Sağlıksız beslenme hem NHS’i hem de ekonomiyi zorluyor

18 Kasım 2024

Birleşik Krallık’ta sağlıksız yemek bağımlılığının yıllık masrafları, NHS’in toplam bütçesini aşıyor.

Ülkede yüksek oranda yağ, tuz ve şeker içeren ya da aşırı işlenmiş gıdaların tüketiminin giderek artması, insan sağlığının yanında ülke ekonomisi üzerinde de “yıkıcı etkilere” sebep oluyor.

The Guardian gazetesinin haberine göre, yapılan araştırmalar, ülkedeki sağlıksız yemek bağımlılığının yılda 268 milyar sterlinlik bir masraf yarattığını gösteriyor. Bu miktarın, Ulusal Sağlık Hizmetleri’nin (NHS) toplam bütçesinden çok daha fazla olduğu ifade edildi.

Habere göre, bu paranın 92 milyar sterlini, sağlıksız beslenme alışkanlıklarıyla mücadele etmek için hükümetin doğrudan harcadığı parayı oluşturuyor. Beslenmeyle yakından bağlantılı olan tip 2 diyabet, kalp problemleri ve böbrek hastalıkları gibi hastalıklarla mücadele etmek için NHS’in 67,5 milyar, sosyal bakım hizmetlerinin 14,3 milyar, sosyal yardım sistemininse 10,1 milyar sterlin harcadığı belirtiliyor. Geriye kalan 176 milyar sterlinin ise bu hastalıklar nedeniyle dolaylı yoldan oluşan masraflar olduğu aktarıldı.

Beslenme alışkanlıkları nedeniyle çalışamayacak kadar hasta olan kişilerin üretkenlik kaybının 116,4 milyar, ağrı ve erken ölüm gibi “insani masrafların” da 60 milyar sterlin harcama yarattığı ifade ediliyor.

Sağlıklı beslenme, çiftçilik ve toprak kullanımı gibi konularla ilgili çalışmalar yürüten hayır kurumu the Food, Farming and Contryside Commission (FFCC) için yapılan araştırmaları, Surrey Üniversitesi’nde ekonomist olan Profesör Tim Jackson üstlendi. Bulgularla ilgili açıklamalarda bulunan Jackson, 268 milyar sterlinin oldukça sarsıcı bir masraf tutarı olduğunu ve bu sonuca ulaştığında rakamın yüksekliği karşısında şoka uğradığını söyledi.

The Guardian’ın haberine göre, araştırma bulguları, sağlıksız beslenme konusunda sert önlemler alınması konusunda Baş- bakan Keir Starmer üzerindeki baskıyı arttıracak. Starmer, ülke genelinde hasta nüfusunun giderek artmasıyla mücadele etme ve kriz halindeki NHS’i yeniden ayağa kaldırma sözü vermişti.

H a b e r d e , herkesin hükümet tarafından bel i r l e n e n b e s l e n m e rehberi kapsamında sağlıklı bir diyet uygulayabilmesi için, hanelerin haftada 38 sterlin ek harcama yapması gerekeceği belirtiliyor. Bu beslenme rehberi kapsamında sebze, meyve ve lif tüketiminin çok daha fazla olması; cips ve sos gibi atıştırmalıkların tüketiminin ise çok daha az olması gerekiyor.

Bu tarz bir beslenmenin zengin hane halklarının masraflarını üçte bir oranında arttırması bekleniyor. Ancak, en yoksul hane halklarının haftalık harcamalarının ikiye katlanması gerekeceği belirtiliyor. Bu da gıda güvensizliğinin ve hayat pahalılığı krizinin yayın olduğu bir ortamda beslenmeye yönelik beklentilerin ne kadar gerçekçi olduğunun sorgulanmasına yol açıyor.

Sağlık Bakanı Wes Streeting, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Birleşik Krallık, ekonomiye milyarlarca sterlinlik masraf yaratan ve halihazırda baskı altında olan NHS’e daha fazla yük bindiren bir obezite krizine doğru giderken, hiçbir şey yapmadan durmayı göze alamayız.

“Obeziteyle mücadele hedefimiz doğrultusunda adımlar atmaya başladık bile. Televizyonda ve online ortamdaki abur cubur reklamlarına yasak getirmenin yanında okullarda ‘fast food’ erişimini sınırlamaya yönelik planlarımızı duyurduk.

“Hastalıkları önleme konusunda oldukça kararlıyım. Sağlıklı beslenme ve yaşam tarzı da bunu başarmaya yardımcı olma konusunda çok önemli. Herkes için sağlıklı bir gelecek kurmak hem NHS hem de ekonomi için iyi. O nedenle bunu başarma konusunda kararlıyım.”