Avrupa, muhtemelen saatleri ‘son kez’ değiştirecek

28 Ekim 2019

Avrupa’da saatlerin son deği­şimlerinden biri yaşanıyor ola­bilir. Mart 2019’da Avrupa Parla­mentosu, yılda iki kez saat deği­şikliklerine tamamen son verecek bir öneriyi onayladı. Üye devletler tarafından kabul edilir ve kanun ha­line gelirse bu, saatlerin Mart veya Ekim 2021’de son kez değişeceği an­lamına geliyor.

Her yıl ekim ayının son pazar sa­bahı, bütün Avrupa aynı şeyi yaşı­yor. İnsanlar, yatakta geçirdikleri ilave saatler sayesinde normalden biraz daha iyi dinlenmiş bir şekilde uyanıyorlar. Daha sonra belli yer­lere bir saat erken gittikten sonra bu durumun farkına varıyorlar.

Eylül 2018’de Avrupa Komis­yonu, tüm Avrupa Birliği’nde mev­simsel zaman değişikliklerine son verilmesi önerisini yayınladı. Tek­lifin, resmi olarak yasalaşmadan önce 28 AB üye ülkesinin her birinin devlet başkanlarından oluşan bir organ olan Avrupa Konseyi’nden geçmesi gerekecek. Böyle bir du­rumda, her üye devlete yaz döne­minde (bu durumda son saat deği­şikliği Mart 2021’de olacak) veya kış saatlerinde (Ekim 2021’de son saat değişikliği olacak) saatin kalıcı olup olmayacağını seçecekler.

Saatlerin değişmesi, sağlığınız için kötü olabilir. İnsanlarda alış­kanlık yaratıır ve biyolojik saatimiz – ne zaman uykulu olduğumuzu, aç olduğumuzu veya tuvalete gitme­miz gerektiğini belirleyen 24 saat­lik döngüler- uyku düzenimize ya­kından bağlı. Saatler değiştiğinde, bu durum biyolojik saatimizi bozu­yor ve bizi her zamankinden daha fazla yorgun ve dikkatsiz yapıyor. Bunun özellikle ciddi sonuçları olabilir. Alabama Üniversitesi’nde yapılan 2012 tarihli bir araştırma, mart ayında saatlerin ileriye alın­masından sonraki günlerin kalp krizi geçirme riskinde yüzde 10’luk bir artışla ilişkili olduğunu buldu. ABD’de yapılan bir araştırma, RAND Corporation’ın yetersiz uy­kunun İngiltere ekonomisine yeter­siz verimlilik ve hastalıktan dolayı yılda 50 milyar Euro maliyet getir­diğini söylüyor.

Avrupa Komisyonu öneriyi be­lirlemeden önce, 28 AB ülkesinin hepsinden 4,6 milyon yanıt alan bir kamu istişare süreci başlattı. Bu, herhangi bir Avrupa Komis­yonu halk danışmanlığında ve­rilen en yüksek cevap sayısıdır. Vatandaşların yüzde 84’ünün iki yılda bir yapılan saat değişiklikle­rine son verme lehinde olduğu or­taya çıktı. Ancak tüm katılımcıla­rın arasından İngiltere’den gelen insanların, değişiklikler hakkın­daki görüşlerini paylaşma oranı­nın en düşük olduğu ortaya çıktı. Alman nüfusunun yüzde 3.79’u is­tişareye katılırken, İngiltere vatan­daşlarının sadece 0.02’si yer aldı. Oylama yapanların arasında, İn­gilizlerin yüzde 82’si zamanın de­ğişmesini ortadan kaldırmak ister­ken Yunanlıların fikir sahibi olma yüzdeleri en düşüktü: yüzde 56’sı mevcut sisteme bağlı kalmayı ter­cih ettiklerini söyledi.

Her şey Birinci Dünya Savaşı’na kadar uzanıyor. Alman İmparator­luğu ilk olarak, Nisan 1916’da gün­düz saatlerinde yapay ışığın kulla­nımını en aza indirmenin ve böy­lece yakıttan tasarruf etmenin bir yolu olarak saatlerin bir saat ileriye alınması fikrini ortaya koydu. İngil­tere ve Fransa kısa süre sonra da buna uygun şekilde devam etti. An­cak Avrupa’nın çoğu, savaş bittik­ten sonra değişikliği kaldırdı.

İngiltere AB’den ayrılırsa ne olacak?

İngiltere’nin AB’den ayrılırsa, isterse gün ışığından yararlanma saati kullanmaya devam etmesi serbest olacak. Ancak bu durum, İrlanda adasında Kuzey İrlanda ve İrlanda Cumhuriyeti arasında bir saatlik zaman farkı ile sonuçlan­masına neden olabilir.