Reform UK, anketlerde %31 ile öne çıkarak, Muhafazakârları geride bıraktı. MRP modelleri Nigel Farage’ın Downing Street’e girebileceğini gösteriyor. Ancak belirsizlikler sürüyor.
Nigel Farage, siyasi kariyeri boyunca İngiltere siyasetini sarsan çıkışlarıyla tanındı. Reform UK’nin hızla artan popülaritesi, Westminster kulislerinde Farage’ın modern Britanya siyasi tarihindeki en büyük sarsıntılardan birini yaşatabileceği yorumlarına yol açıyor.
The Guardian’da yer alan habere göre son haftalarda yapılan bazı anketler, Reform UK’nin, Muhafazakârları geride bırakıp ana muhalefet konumuna yükseldiğini gösterdi. Hatta bazı modeller, Farage’ın desteğini koruması halinde Downing Street’e çıkabileceğini öne sürüyor.
Reform’un yükselişi
Reform UK’nin anketlerde Muhafazakârları yakalayıp geride bırakması yılın başında gerçekleşti. Ardından parti, İşçi Partisi ile yarışır hale geldi. Özellikle Nisan ayından itibaren yerel seçimlere odaklanan seçmenlerle birlikte Reform’un oy oranı daha da güçlendi.
Guardian’ın son 10 günlük anket ortalamalarına dayanan anket takipçisi, Reform UK’yi %31 ile zirvede gösteriyor. Bu oran, İşçi Partisi’nin %21’lik desteğinin 10 puan üzerinde.
MRP modelleri ne söylüyor?
Genel oy oranları tabloyu tam yansıtmıyor. Anket şirketleri giderek daha fazla MRP (multi-level regression and post-stratification) modelleri kullanıyor. Bu modeller, büyük örneklem anketlerini demografik bilgilerle birleştirerek her seçim bölgesindeki olası sonucu hesaplıyor.
26 Eylül’de yayımlanan YouGov’un son MRP çalışması, bugün seçim yapılsa Reform UK’nin 311 sandalye kazanabileceğini öngördü. Bu rakam tek başına çoğunluk için gereken 326 sandalyeden 15 eksik olsa da Farage’ın başbakanlık koltuğuna oturmasına yeterli görünüyor. Model, bu sandalyelerin 231’inin İşçi Partisi’nden alınacağını öne sürüyor.
Bazı diğer MRP modelleri ise Reform’un mutlak çoğunluğa ulaşabileceğini dahi işaret ediyor.
Belirsizlikler ve kırılganlık
Ancak anket şirketleri de bu modellerin yüksek belirsizlik içerdiğini kabul ediyor. Çok partili siyasetin yükselişi, “ilk gelen kazanır” seçim sisteminde sonuçları daha oynak hale getiriyor.
YouGov’un analizinde dikkat çekici bir nokta öne çıktı: Reform’un kazanacağı öngörülen 82 sandalyenin farkı %5’in altında. Bu da küçük kaymaların bile büyük farklar yaratabileceğini gösteriyor.
Prof. Sir John Curtice, İşçi Partisi’nin özellikle Reform’un 2024 seçimlerinde ikinci olduğu bölgelerde desteğini kaybetmeye daha yatkın olduğunu vurguluyor. İşçi Partisi’nin 2024’te elde ettiği 411 sandalyelik zafer, oyların verimli bir dağılımına dayanıyordu. Ancak bu durum, küçük oy kayıplarının bile büyük sandalye kayıplarına dönüşmesine neden olabilir.
Tarihsel karşılaştırmalar
İşçi Partisi’nin oy desteği, 2024 Temmuz’unda %37,5 iken 2025 Haziran’ında %23,3’e düştü. Bir yıl içinde 14,2 puanlık bu düşüş, 1983’ten bu yana yeni bir hükümetin yaşadığı en sert gerileme oldu. Daha önceki rekor, 1992’de John Major’ın Muhafazakârlarının 12 ayda %9,8 kaybettiği döneme aitti.
Yeni hükümetlerin ilk yıllarında desteğin düşmesi olağan kabul edilse de, bu kadar keskin bir düşüş, özellikle İşçi Partisi’nin birçok bölgede dar farklarla kazandığı düşünüldüğünde ciddi risk oluşturuyor.
Muhafazakârların rolü ve geleceğin belirsizliği
Seçimlerin 2028 veya 2029’dan önce yapılması beklenmiyor. Bu nedenle siyasi tablo birkaç yıl içinde tamamen değişebilir. Kemi Badenoch liderliğindeki Muhafazakâr Parti şu an seçmende yankı bulamasa da, yeniden toparlanmaları Farage için büyük bir tehdit oluşturabilir.
Dolayısıyla anketler Reform UK’nin yükselişini doğrulasa da, seçimin birkaç yıl uzakta olduğu göz önüne alındığında Farage’ın gerçekten başbakan olma ihtimali hâlâ belirsizliklerle dolu.