NHS’te “Kayıp Başvuru Kara Deliği” Çalışma Gücü Krizini Derinleştiriyor

8 Aralık 2025

Denetim raporu: İngiltere’de her yedi hastadan biri, GP sevkinin kaybolması, reddedilmesi veya gecikmesi nedeniyle hastane bakımına ulaşamıyor. Gecikmeler hastaların sağlığını kötüleştiriyor, kaygıyı artırıyor.

Healthwatch England’ın yeni raporu, İngiltere’de GP sevklerinin yüzde 14’ünün “NHS kara deliğinde” kaybolduğunu ortaya koyuyor. Geciken sevkler, hastaların fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz etkiliyor, bekleme listelerinin doğruluğunu tartışmaya açıyor.

The Guardian’da yer alan habere göre, İngiltere’de binlerce hastanın GP (Aile Hekimi) sevkleri kayboluyor, reddediliyor veya aylarca gecikiyor. Healthwatch England tarafından yapılan yeni araştırma, sevk edilen hastaların yüzde 14’ünün hastanelerin bekleme listelerine hiç eklenmediğini ve bu nedenle teşhis ile tedavi süreçlerine ulaşamadığını ortaya koydu.

Araştırmaya göre her dört hastadan üçü (yüzde 75), sevk sürecindeki aksaklıklar nedeniyle fiziksel veya zihinsel sağlıklarında kötüleşme yaşadığını bildirdi. Dahası, hastaların yüzde 70’i, sevklerinin işleme alınmadığını ancak kendi çabalarıyla NHS’i aradıklarında öğreniyor. Bazı durumlarda GP’lerin onayladığı sevklerin hastaneye hiç gönderilmediği bile tespit edildi.

Healthwatch, sevklerin GP hekimleri ile hastaneler arasında “sıkıştığını”, bu durumun hastaları belirsizlik içinde ve artan kaygıyla baş başa bıraktığını vurguladı.

Sevklerdeki Aksama NHS’in Gerçek Bekleme Listesini Sorgulatıyor

Rapor, sevklerdeki büyük aksamaların NHS’in resmi bekleme listesinin doğruluğunu da tartışmalı hale getirdiğini belirtiyor. Şu anda İngiltere’de 6,24 milyon kişi, toplam 7,39 milyon test veya tedavi için sırada görünüyor. Ancak sevkleri “kaybolan” veya işleme alınmayan kişiler bu listenin dışında kalıyor.

Sevk edilenlerin yüzde 53’ü, beklerken yeniden tıbbi yardım arayışına giriyor. Hastaların yüzde 7’si özel sağlık hizmetine yönelirken, yüzde 20’si NHS’in başka bir biriminden yardım talep ediyor. Rapora göre bu durum, referral gecikmelerinin NHS içindeki diğer birimler üzerindeki yükü artırdığını gösteriyor.

“Her kayıp sevkin arkasında acı, stres ve belirsizlik var”

Healthwatch İngiltere Başkan Yardımcısı Chris McCann, bulguların endişe verici olduğunu belirterek şunları söyledi:

“Her geciken, kaybolan veya reddedilen sevkin ardında acı, stres ve belirsizlik dolu bir insan hikâyesi var. İyileşmeler olsa da hâlâ çok sayıda kişi bu ‘sevk kara deliğinde’ sıkışmış durumda ve bize ‘yaşamak değil, sadece var olmak’ zorunda kaldıklarını söylüyorlar.”

Patients Association CEO’su Rachel Power ise sonuçların “derinden endişe verici” olduğunu söyledi ve geciken sevklerin bazı hastalarda evden çıkma korkusuna bile yol açtığını ifade etti.

Power ayrıca şöyle konuştu:

“10 kişiden 7’si, sevkinin başarısız olduğunu ancak kendisi arayıp öğrendiğinde anlıyorsa sistemde ciddi bir sorun var. Bu insanlar zaten sağlıkları nedeniyle kaygılı ve stresli—ama en kötüsü, sırada bile olmadıklarını fark etmeleri.”

Gerçek Hasta Öyküsü: “Limbo’da sıkışmış gibiyim”

Milton Keynes’ten 70 yaşındaki eski NHS çalışanı Patrick, Temmuz ayından bu yana kalça ve sırt ağrısı nedeniyle uzman görüşü bekliyor. GP sevki yapıldı; ancak Patrick, ne zaman görüleceğine dair hiçbir bilgi alamadı.

Telefonla aradığında kendisine “bir yıl kadar sürebileceği” söylendi. Patrick, artık günlük işleri —alışveriş, araba kullanmak, hatta ayakkabı giymek— gibi aktivitelerde büyük zorluk yaşadığını ifade ediyor.

“Ne zaman görüleceğimi bilmiyorum. Limbo’da sıkışmış gibiyim.”

Yüzde 14’e düşüş olumlu; ancak sorun devam ediyor

2023’te yapılan benzer bir araştırmada sevklerin yüzde 21’i kaybolmuş veya reddedilmişti. Bu yıl oran yüzde 14’e düştü. Hükümet ve NHS yöneticileri sevk süreçlerini iyileştirmek için çeşitli adımlar attı:

• NHS uygulaması üzerinden sevk takibinin kolaylaştırılması
• Kanser şüphesi olan vakalarda eczanelerin daha fazla rol alması
• GP’lerin hastane uzmanlarından hızlı “advice and guidance” talep edebilmesi

Buna rağmen Healthwatch, iletişim sorunlarının, uzayıp giden bekleme sürelerinin ve belirsizliğin hastaların sağlığını, refahını ve çalışma kapasitesini olumsuz etkilemeye devam ettiğini vurguluyor.

Hükümet: “Kabul edilemez ama iyileşme başladı”

Sağlık ve Sosyal Bakım Bakanlığı (DHSC) sözcüsü, bulguların “kabul edilemez” olduğunu söyledi ancak Mart ayında yapılan araştırmadan bu yana ilerleme kaydedildiğini belirtti. Bakanlık şu adımları hatırlattı:

• Jess’s Rule (Eylül 2024): Bir GP, üç randevu sonunda teşhis koyamazsa ikinci bir uzman görüşü almak zorunda.
• Genel pratik için 1,1 milyar sterlin ek bütçe tahsisi
• Daha fazla aile hekimi istihdamı
• Bürokratik yükün azaltılması

Bakanlık, birinci basamak sağlık hizmetlerinde memnuniyet oranının Temmuz 2024’te yüzde 60’tan yüzde 75’e yükseldiğini açıkladı.

Sözcü şu değerlendirmeyi yaptı:

“NHS’i toparlamak zaman alacak ancak iyileşme işaretlerini görmeye başladık. Kat edilmesi gereken uzun bir yol var fakat toparlanmanın ilk ‘yeşil filizleri’ ortaya çıkıyor.”