OsmanlI’nIn İzlerini Yaşatan Tarihi Güzellik Bosna Hersek

25 Şubat 2019

Osmanlı egemenliğindeki dönemin yansımalarını hala taşıyan Bosna Her­sek, doğal güzellikleriyle de görülmeye değer ülkeler arasında yer alıyor.

Gezilebilecek yerler

Gezinize Saraybosna’nın tarihi ve kültürel merkezi olan Bascarsija yani Başçarşı’dan başlayabilirsiniz. Baş­çarşı Camii, Gazi Hüsrev Bey Camii, Saat Kulesi, Başçarşı Medresesi ve Mo­rica Hanı gibi birçok tarihi yapıyla çev­relenen çarşı, tarih boyunca deprem ve yangın gibi sebeplerle birçok kez yıkılıp yeniden yapılmıştır. Turistlerin uğrak noktasıdır. Başçarşı’daki Brusa yani Bursa Bezistanı, Osmanlı döneminin en ünlü paşalarından biri tarafından yaptırılmış. Kanuni döneminin büyük vezirlerinden olan ve Mihrimah Sultan ile evliliği sebebiyle Damat lakabıyla ta­nınan Rüstem Paşa, Saraybosna’da Hır­vat bir ailenin çocuğu olarak doğmuş. Bir kapalı çarşı olarak inşa edilen yapı, adını içinde satılan Bursa işi ipekliler­den almış ve bugün müze olarak ziya­retçilerini karşılamaya devam ediyor.

Gazi Hüsrev Bey Camii

Osmanlı mimarisinin Balkanlar‘daki en güzel örneklerinden biri olan Gazi Hüsrev Bey Camii, 51 penceresinden sı­zan ışıklar ve yerdeki değerli halılarıyla adeta muhteşemdir. Saraybosna’da adı Gazi Hüsrev Bey olan birçok yapıyla karşılaşabilirsiniz. İsa Bey’in ardından Saraybosna’nın ikinci kurucusu olarak bilinen bu hayırsever sancak beyi, ger­çekten de kente damgasını vurmuştur. Başçarşı’da onunla bütünleşmiş muh­teşem bir külliye içinde bulunan ca­mide, kendi türbesi, medrese, kütüp­hane, hamam gibi yapılar bulunur.

İsa’nın Kalbi

Saraybosna İslam, Yahudi, Katolik ve Ortodoks kültürlerini bünyesinde barındıran, çok dinli ve çok kültürlü bir kent olduğunu her fırsatta belli edi­yor. 1889’da inşa edilen “İsa’nın Kalbi” Katedrali de kentin en çarpıcı Katolik yapısı olarak öne çıkıyor. Katedralin içinin olduğu gibi önü de son derece kalabalık oluyor.

Ulusal Müze

Bosna-Hersek Ulusal Müzesi, 1888 yılında Bosna-Hersek’in Batılı anlamda ilk bilimsel ve kültürel kurumu olarak kurulmuş. Müzede arkeoloji, etnoloji, doğa tarihi ve kütüphane bölümleri son derece kapsamlı bir koleksiyona sahip.

Köprüler

Saraybosna’nın yemyeşil doğasının tadını çıkarmak için en güzel yerler köp­rülerdir. Miljacka Irmağı üzerine kurulu Latin Köprüsü şehir içinde korunmuş köprüler arasında en eski olanı. Bu köprü de diğer birçoğu gibi Osmanlı mirası. Fakat köprü bundan daha öte bir tarihsel önem taşıyor. Avusturya- Macaristan Kralı Ferdinand’a düzen­lenen ve I. Dünya Savaşı’nı başlatan suikast tam burada gerçekleştirilmiş.

Mostar

İç savaşın yaralarını sarmaya de­vam eden Bosna-Hersek’in en gö­rülmeye değer şehirlerden bir diğer ise Mostar’dır. Mostar, 2005 yılında Dünya Mirası Listesi’ne eklendi. Bir kentten çok şirin bir kasabayı andıran Mostar’ın küçük sokaklarında gezerek mimarinin tadını çıkarabilirsiniz. Bina­lardan birçoğu halen bomba ve kurşun izleri taşıyor; ancak kent yine de güzel­liğini koruyor.

Mostar Köprüsü

İç savaştaki yıkımın en çarpıcı olan tarafı, Neretva Nehri üzerindeki Mostar Köprüsü’nün yeniden dimdik ayakta ol­ması. Yıkılan eski köprünün taşları su altından çıkarılarak tek tek işaretlen­miş ve Osmanlı’nın Bosna-Hersek’teki en güzel eserlerinden olan köprü, es­kisini aratmayacak biçimde, bir Türk inşaat şirketi tarafından yeniden ya­pılmıştır.

Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından inşa edilen Mos­tar Köprüsü’nün bir yanında Müslü­man Boşnaklar diğerinde ise Katolik Hırvatlar yaşamaya devam ediyor. Köprü çevresinde çok sayıda resto­ran ve kafede bulunuyor.

Koski Mehmed Paşa Camii

Köprüye oldukça yakın olan Koski Mehmed Paşa Camii, 1617 yılında yapıl­mış ve kentin ikinci büyük camisi. İç sa­vaş boyunca oldukça ağır hasar gören cami, daha sonra yeniden inşa edilen yapılar arasında yer alıyor. Caminin mi­naresine tırmanarak Mostar’ın, nehrin ve köprünün muhteşem manzarasını izlemek ve fotoğraflamak mümkün.

Karagöz Bey Cami

Çarpıcı bir Mimar Sinan Eseri olan Karagöz Bey Camii de savaş sırasında yıkılmış. Cami kent merkezinin biraz dı­şında kalıyor ama Mostar’ın ne kadar küçük olduğunu düşünürseniz, çok da büyük bir mesafe sayılmaz. Onarımının ardından Mostar Köprüsü ile aynı gün hizmete giren cami, Hersek bölgesinin en güzel ve en büyük camisi olarak öne çıkıyor.

Balagay’da doğanın büyüsü…

Mostar’ın 12 km kadar güneyinde bulunan Blagaj ya da Balagay, size Avrupa’nın en muhteşem doğal güzel­liklerinden birini görmeyi vaat ediyor. Buna Irmağı’nın kaynağında yer alan Bektaşi Tekkesi ise gerek konumu ve manzarası gerekse de tarihi önemiyle mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir nokta.

Rivayete göre Osmanlı henüz Balkanlar’a gelmeden çok önceleri Sarı Saltuk Balagay’a gelmiş ve dağın altın­daki bu mağaranın yanına sermiş. Yine rivayete göre tekkedeki iki sandukadan biri Sarı Saltuk’a, diğeri ise Aşık Paşa’ya ait. Balagay’a Mostar’dan otobüslerle ulaşmak mümkündür.