İşçilere yeni haklar: İstihdam Yasası güvenceli işleri artıracak

29 Eylül 2025

Sıfır saatlik sözleşmelerin yasaklanması ve ilk günden işten çıkarma tazminatı getiren yeni yasa, 1,2 milyon çalışanın güvencesini artıracak. Sendikalar hakların zayıflatılmaması için hükümeti uyarıyor.

İstihdam Yasası, sıfır saatlik sözleşmeleri yasaklayarak ve “ilk günden” işten çıkarma tazminatı getirerek güvenceli istihdamı genişletmeyi hedefliyor.

İngiltere’de parlamentoda görüşülmekte olan istihdam yasası, yürürlüğe girmesi halinde 1 milyondan fazla çalışana daha güvenli iş koşulları sağlayacak. Lancaster Üniversitesi bünyesindeki Work Foundation adlı düşünce kuruluşunun araştırmasına göre, yasa özellikle sıfır saatlik sözleşmelerin yasaklanması ve haksız işten çıkarmalarda “ilk günden” tazminat hakkı getirilmesiyle 1,2 milyon çalışanın iş güvencesini artıracak.

3,9 milyon kişiye daha güvenceli iş

Analize göre, düzenlemeler 2023’te yürürlükte olsaydı, güvenli işlerde çalışanların sayısı 3,9 milyon artarak 17,8 milyona yükselecekti. Bununla birlikte sendikalar, hükümetin yasayı işverenlerin baskısıyla yumuşatmasından endişe ediyor.

The Guardian’ın haberine göre, yasanın bazı unsurları 2026’ya kadar kademeli olarak yürürlüğe girecek. Sıfır saatlik sözleşmelerin ve işçileri daha kötü koşullarda yeniden işe alma uygulamasının (fire and rehire) yasaklanması, önümüzdeki iki yıl içinde aşamalı şekilde uygulanacak.

İşverenlerden yoğun lobi, sendikalardan tepki

İşveren grupları, kuralların esnetilmesi için hükümete baskı yaparken, sendikalar hükümeti taahhütlerinden geri adım atmamak konusunda uyarıyor. Unite sendikasının genel sekreteri Sharon Graham, “Kesin söz verilen haklar işverenlerin çıkarları uğruna zayıflatılıyor” dedi.

Öte yandan hükümet, mali sıkıntı yaşayan belediyelere işçileri daha kötü koşullarda yeniden işe alma hakkı tanıyarak özel sektördeki esnekliği kamuya da yaymayı planlıyor.

Work Foundation: “Küçük değişiklikler, büyük sonuçlar doğurur”

Work Foundation, “ilk günden” işten çıkarma tazminatının kritik önem taşıdığını vurguladı. Kuruluşun direktörü Ben Harrison, “Çalışanların haklarını güçlendirmek, yaşam standartlarını iyileştirmenin kritik bir adımıdır. Küçük gibi görünen ayrıntılar aslında milyonlarca kişinin hayatını etkileyecek büyük kararlardır,” dedi.

Araştırmaya göre, sıfır saatlik sözleşmelerle çalışanların yüzde 92,5’i, yeni yasayla garanti çalışma saatlerinden faydalanabilecek. Bu da yaklaşık 1 milyon kişiye karşılık geliyor.

Genç kadınlar için önem

Young Women’s Trust CEO’su Claire Reindorp, genç kadınların çoğunlukla güvencesiz işlerde çalıştığını hatırlatarak, “Yasada öngörülen reformlar, genç kadınların hayatlarını dönüştürme potansiyeline sahip. Ancak bunun için gecikmeden ve tam kapsamıyla uygulanmaları şart,” dedi.

Yasanın kaderi Kasım bütçesinde

Yasanın önümüzdeki haftalarda kraliyet onayını alması bekleniyor. Ancak Lordlar Kamarası’na sunulan yüzlerce değişiklik önergesi, hükümetin yasayı geciktirme veya yumuşatma ihtimalini gündemde tutuyor.