Mortgage piyasasında rekor seviyedeki düşük faiz oranlarına rağmen bankalar, gençlerin alabilecekleri kredi oranlarını düşürüyorlar.
Yükseliş gösteren ev fiyatları da ilk kez ev almak isteyen gençlerin %10’un üzerindeki depozitleri toparlamasını zorlaştırıyor. Bugün Santander, genç bir alıcı için verilen mortgage oranını yıllık kazancın beş katından dört buçuk katına indirecek. Bunun anlamı ise, senede £40,000 kazanan birinin alabileceği en yüksek mortgage oranının, £200,000’den £180,000’e düşeceği.
Bu önlem, geçtiğimiz ay Barclays tarafından yapılan kısıtlamaların arkasından geliyor. Banka verilen borç miktarlarını, bütün müşterileri için yıllık maaşlarının beş buçuk katından, dört buçuğa indirmişti. Santander ise, zaten ev sahibi olan müşterileri için bu oranı yıllık kazancın beş katı olarak tutmaya karar verdi. Merkez Bankası’nın direktiflerini takip ederek yapılan bu kısıtlamalar, ilk kez ev almak isteyen büyük bir kesimi emlak piyasasının dışına iterken, zengin alıcılar için ise faiz oranlarını oldukça aşağıya çekti.
Ülke genelinde ortalama ev fiyatları geçtiğimiz sene boyunca %10’luk bir artış göstererek £271,000 seviyesine ulaştı. Başkent Londra’da ise fiyatlar ortalama %15 oranında bir artış göstererek £501,000 seviyesine ulaştı. İlk kez ev almak isteyenlerin ortalama bir ev için yaklaşık £30,000’luk bir depozit hazırlamaları gerekiyor. Barclays ve Santander tarafından getirilen yeni kısıtlamalara göre, evin geri kalanının mortgage ile alınabilmesi için ise, alıcının en az senede £54,000’luk bir geliri olması isteniyor.
Uzmanlara göre bankalar, Merkez Bankası’nın geçtiğimiz Ekim ayında açıkladığı yeni kurallar çerçevesinde hareket ediyor. Yeni kısıtlamalara göre bankaların portföylerinde, kredi alanın yıllık maaşının dört buçuk katının üzerindeki, yani “yüksek kredi-gelir oranlarına” sahip mortgageların oranı %15’i geçemeyecek.
Yılın sonlarına doğru, ilk kez ev alacakların neredeyse hiçbir bankadan borç almalarının mümkün olmayacağı da uzmanlar tarafından belirtildi.