Eski askeri şef, Sunak’ın zorunlu askerlik vaadinin ‘çılgınca’ olduğunu söyledi

27 Mayıs 2024

Eski askeri liderler ve Muhafazakar Partili isimler, İngiltere’nin silahlı kuvvetlerinin eğitimsiz genç gönüllülere değil daha fazla paraya ihtiyacı olduğunu söyleyerek, Muhafazakarların bocalayan seçim kampanyasına yeni bir darbe vurdu.

Rishi Sunak’ın 18 yaşındakiler için askerlik hizmetini geri getirme yönündeki seçim vaadi, açıklanmasından birkaç saat sonra ordu komutanları ve eski bir Muhafazakar savunma bakanı tarafından yalanlandı.

Rishi Sunak, gençlerin bir yıllarını orduda geçirmelerini ya da hafta sonları gönüllü çalışmalar yapmalarını sağlayacak zorunlu askerlik hizmeti uygulamasını başlatma sözü verdi. Başbakan Pazar gecesi, diğer ülkelerdeki askeri hizmet programlarının “gençler için ne kadar tatmin edici olduğunu gösterdiğini” söyleyerek önerisini iki katına çıkardı. Ancak eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Alan West, bunun savunma bütçesini tüketecek “çılgınca” bir plan olduğunu söyledi.

Lord West, “Daha fazla gencin savunmanın farkına varması ve buna dahil olması beni mutlu eder ancak bu fikir temelde çılgınca. Savunmaya daha fazla harcama yapmamız gerekiyor. Sunak’ın önerdiği şeyi yaparsak, para savunmadan çekilecek.” Lord, Rishi Sunak’ın seçimlerden önce savunma bütçesine daha fazla fon ayırması gerektiğini de sözlerine ekledi.

Eski bir genelkurmay başkanı olan Richard Dannatt ise önerinin “seçim fırsatçılığı” olduğunu söyleyerek, “Bunun maliyeti eğitmenler ve altyapı açısından oldukça yüksek olacaktır. Bu görev silahlı kuvvetlere fazladan yapılacak bir şey olarak dayatılamaz” diye ekledi.

Eski bir savunma bakanı olan Michael Portillo, bu açıklamanın Muhafazakârların mali sorumluluk konusundaki itibarına daha fazla zarar verebileceğini söyledi.

Portillo,  pazar günü GB News’e verdiği demeçte: “Bu politikanın oluşturulma şekli beni gerçekten çok endişelendiriyor. Yani, enine boyuna düşünülüp düşünülmediğinden, silahlı kuvvetlere ve dahil edilmesi gereken tüm hayır kurumlarına danışılıp danışılmadığından ve bu kurumların sürece dahil edilip edilmediğinden şüpheliyim.

“Kamu harcamalarında bir artışı temsil ediyor ve bu çok önemli çünkü Muhafazakarları zor durumda bırakıyor. Çünkü genel olarak Muhafazakârlar net planları olduğunu ve hükümetin onlar olduğunu söylüyor. Şimdi İşçi Partisi’ne ekstra parayı nasıl bulacaklarını sorun. Ama bu tüm bunları tersine çeviriyor, çünkü İşçi Partisi artık Muhafazakarların finanse edilmeyen vaatlerde bulunduğunu söyleyebilir.”

Söz konusu vaat, Savunma Bakanı Andrew Murrison’ın hükümetin “herhangi bir biçimde” ulusal hizmet planının olmadığını çünkü bunun yarardan çok zarar getireceğini söylemesinden sadece iki gün sonra başlatıldı. Murrison, Parlamentoda yazılı bir soru önergesine verdiği yanıtta”potansiyel olarak isteksiz” acemi askerleri profesyonel askerlerin yanına yerleştirmenin “morale, askere alma ve elde tutmaya zarar verebileceğini ve profesyonel ordu ve donanma kaynaklarını tüketeceğini” söyledi. Öte yandan, geçici askerlerin ayrı tutulması halinde “onlar için uygun ve anlamlı bir rol bulmanın zor olacağını, potansiyel olarak motivasyon ve disipline zarar vereceğini” de sözlerine ekledi.

Gölge savunma bakanı John Healey, Muhafazakarların ulusal hizmet önerisinin “uygulanamaz bir plan ve son 14 yılda savunmada yaşadıkları başarısızlıklardan dolayı dikkat dağıtıcı” olduğunu söyledi. The Guardin’da yer alan habere göre,  Rishi Sunak’ın kendi savunma bakanı bile günler önce bu fikri reddetti.

Healey, “2010 yılından bu yana Muhafazakâr bakanlar her yıl askere alma hedeflerini ıskaladı, silahlı kuvvetlerimizin içini boşalttı, yetersiz finansman sağladı ve İngiliz ordusunu Napolyon’dan bu yana en küçük boyutuna indirdi. Artık değişim zamanı. Britanya İşçi Partisi ile daha iyi savunulacaktır” diye ekledi.

İşçi Partisi’nin eski savunma bakanlarından Kevan Jones ise planın “kötü düşünülmüş ve pahalı bir seçim hilesi olduğunu ve ülkenin güvenliğine hiçbir katkı sağlamayacağını” söyledi.

Bazı Muhafazakâr milletvekilleri politikayı memnuniyetle karşıladı ancak özel olarak bunun iyi anlatılmadığını düşündüklerini söyledi. Biri, “Cesur ama aslında aşamalı bir şeyi çılgınca hale getirdik” dedi. Pazar günü teklifle ilgili sorularla karşılaşan İçişleri Bakanı James Cleverly, hiçbir gencin “zorunlu” ulusal hizmetten kaçındığı için hapse gönderilmeyeceğini söyledi.

Muhafazakârların tahminlerine göre, bu politika on yılın sonuna kadar yılda 2,5 milyar sterline mal olacak. Bunun 1 milyar sterlinlik kısmının vergiden kaçınmanın engellenmesinden, 1,5 milyar sterlinlik kısmının ise Birleşik Krallık’ta finansman sıkıntısı çeken kentlerin yenilenmesi için tasarlanan Birleşik Krallık Paylaşılan Refah Fonu’nun genişletilmesinden kaynaklanacağı belirtildi.

Pazar gecesi Muhafazakârlar, Kraliyet komisyonundan, tam zamanlı silahlı kuvvetler yerleştirmelerinin gençlere kariyerlerinin ilerleyen dönemlerinde nasıl daha iyi fırsatlar sunabileceğine dair uluslararası örnekleri incelemesini isteyeceklerini söyledi. Komisyondan, Norveç ve İsrail’i örnek olay olarak incelemesi istenirken, gençlerin orduda bir yıl geçirmeleri için, kamu hizmetinde ya da büyük işverenlerle hızlı mülakatlar gibi teşvikler tasarlaması istenecektir.

Liberal Demokratların savunma sözcüsü Richard Foord, Kraliyet komisyonu planlarıyla ilgili olarak şunları söyledi “Suella Braverman’ın bir zamanlar dediği gibi, bir çukurun içindeyseniz kazmaya devam edin.”

Reform UK’nin onursal başkanı Nigel Farage, BBC’ye yaptığı açıklamada; önerinin seçmenlerine hitap etmek üzere tasarlandığını ancak sonuçta bir “şaka” ve “tamamen kullanışsız” olduğunu söyledi.