İngiltere Merkez Bankası faiz indirimine hazırlanıyor

7 Ağustos 2025

 

Ekonomistler, faiz oranlarında çeyrek puanlık bir indirim beklerken, karar alıcılar arasında üçe bölünmüş bir oylama öngörülüyor.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), enflasyonun yarattığı baskı ile artan işsizlik arasındaki dengeyi tartışan politika yapıcılar arasında büyüyen görüş ayrılıklarına rağmen, Perşembe günü faiz oranlarını düşürmeye hazırlanıyor.

Hane halkı ve işletmeler üzerindeki mali baskıyı hafifletecek olan bu gelişmeyle birlikte, Londra merkezli finansal tahminciler, merkez bankasının bu yılki beşinci faiz indirimi olacak olan çeyrek puanlık bir kesintiyi duyurmasını bekliyor.

Finans piyasaları, BoE’nin Mayıs ayında yaptığı son indirimin ardından faiz oranını %4,25’ten %4,00’a düşürmesini neredeyse kesin olarak öngörüyor.

Bu indirimin, sonbaharda açıklanacak bütçesi öncesi olası vergi artışları nedeniyle baskı altında olan İşçi Partisi Hükümeti ve Maliye Bakanı Rachel Reeves tarafından memnuniyetle karşılanması bekleniyor. Hükümet, geçen yıl Ağustos ayından bu yana BoE’nin faizi dört kez düşürebildiğini, bunun da ancak İşçi Partisi’nin ekonomide istikrarı yeniden sağlama çabaları sayesinde mümkün olduğunu savunuyor.

İktidar partisi, faiz kararı öncesinde yayımladığı araştırmada, tipik bir ev satın alan bir ailenin, Temmuz 2024’te Muhafazakârların iktidardan ayrılmasından bu yana yılda yaklaşık 1.000 sterlin daha az mortgage ödediğini belirtti.

Rightmove emlak sitesinin verilerine göre, ilk kez ev alanlar için ortalama mortgage ödemesi geçen yıla kıyasla aylık yaklaşık 100 sterlin azaldı.

Ancak, beşinci kez yapılacak bir faiz indirimi, büyüme yavaşlarken hane halkı ve işletmelerin vergi artışları, yüksek enflasyon ve Donald Trump’ın başlattığı küresel gümrük tarifesi savaşı gibi küresel belirsizliklerle mücadele ettiği bir dönemde, ekonominin karşı karşıya olduğu riskleri de gözler önüne seriyor.

İngiltere Merkez Bankası Para Politikası Komitesi’nin (MPC) dokuz üyesinin yapacağı oylamanın, bölünmüş bir şekilde sonuçlanması bekleniyor. Bu durum, enflasyonu dizginleme ile istihdam ve büyümeyi koruma arasındaki doğru denge konusunda Threadneedle Street’teki derin görüş ayrılıklarını ortaya koyacak.

Londra’daki yatırımcılar, MPC üyeleri arasında üç farklı görüş oluşacağını öngörüyor. Dış ekonomistler Alan Taylor ve Swati Dhingra, işsizlik artışına yönelik kaygılar nedeniyle yarım puanlık daha agresif bir indirimi savunuyor.

Komitenin çoğu üyesi ile BoE Başkanı Andrew Bailey’nin, çeyrek puanlık indirime destek vermesi bekleniyor. Ancak başekonomist Huw Pill, dış ekonomist Catherine Mann ile birlikte oy kullanarak, enflasyon baskılarının sürdüğü gerekçesiyle faizlerin sabit kalmasını savunabilir.

Ekonomistlere göre, komite içindeki bu görüş ayrılıkları, BoE’nin Mayıs ayında yayımladığı son ekonomik tahminlerinden bu yana daha da belirgin hale geldi. Banka, ekonomik görünümünü Perşembe günü güncelleyecek.

İngiltere Merkez Bankası’nın eski üyelerinden ve şu anda Oxford Economics’te görev yapan Michael Saunders, bu bölünmenin anlaşılabilir olduğunu söyledi:

“Zayıf büyüme, artan işsizlik ve hedefin oldukça üzerinde seyreden enflasyon gibi birbirine zıt sinyaller var. Farklı kişiler bu göstergelere farklı ağırlıklar verebilir. Bu, komitenin önceki dönemlere göre daha çok tartıştığı anlamına gelmiyor; sadece karşı karşıya oldukları çelişkili veriler daha yoğun.”

The Guardian’ın haberine göre faiz indirimleri, borçlanma maliyetlerini azaltarak ekonomik büyümeyi destekler. Ancak aynı zamanda talebi artırarak enflasyonist baskıları da tetikleyebilir.

Saunders şöyle devam etti:

“Para politikası hâlâ oldukça sıkı. Maliye politikası da sıkılaşıyor ve sonbahar bütçesiyle yeni vergi artışları gündeme gelebilir. Ticaret politikalarındaki belirsizlik yatırımları ve istihdamı caydırıyor.”

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu gümrük tarifeleriyle birlikte Çin’in ucuz ihracatını İngiltere’ye yönlendirmesi, enflasyon üzerinde baskıyı azaltan bir diğer unsur olarak değerlendiriliyor.

Öte yandan, iş dünyası liderleri, ilk sonbahar bütçesinde istihdam üzerindeki vergileri artırdığı gerekçesiyle Rachel Reeves’i hedef alıyor. İş dünyası, bu vergi artışlarının firmaları işten çıkarmaya ve fiyatları yükseltmeye zorladığını öne sürüyor.

Resmi verilere göre, son aylarda işsizlik oranı artış gösterirken, ekonomi Nisan ve Mayıs aylarında daralma kaydetti. Enflasyon ise beklentileri aşarak Haziran ayında %3,6’ya yükseldi; bu, BoE’nin %2’lik hedefinin oldukça üzerinde.

Bu hafta yayımlanan iş dünyası anketleri, hizmet sektöründe yavaşlama ve inşaat sektöründe çöküş yaşandığını ortaya koydu.

İşçi Partisi, iki yıllık sabit faizli ortalama mortgage oranının %4,52’ye düşmesiyle, kredi kullanıcılarının ayda ortalama 81,69 sterlin tasarruf ettiğini duyurdu.

Hazine Bakan Yardımcısı James Murray, şu açıklamada bulundu:

“Göreve geldiğimizde acil görevimiz, Muhafazakârların 14 yıllık başarısız yönetiminden sonra ekonomide istikrarı yeniden sağlamaktı. O zamandan bu yana faizler dört kez indirildi. Bu da mortgage ödemeleri üzerinden ev sahiplerinin cebine daha fazla para girmesini sağlıyor.”