyerek, bir sonraki seçimden sonra hükümetin kamu harcama planlarını azaltmaktan geri adım attı. Bunun yerine “daha iyi harcama” için kamu sektöründe verimlilik artışı sözü veren Hunt, Covid’den bu yana verimlilikte yaşanan yüzde 6’lık düşüşün tersine çevrilmesinin 20 milyar sterlinlik bir kaynak yaratabileceğini de sözlerine ekledi. NHS, doktor ve hemşirelere zaman kazandıracak BT için 3,4 milyar sterlin alacak.

OBR, eşik değerlerin enflasyona paralel olarak yükseltilmemesi kararının bir sonucu olarak 2028-29 itibariyle yedi milyon kişinin ya ilk kez gelir vergisine tabi tutulacağını ya da daha yüksek bantlara kaydırılacağını söyledi. Habere göre, bu durum Hazine için 41.1 milyar sterlinlik ekstra bir maliyete neden olacak ve bu maliyet bütçede ve Kasım ayındaki sonbahar açıklamasında duyurulan art arda 2p’lik ulusal sigorta kesintilerinin 21.4 milyar sterlinlik maliyetiyle ancak kısmen dengelenebilecek.

Ayrıca, konut fiyatlarının da bu yıl yüzde 2 düşerek, daha önce beklenenin yarısı kadar azalacağı ve daha sonra tekrar büyümeye geçeceği tahmininde bulunuldu. Hunt, “herkesin daha fazla ödediğini” kabul ettiğini ancak bunun pandemi ve Ukrayna’daki savaşın yol açtığı enerji krizi gibi “istisnai koşullardan” kaynaklandığını söyledi. Ekonominin artık “köşeyi döndüğü” ve “Muhafazakar bir hükümet altında bu vergilerin aşağı çekileceği” konusunda ısrar etti.

Hunt BBC’ye şunları söyledi: “Uzun vadede dinamik ve gelişen bir ekonomi olacaksak, parayı insanların cebine geri koymamız gerekir. İşçi Partisi ekonomiyi büyütmenin yolunun daha fazla harcama ve daha yüksek vergiler olduğuna inanıyor.”

Hunt, Sky News’e verdiği demeçte, bazı Muhafazakar milletvekillerinin gelir vergisinde kesinti yapmamaya karar vermesinden duydukları hayal kırıklığını dile getirmelerinin ardından, bunun genel seçimlerden önceki son zar atışı “kesinlikle olmadığını” söyledi.

Mali Araştırmalar Enstitüsü Direktörü Paul Johnson, Hunt’ın vergi indirimlerini ulusal sigorta üzerinde yoğunlaştırma kararını memnuniyetle karşıladı ve bunun vergi sistemindeki eşitsizlikleri azalttığını söyledi. Ancak Johnson, bu kararın bir sonucu olarak hükümetin artan borçları istikrara kavuşturma yolunda “henüz” ilerlediğini ve bir sonraki seçimlerden sonra kamu harcamaları konusunda zor seçimler yapılacağı uyarısında bulundu.