Maliye Bakanı, ‘Emeklilerin bu ödemeye hak kazanamadığı eşik yükseltilecek’ dedi.
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, hükümetin bu yardımı kaldırma kararından geri adım atmasının ardından, haftalardır süren belirsizliğin ardından bazı kış yakıt ödemelerinin bu kıştan itibaren yeniden başlayacağını doğruladı.
Reeves, emeklilerin kış yakıt ödemesi alma hakkını kaybettikleri £11.500 gelir eşiğinde yapılacak değişikliklerin detaylarının “olabildiğince kısa sürede” açıklanacağını söyledi.
Ancak Emeklilik Bakanı Torsten Bell, hükümetin en zengin emeklilere bu ödemeyi vermeyi adaletsiz bulduğunu belirterek, kış yakıt ödemelerinin tüm emeklilere evrensel olarak yeniden verilmesi ihtimalini kesin bir dille reddetti.
Keir Starmer geçen ay yaptığı açıklamada, hükümetin en çok tepki çeken politikalarından biri olan bu uygulamaya yönelik gelen yoğun eleştirilerin ardından daha fazla emeklinin kış yakıt ödemesine hak kazanmasını istediğini belirtmişti. Ancak, Başbakanlık, bu U dönüşünün sonbahar bütçesinde açıklansa bile bu kış yürürlüğe girip girmeyeceğini ya da ödeme hakkını kaybeden yaklaşık 10 milyon emekliden kaçının ödemeyi geri alacağını doğrulayamadı.
Maliye Bakanı’nın bu yeni gelir eşiğini önümüzdeki hafta yapılacak harcama gözden geçirmesinde açıklayabileceği belirtiliyor; ancak Başbakanlık bu gözden geçirmeyi mali bir etkinlik olarak görmüyor.
Reeves, Rochdale’de yaptığı konuşmada gazetecilere şunları söyledi:
“İnsanların gelir testi seviyesine yönelik endişelerini dinledik ve bu nedenle bu seviyede değişiklikler yapacağız; bu değişiklikler yürürlüğe girecek ve emekliler bu kış ödemelerini alacak.. Bu değişikliğin ve seviyenin detaylarını olabildiğince çabuk açıklayacağız. Ancak kimsenin şüphesi olmasın, gelir testi sınırı yükseltilecek ve bu kış daha fazla kişi kış yakıt ödemesi alacak.”
Guardian’ın edindiği bilgilere göre, bakanlar bu ödemeyi evrensel hale getirip, yüksek gelirli emeklilerden vergiler yoluyla geri alma seçeneğini değerlendiriyor. Çünkü yeni bir gelir testi sistemi oluşturmak oldukça karmaşık bir süreç olur. Benzer bir yaklaşım, eski Muhafazakâr Maliye Bakanı George Osborne tarafından yüksek gelirli ebeveynlere çocuk yardımı ödemelerini kısıtlarken uygulanmıştı. Maliye Bakanlığı yetkilileri hâlâ yeni kış yakıt ödemesi için eşiğin ne olması gerektiği üzerinde çalışıyor.
İş ve Emeklilik Komisyonu’na konuşan Torsten Bell şunları söyledi:
“Evrensel bir kış yakıt ödemesi ihtimali var mı? Cevap hayır. İnsanların büyük çoğunluğu – %95’i – birkaç yüz sterlinlik ödemelerin milyonerlere yapılmasının iyi bir fikir olmadığını düşünüyor, biz de bu uygulamaya devam etmeyeceğiz. Ancak daha fazla emekliyi kapsamak istiyoruz.”
Guardian’ın, hükümetin bu kesintiyi yeniden gözden geçirdiğini açıklamasının ardından Başbakanlık, ödeme sisteminde değişikliğe gidilmeyeceğini söylemesine rağmen, bu U dönüşü geldi. Hükümet içinde bu politikanın ciddi siyasi zarara yol açabileceği endişesi olduğu bildirildi.
Reeves, hükümetin bütçesini dengelemeye çalışırken kabine içinde yaşanan bazı gerilimlere de işaret etti ve “14 yıllık Muhafazakâr yönetimin kamu hizmetleri, kamu alanı ve ekonomimiz üzerindeki kötü yönetimi nedeniyle bazı bakanlıklardan gelen harcama taleplerini reddetmek zorunda kaldım.Önümüzdeki hafta her bakanlık istediği her şeyi alamayacak. Ben de yapmak istediğim şeyleri reddetmek zorunda kaldım” dedi.
Guardian’a göre, İçişleri Bakanı Yvette Cooper, Enerji Bakanı Ed Miliband ve Konut Bakanı Angela Rayner başkanlığındaki üç Whitehall bakanlığı hâlâ çok yıllı bütçeleri üzerinde Maliye Bakanlığı ile anlaşmış değil.
Reeves, mali kurallarda esnemeye de kapıyı kapattı ve bu kuralların önümüzdeki günlerde çokça tartışılacağını kabul etti.
Starmer hükümeti, geçen yıl Ekim ayında yeni mali kurallar ortaya koymuştu. Bu kurallara göre, 2029-30 mali yılına kadar bütçenin dengede ya da fazla vermesi, kamu borcunun ise ekonomiye oranla düşmesi gerekiyor. Ayrıca, sosyal yardım harcamalarına da sınırlamalar getiriliyor.
Reeves şunları söyledi:
“Önümüzdeki hafta boyunca, benim ‘sözde kendi koyduğum mali kurallar’ hakkında çokça tartışma duyacaksınız. Ancak yaygın görüşün aksine, ben siyasete mali kuralları çok önemsediğim için girmedim. Siyasete, çalışan insanların hayatlarında fark yaratmak için girdim.”
2022’de Liz Truss’ın mini bütçesinin faiz oranlarını nasıl fırlattığına atıfta bulunan Reeves, “hayal ekonomisine” karşı uyarıda bulundu ve “Kimse, dikkatsiz borçlanmanın sıradan ailelerin mali güvenliği açısından ne kadar tehlikeli olduğunu hatırlatmaya gerek duymamalı. Mali kurallar, çalışan insanlar için vazgeçilmez bir güvencedir ve bu yüzden benim koyduğum kurallar tartışmaya açık değil” dedi.