Ekonomi yılın ilk çeyreğinde %0,7 büyüdü

15 Mayıs 2025

Birleşik Krallık ekonomisi yılın ilk çeyreğinde %0,7 büyüyerek, karamsar uyarılara rağmen beklentilerin üzerinde bir performans sergiledi.

Bu genişleme, yaklaşan vergi artışları ve ticaret tarifelerine rağmen gerçekleşti. Ancak ekonomistler, bu güçlü başlangıca rağmen büyümenin önümüzdeki aylarda zayıflamasını bekliyor.

Uzmanlara göre tüketici  ve kamu harcamaları büyümeye katkı sağladı ancak yüksek faiz oranları ve belirsiz küresel koşullar nedeniyle ivme sürdürülebilir olmayabilir.

Birleşik Krallık ekonomisi yılın ilk üç ayında beklentilerin üzerinde %0,7 büyüyerek, İşçi Partisi’nin vergi artışları ve Donald Trump’ın kapsamlı gümrük tarifeleri öncesinde yaşanacağı öngörülen güven krizi uyarılarını boşa çıkardı.

Ulusal İstatistik Ofisi (ONS), gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) %0,7 oranında arttığını açıkladı. Bu oran, finans çevrelerinin %0,6’lık tahminini aşarak, 2024’ün son çeyreğinde kaydedilen %0,1’lik büyümenin ardından son bir yılın en güçlü artışı oldu.

Büyümenin motoru, Britanya’nın baskın hizmetler sektörü oldu. Bu gelişme, vergi politikalarının istihdam ve büyümeyi olumsuz etkileyeceği yönündeki uyarıların ardından, Maliye Bakanı Rachel Reeves’i güçlendirecek nitelikte.

Ancak ekonomistler, Trump’ın 2 Nisan’daki “özgürlük günü” açıklamasının ardından gündeme gelen dengesiz tarife planlarının etkisiyle yılın geri kalanında büyümenin önemli ölçüde yavaşlayabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

İngiltere Merkez Bankası geçen hafta, ABD başkanının ticaret savaşları nedeniyle artan küresel belirsizlik ortamında İngiltere’nin beklentilerinin kötüleştiğini ve yılın geri kalanında neredeyse durgun bir faaliyet öngördüğünü söyledi.

Keir Starmer hükümeti, ticaret anlaşmaları yaparak ve dikkatleri hükümetin sanayi stratejisine odaklayarak, Trump’ın otomobil, alüminyum ve çelik üzerindeki gümrük vergilerinin bir kısmını azaltmak için Washington ile bir anlaşmaya varmak da dahil olmak üzere, İngiltere’yi uluslararası serpintiden izole etmeye çalıştı.

Birleşik Krallık Başbakanı ayrıca Hindistan ile uzun zamandır arzulanan bir ticaret anlaşmasını kabul ederken, önümüzdeki hafta Brexit’in ardından Brüksel ile ilişkileri “sıfırlamak” için tasarlanan bir zirvede de, AB ile daha yakın ticaret bağları için bastıracak.

Analistler, şubat ayında beklenmedik bir şekilde %0,5’lik güçlü bir genişlemenin ardından ilk çeyrekte yüksek bir büyüme öngörmüşlerdi. Son açıklanan aylık rakamlar GSYH’nin Mart ayında %0,2 oranında arttığını ve sıfır büyüme öngören şehir ekonomistlerinin tahminlerini aştığını gösteriyor.

Tüketici güveni ve iş dünyası duyarlılığı anketlerinin son aylarda keskin bir düşüş göstermesine rağmen, İngiliz hane halkı artan ekonomik belirsizliğe karşı şimdiye kadar dirençli olduğunu kanıtladı.

ONS, hizmet sektörü ekonomisindeki büyümenin ilk çeyrekte geniş tabanlı olduğunu, perakende, toptan satış ve bilgisayar programcılığının yanı sıra araç kiralama ve reklamcılığın da yıla güçlü bir başlangıç yaptığını söyledi. Bu durum eğitim, telekomünikasyon ve hukuk hizmetlerindeki düşüşlerle çok az dengelendi.

İlk çeyrekte hizmet sektöründeki %0,7’lik büyümenin yanı sıra, imalat, madencilik ve enerjiyi içeren üretim %1,1 artarken, inşaat sektöründeki faaliyetler büyüme göstermedi.

Son tablo, bu yılın başlarında Reeves’in, nisan ayından itibaren işveren ulusal sigorta katkı paylarında 25 milyar sterlinlik bir artış içeren sonbahar bütçesinin ekonomiyi resesyona sürükleme riski taşıdığı uyarısında bulunan iş dünyası liderleri tarafından çalınan alarmla keskin bir tezat oluşturuyor.

Ekonomistler, ilk çeyrekteki gücün bir kısmının, 2024’e kadar zayıf bir sonun ardından uçak, BT ekipmanı ve makine harcamaları da dahil olmak üzere iş yatırımlarında keskin bir toparlanmaya bağlı olduğunu söyledi.

İngiltere’nin ihracat hacmi üç çeyrek üst üste düşüşün ardından %3,5 oranında artarken, genel uluslararası ticaret ilk çeyrekte GSYH büyümesine 0,4 puan katkı sağladı.

Rakamların hükümetin planının işe yaradığını gösterdiğini söyleyen Reeves, “Yılın ilk üç ayında Birleşik Krallık ekonomisi ABD, Kanada, Fransa, İtalya ve Almanya’dan daha hızlı büyüdü. Küresel belirsizlik ortamında ulusal çıkarlarımız doğrultusunda doğru tercihleri yapıyoruz. Seçimden bu yana dört faiz indirimi yaptık, iki ticaret anlaşması imzaladık, British Steel’i kurtardık ve asgari ücreti arttırarak milyonlarca kişiye maaş artışı sağladık” dedi.

The Guardian’da yer alan habere göre, Trump’ın gümrük vergisi politikalarının iş dünyasının güvenini zedelemesi ve uluslararası ticaret üzerinde ağır bir yük oluşturması nedeniyle küresel görünüm üzerindeki belirsizliğin artmasıyla önümüzdeki aylarda büyümenin çok daha zayıf olması bekleniyor.

Resolution Foundation’da kıdemli bir ekonomist olan Simon Pittaway şunları söyledi: “Nisan ayı verilerinin çok daha zayıf görünmesi ve küresel ekonominin üzerinde asılı duran tarife şeklindeki devasa bulutlar nedeniyle bu büyüme toparlanmasının sürmesi pek olası değil. İngiltere’nin son dönemdeki ekonomik sicili göz önüne alındığında, kişi başına düşen GSYH’nin bugün hala pandemi öncesine kıyasla daha düşük olduğu düşünüldüğünde, bu büyüme rüzgarları daha da endişe verici.”