Jeremy Hunt, Başkan Andrew Bailey’nin borçlanma maliyetlerinde keskin bir düşüşe kapı açmasının ardından, İngiltere Merkez Bankası’nı faiz oranlarını çok hızlı düşürmemeye çağırdı. Bailey’nin faiz oranlarının piyasa beklentilerinden daha hızlı düşebileceğini söylemesinin ardından, Maliye Bakanı müdahale etti.
Banka borçlanma maliyetlerini 5.25pc’de tuttu ancak ilk indirimin gelecek ay gibi kısa bir sürede gelebileceğini öne sürdü. Faizlerin genel ‘seçimlerden önce düşmesini umup ummadığı’ sorulan Hunt, “daha sonra geri dönmek zorunda kalacakları bir kararda acele etmektense enflasyonun aşağı yönlü bir yörüngede olduğundan kesinlikle emin olana kadar beklemelerini tercih edeceğini” söyledi.
İngiltere Merkez Bankası’nın kararlarını bağımsız olarak aldığını vurgulayan Hunt sözlerini şöyle sürdürdü: “Bizim istediğimiz sürdürülebilir düşük faiz oranlarıdır ve bence cesaret verici olan İngiltere Merkez Bankası Başkanı’nın ilk kez bu yolda olduğumuza dair gerçek bir iyimserlik ifade etmiş olmasıdır.”
Hunt’ın uyarısı, Banka’nın faiz oranları konusunda rotasını değiştirmek zorunda kalması halinde mortgage maliyetlerinde yeni bir artışı tetikleyebileceği korkusundan kaynaklanıyor. Yaklaşık 1,5 milyon ev sahibinin 2024 yılında sabit faizli mortgage anlaşmalarının sonuna ulaşması bekleniyor.
Banka’nın baş ekonomisti Huw Pill, yüksek göç seviyelerinin İngiltere’nin konut krizini körüklediğini söyledi. Pill, “son zamanlarda İngiltere’ye göçte oldukça büyük artışlar” olduğunu ve bunun da konut talebinin artmasına yol açtığını kaydettii.
Yatırımcılar bu yılın sonuna kadar iki faiz indirimi fiyatlıyor ancak Bailey’nin beklenenden daha fazla düşebileceğini söylemesinin ardından önümüzdeki ay bir indirime yönelik bahislerini artırdılar.
Daily Telgraph’ta yer alan habere göre, faiz oranlarındaki bir indirim, hane halkı üzerindeki mali baskıları hafifleterek Rishi Sunak’ı destekleyecek. Geçen yıl enflasyonu yarıya indirme taahhüdünü yerine getiren Başbakan, sonbaharda yapılması beklenen seçimler öncesinde anketlerdeki büyük farkı kapatmak için mücadele ediyor.
Bailey, yüksek enflasyon döneminin sona erdiği konusunda “iyimser” olduğunu belirtirken, Haziran ayında faiz indirimlerinin “ne göz ardı edildiğini ne de bir emrivaki olduğunu” vurguladı.
Enflasyondaki son düşüşlerin “cesaret verici” olduğunu söyleyen Başkan, enerji fiyat tavanındaki düşüşün ardından Banka’nın enflasyonun halihazırda 2pc hedefine ulaşmış olabileceğine inandığını sözlerine ekledi.
Enflasyon Mart ayında 3.2pc olarak gerçekleşti.
Bailey, “Kaydettiğimiz ilerlemeyle birlikte, enflasyonun 2pc hedefi civarında kalmasını sağlamak için önümüzdeki çeyreklerde Banka Faizini düşürmemiz gerekecek ve … muhtemelen şu anda piyasa oranlarında fiyatlanandan daha fazla” dedi. Ayrıca, önümüzdeki üç yıl için büyüme tahminlerini yükseltirken ekonominin “köşeyi döndüğünü” söyledi.
Cuma günü açıklanacak resmi rakamların ekonominin bu yılın başında resesyondan çıktığını teyit etmesi bekleniyor.
Pill, Threadneedle Street’teki politika yapıcıların “önümüzdeki birkaç toplantıda” faiz indirimlerini değerlendireceklerini ve ABD Merkez Bankası’ndan önce faizleri düşürmeye hazır olduklarını da sözlerine ekledi.
Bununla birlikte, Para Politikası Kurulu’nun (PPK) giderek bölündüğünün bir işareti olarak, Hunt’ın faiz oranlarını çok hızlı düşürme konusundaki uyarısını yineledi ve ekledi: “Eğer çok erken pes edersek, uzun bir süre hedeften uzak bir enflasyonla baş başa kalırız.”
Bailey’nin geçen yıl yanlışlıkla faiz oranlarının 4pc’de zirve yapmış olabileceğini iddia etmesi üzerine daha önce de gerginlikler yaşanmıştı. Ancak inatçı enflasyon faiz oranlarını daha da yukarı çekerek piyasalarda kaosa neden olmuştu.
Banka ayrıca Bahar Bütçesindeki vergi indirimlerinin önümüzdeki birkaç yıl içinde ekonomik büyümeyi artıracağını ve daha fazla insanı işe geri dönmeye teşvik edeceğini söyledi.
Bununla birlikte, faiz oranlarını belirleyen PPK, daha güçlü büyümenin kısmen nüfustaki artışlardan kaynaklandığını ve kamu sektöründeki daha yüksek ücretlerin bu yıl ücret tahminlerinde yapılan yükseltmelerin ana itici gücü olduğunu söyledi.
Bailey, bir sonraki faiz kararının hem enflasyon hem de istihdam piyasasının sağlığıyla ilgili yeni veri setlerine dayanacağını söyledi ve ekledi: “Bu da bize yeni bir değerlendirme yapmamızda yardımcı olacaktır.”
Banka’nın ekonomiye ilişkin son sağlık kontrolü, İngiltere’nin bu yılın başında resesyondan çıktığını ve ilk çeyrekte tahmini olarak yüzde 0,4 oranında büyüdüğünü gösterdi.
Mart ayında 3.2pc olan enflasyonun Nisan ayında muhtemelen 2pc hedefine gerilediğini belirten Banka, gıda fiyatlarındaki artışların yılın geri kalanında bu seviyede istikrar kazanacağını da sözlerine ekledi. Banka bu yıl ücret artışlarının ortalama 5.5pc civarında olmasını bekliyor. Bununla birlikte, “tüketiciye dönük sektörlerde” çalışanlara yönelik ücret artışlarının 7pc ile çok daha yüksek olacağı konusunda uyarırken, asgari ücretteki neredeyse çift haneli bir artış “ezici bir çoğunlukla” daha yüksek ücretin ana itici gücü olarak gösterildi.
Yılın ikinci yarısındaki ücret anlaşmalarının 2024’te şimdiye kadar görülenlerden “önemli ölçüde daha düşük” olacağını ve ortalama ücret artışının daha da soğuyacağını düşündürdüğünü ekledi.
Threadneedle Street, Lidl ve Aldi gibi indirimli süpermarketlerin “şiddetli rekabetinin” de gıda fiyatlarındaki artışları yılın geri kalanında 2pc ile 3pc arasında tutacağını söyledi.
Banka’nın başkan yardımcısı Sir Dave Ramsden, enflasyonun artık “sağlam bir düşüş yörüngesinde” olduğuna dair işaretlerin ortasında 7’ye karşı 2 oyla borçlanma maliyetinin düşürülmesi çağrılarına katıldı.
Yatırımcılar şu anda Banka’nın faiz oranlarını ağustos ayında düşürmeye başlamasını ve yıl sonuna kadar 4.75pc’ye indirmesini bekliyor.