Birleşik Krallık enflasyonu aralık ayında %2,5’e geriledi

15 Ocak 2025

Tüketici fiyatları artışındaki gevşeme Rachel Reeves’i biraz rahatlatırken tahvil getirileri hızla düştü ve pound yükseldi.

Birleşik Krallık enflasyonu Aralık ayında beklenmedik bir şekilde %2,5’e gerileyerek, hükümetin borçlanma maliyetlerinin son on yılların en yüksek seviyesine çıkmasının ardından Rachel Reeves’e bir miktar ekonomik rahatlama sağladı.

Ulusal İstatistik Ofisi, Birleşik Krallık ekonomisindeki yıllık fiyat artış oranının Kasım ayındaki yüzde 2,6’dan gerilediğini açıkladı. Bu rakam şehir analistlerinin tahminlerinin altında kaldı.

Beklenenden düşük çıkan enflasyon rakamı, geçtiğimiz hafta Birleşik Krallık devlet tahvili piyasalarında yaşanan çalkantıların ardından geldi. Uzun vadeli devlet tahvili borçlanma maliyetleri 1990’ların sonundan bu yana en yüksek seviyesine tırmanarak, Maliye Bakanı’nın mali kurallarını yerine getirmek için vergileri artıracağı ya da harcamaları kısacağı spekülasyonlarına yol açtı.

Fiyatlarla ters orantılı hareket eden Birleşik Krallık devlet tahvili getirileri Çarşamba günü enflasyon haberleri üzerine sert bir düşüş yaşadı. Gösterge niteliğindeki on yıllık tahvilin getirisi 10 baz puan düşerek yüzde 4,81 olurken, 30 yıllık tahvilin getirisi 8 baz puan azalarak yüzde 5,38’e geriledi.

Pound, dolar karşısında yüzde 0,18 güçlenerek 1,22 dolara, euro karşısında ise yüzde 0,16 artarak 1,18 avroya yükseldi. FTSE 100 yüzde 0,64 ya da 52,47 artışla 8.254,02’ye yükseldi.

Maliye Bakanı Reeves şunları söyledi: “Ülke genelinde ailelere hayat pahalılığı konusunda yardımcı olmak için hala yapılması gereken işler var. İşte bu nedenle hükümet, çalışan insanların maaş bordrolarını yüksek vergilerden korumak için harekete geçti, akaryakıt vergisini dondurdu ve ulusal asgari ücreti arttırdı.”

Hükümetin “çalışan insanların cebine daha fazla para koymak için büyümenin bir numaralı önceliğimiz olduğu konusunda net olduğunu söyleyen Reeves, “Bu büyümeyi sağlamak ve Birleşik Krallık’ın her yerinde yaşam standartlarını iyileştirmek için her gün mücadele edeceğim” dedi.

İngiltere Merkez Bankası, Birleşik Krallık’ta enflasyonu yüzde 2’de sabit tutmakla görevli ve bu hedefe yüzde 4,75 olan faiz oranlarını manipüle ederek ulaşmaya çalışıyor. Yatırımcılar bu yıl bir ya da iki çeyrek puanlık faiz indirimi bekliyor.

Birleşik Krallık devlet tahvili piyasasında yaşanan dalgalanma, Reeves’in ekonomi gündemini yenilemesi için üzerindeki baskıyı arttırdı. Reeves’in önümüzdeki haftalarda büyüme planına ilişkin daha fazla ayrıntı sunması bekleniyor. Salı günü milletvekillerine verdiği demeçte, doğru bir şekilde uygulandığı takdirde “İngiliz halkına sunulan ödülün muazzam olduğunu” söyledi.

The Times’ta yer alan habere göre, devlet tahvili getirilerindeki artış, Birleşik Krallık’ın halihazırda yıllık 100 milyar Sterlini aşan borç faizi faturasını yükseltecek. Bu artan borç ödemeleri, kısmen, İngiltere’nin mali kurallarına karşı 9.9 milyar sterlinlik yastığı aşındıracak: Ekonominin bir payı olarak borcu azaltmak ve günlük kamu harcamalarını vergi gelirleriyle dengelemek.

Sonuç olarak analistler, Bütçe Sorumluluk Ofisi’nin yeni ekonomik tahminleri yayınlayacağı 26 Mart tarihinde Maliye Bakanı’nınvergi artışları, harcama kesintileri ya da mali kurallarda başka bir değişiklik açıklayacağını öne sürmüşlerdi.

İşletmeler, Ekim bütçesinde belirtilen işverenlerin ulusal sigorta primlerindeki 25 milyar Sterlinlik artışa karşılık olarak fiyat artışları konusunda uyarıda bulundu. Diğerleri ise işe alımları azaltacaklarını, personel çıkaracaklarını ve ücret artışını sınırlayacaklarını söyledi.

Başbakan Sir Keir Starmer bu hafta Maliye Bakanı’na destek vererek en azından bir sonraki genel seçimlere kadar görevde kalacağında ısrar etti.

Enflasyonun yüzde 3’ü aşması halinde, İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey’nin, Maliye Bakanı’na, enflasyonun merkez bankasının hedefini neden önemli ölçüde aştığını açıklayan ilk mektubunu yazması gerekecek.

Restoran ve otel sektöründeki fiyat artışının azalması geçtiğimiz ay enflasyonu aşağı çekti. Giyim ve ayakkabı enflasyonu ile alkol ve tütün fiyatlarındaki artışlar da Aralık ayında yavaşladı. Hızlanan petrol fiyatları geçen ay enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturdu.

Hizmet enflasyonu Aralık ayında, İngiltere Merkez Bankası’nın yüzde 4,7’lik tahmininin oldukça altında kalarak, bir önceki ay ki yüzde 5 seviyesinden yüzde 4,4’e geriledi. Gıda ve enerji fiyatlarını dışarıda bırakan çekirdek enflasyon ise yüzde 3,5’ten yüzde 3,2’ye geriledi.

İngiltere’de ekonomik büyüme geçen yılın ikinci yarısında belirgin bir şekilde yavaşlarken, bütçedeki vergi artışlarının ardından işçi talebi de geriledi. Bu dinamikler enflasyonu aşağı çekebilir ve İngiltere Merkez Bankası’nı faiz indirimlerini hızlandırmaya sevk edebilir. Perşembe günü açıklanacak yeni GSYH rakamlarının ekonominin Kasım ayında yüzde 0,2 büyüdüğünü göstermesi bekleniyor.

İngiltere Merkez Bankası’nın faiz oranlarını belirleyen Para Politikası Kurulu (MPC) Aralık ayındaki son toplantısında altıya karşı üç oyla borçlanma maliyetlerinin değiştirilmemesi yönünde karar aldı. Toplantı tutanakları, PPK’nın yavaşlayan büyümeyi canlandırmak için faiz indirimine ihtiyaç olup olmadığı konusunda daha fazla bölündüğüne işaret etti. PPK bir sonraki toplantısını 6 Şubat’ta yapacak.

Yılın başından bu yana küresel devlet tahvili getirileri, ABD Merkez Bankası’nın bu yıl borçlanma maliyetlerini çok az düşüreceği tahminleri nedeniyle keskin bir şekilde yükseldi. Yatırımcılar ayrıca Donald Trump’ın ticaret tarifelerinin fiyat artışlarını yüksek tutup tutmayacağı ve dolayısıyla merkez bankalarının kısıtlayıcı para politikasını sürdürmesini gerektirip gerektirmeyeceği konusunda da belirsiz.