Avrupa yeni enerji kaynağı arayışında

13 Mayıs 2014

Avrupa enerjisinin yüzde 22’sini karşılayan Rusya’ya bağımlılığının azaltılması ve enerji arz güvenliğinin sağlanması için yeni arayışlara girdi. Dünyanın en fazla enerji ithal eden bölgesi olan Avrupa Birliği’nin, enerji bloğunun yüzde 22’sini AB’ye doğalgaz, petrol ve kömür ihraç ederek tek başına Rusya karşılamaktadır.
Avrupa’nın tükettiği toplam doğalgazın yaklaşık yüzde 30’u Rusya tarafından sağlanırken, bu gazın yaklaşık yüzde 60’ı da Ukrayna’dan geçen boru hatları aracılığıyla taşınmaktadır. Kuzey Akım boru hattı ile Rusya’dan en fazla doğalgaz ithal eden ülke, Almanya iken, bazı AB ülkelerinde ise Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 100’ü bulmaktadır. AB’nin fosil yakıt ihtiyacının karşılanmasında da en önemli enerji kaynağı olan Rusya, yılda 2 milyon varille Avrupa’nın kullandığı petrolün yaklaşık üçte birini, kömürün de yüzde 25’ini sağlamaktadır.
AB yeni arayışlarda
Azerbaycan’ın Hazar Denizi Şahdeniz Havzası’ndan çıkartılacak doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak Güney Gaz Koridoru, Avrupa’nın enerjide Rusya’ya bağımlılığını azaltacak en önemli projelerden biri olarak görülmekte olup, 5 yıl içerisinde tamamlanması öngörülen projeye, İsrail, Güney Kıbrıs Rum yönetimi, Türkmenistan ve Kuzey Irak’ın da gaz tedarikçisi olarak dahil olması planlanmaktadır.
Norveç’in önemi arttı
Dünyanın 5. büyük petrol ve 2. büyük doğalgaz ihracatçısı konumundaki Norveç, Avrupa’ya en fazla doğalgaz sağlayan ikinci ülke konumunda iken 2012’de Rusya’nın doğalgaz fiyatlarını petrole sabitlemesi ve kendisinin endeks sistemini koruması nedeniyle Avrupa’ya gerçekleştirdiği doğalgaz ihracatında Rusya’nın önüne geçti. Rusya’nın Avrupa’ya gaz ihracının, Ukrayna’nın transit ülke rolünden dolayı riske girmesi, Norveç’i potansiyel olarak Avrupa’nın en önemli doğalgaz kaynağı konumuna getirdi.
Enerji bağımlılığı tepkileri kısıtlamaktadır AB’nin enerjide Rusya’ya bağımlılığının, uluslararası kriz durumlarında tepkilerini kısıtladığı belirtilmekte, Ukrayna’daki krizin doğalgazda herhangi bir kesintiye neden olmasının, Avrupa ekonomisini ciddi bir krize sokabileceği ifade edilmektedir.
LNG ve kömür alternatifi
Almanya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsünden Prof. Dr. Claudia Kemfert, LNG ithalatının Rus gazına en önemli alternatif olduğunun altını çizerken,Glasgov Üniversitesi Enerji Uzmanı Jack Sharples da, Avrupa’nın sanayi üretiminde kömüre geçerek Rus gazına bağımlığını düşürebileceğini savundu.