Gençler arasında kısa yoldan köşeyi dönme bir ideal

1 Kasım 2013

Elbistan Community Centre (EL-COM), Leicester Üniversitesi öğre­tim üyesi Sosyolog İpek Demir ve Westminster Üniversitesi Sosyo­loji Bölümü öğretim görevlisi Ümit Çetin’in konuşmacı olarak katıldığı toplantının konusu ‘Kimlik, Kültü­rel şok ve Kürt Alevi gençlere Yan­sımaları’ konulu bir toplantı orga­nize etti.
El-Com yöneticilerinden Aydın Doğan’ın moderatörlüğünü yaptığı toplantının ilk konuşmacısı olan Ümit Çetin, Londra’da yaşayan Tür­kiyeli gençlerinin intiharları üzerine yaptığı çalışmadan veriler aktardı.
Araştırmasında intihar eden­lerin tamamının erkek olduğuna dikkat çeken Çetin, gençlerin ebe­veynleri ile kuşak çatışmaları, kim­lik aidiyeti eksiklikleri ve kültürel uyum sorunlarının intiharları tetik­leyen etkenler arasında yer aldığını belirtti.
Medya tarafından pompalanan ve zengin olmak üzerine kurulu bir ideolojik yaşam biçiminin, di­ğer toplum kesimlerinde olduğu gibi Türkiyeli toplumlarda da et­kili olduğunu belirten Çetin, genç­ler arasında ‘köşeyi dönme’ nin bir ideal haline geldiğini; kolay yoldan para kazanmak isteyen gençlerin bu amaçla suç gruplarına ve çetelere yönelebildiklerini kaydetti. Ümit Çetin yankı uyandıran araştırması boyunca görüştüğü bir çok gencin aileleri ile büyük bir iletişimsizlik yaşadıklarına tanık olduğunu belir­terek, aynı sorunların okul yaşam­larında da devam ettiğini gözlemle­diğini ifade etti. Toplantının diğer davetlisi olan Doktor İpek Demir ise konuşmasında, toplumlarımızda gözlenen sorunların önemli bir bö­lümünün sadece göçmen olmaktan kaynaklanmadığına dikkat çekerek, söz konusu problemlerin İngiltere ile ilgili yerleşik ve yapısal sorunlar olduğunu dile getirdi.
Çocuklarımızın İngiltere’de eği­timde hakim olan sınıfsal ve etnik eşitsizlikten paylarını aldıklarına işaret eden Demir, “Eğitimin reka­bet ve piyasa merkezli hale gelmesi sonucu ‘kaybeden’ İngiltere’deki eğitim sistemini ve velilerin rolünü, okul seçim sistemini, iyi okula ço­cuğunu girdirme ‘yöntemini’ bilme­yen göçmen, fakir ve okumamış ai­lelerin çocuları oldu. Eğitim yoluyla sosyal eşitsizlik azalacak gibi bir beklentimiz var ama sosyal rakam­lara baktığımızda tablo iç karartıcı.
İyi okullar alt sınıfın başarılı bir­kaç öğrencisine kapıyı açsa da fakir ve göçmenler ‘vasat’ okullara git­mek durumunda oluyor. Rakam­lara bakıldığında da görülüyor ki bu okullardan çıkanların üniversi­teye (özellikle erkek çocuklarda) gitme oranı düşük. Eğitim sosyal adaleti getirmiyor; tam tersi sos­yal adaletsizliği daha da yerleşik hale getiriyor. Bu demek değildir ki çocuğumun hiç şansı yok; tabii ki var – başarılı, gurur duyduğumuz birçok gencimiz var.
Burada ailelerin rolü önemsiz de demiyorum. Aileler olarak yapaca­ğımızı yaparız, ama sorun yapısal bir sorunken topu gidip göçmen ailelerin kapısına koymak, ‘bu si­zin sorununuz çözün’ demek hak­sızlık” dedi.
Çocukların gelişimi için fırsat eşitliğinden çok kaynak eşitliği ta­lep edilmesi gerektiğini burgulayan Demir konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Okulların kalitesi eşit değilse, fırsat eşitliğinin pek manası yok. Okullar müşteri haline gelip veli ve öğrenci seçer hale geliyorlarsa, kaldıralım okul seçme işini çocuk­lar Londra’daki okullara, yaşadık­ları bölgeye ya da sınav sonuçlarına göre değil kura ile girsinler. Sizleri temin ederim ki, böyle bir yöntem ile okullara öğrenci alınmaya baş­lansa, Londra’daki sosyal ve ekono­mik gücü yüksek aileler ayaklanır, alt sınıflar ve göçmenler okulları­nın kalitesini bozar korkusu ile ço­cuklarını özel okullara göndermeye yönelirler.
İmkanların kısıtlılığını, içinde bulunduğumuz durumun yapısal problemlerini anlamalıyız ki top­lum olarak İngiltere’deki güç mer­kezlerine, mesela politikacısına, meclis üyesine, öğretmenine, oku­luna, doğru baskıyı yapalım, doğru çözümü isteyelim.”