İngiltere Merkez Bankası faiz artışı serisine son verdi

25 Eylül 2023

Taban faizini sabit tutma kararının ardından mortgage faizlerinin düşmesi bekleniyor

İngiltere Merkez Bankası (BoE), son toplantısında fiyat artışlarının beklenilenden hızlı yavaşladığını belirterek, sürpriz bir kararla taban faizini yüzde 5,25 seviyesinde tuttu.

BoE Başkanı Andrew Bailey, “son aylarda enflasyon çok düştü ve düşmeye devam edeceğini düşünüyoruz” dedi. Yapılan açıklamalarda, yüksek faizlerin Birleşik Krallık ekonomisine zarar vermeye başladığına dair belirtilerin arttığı ifade edildi. BoE, enflasyonu kontrol altına almak adına taban faizini üst üste 14 kez yükseltmişti.

Fiyatların artış hızını gösteren enflasyon oranı, hâlâ BoE’nin hedefi olan yüzde 2 seviyesinin oldukça üzerinde. Faizlerin üst üste 14 kez yükseltilmiş olması, ülke genelinde mortgage ve diğer kredi ödemelerinin de artmasına neden oldu.

BBC tarafından yayınlanan habere göre, birçok analiz uzmanı, BoE’nin son toplantısında taban faizini yeniden yükseltmesini bekliyordu. Banka’nın faizleri sabit tutma kararının, bunun bir dönüm noktası olabileceğine dair umutları arttırdığı belirtiliyor.

Mortgage komisyoncularının da bu kararın ardından gelecek haftalarda mortgage faizlerinin düşmesini beklediği aktarıldı. Buna rağmen, taban faizinde yakın zamanda bir düşüş beklenmediği için, mortgage faizlerindeki düşüşlerin de yavaş bir şekilde ilerleyeceği tahmin ediliyor.

Habere göre, taban faizini sabit tutma kararı, ülke genelinde değişken faizli mortgage anlaşmaları bulunan 1,4 milyon kişiye derin bir nefes aldırmış olacak. Değişken faizli anlaşmalara sahip kişilerin yaptığı aylık geri ödemeler, taban faiziyle birlikte düzenli olarak artıyordu.

Değişken faizli anlaşmaları bulunanların aylık ödemeleri, taban faizi artışlarının başladığı Aralık 2021’den bu yana, büyük miktarda yükseldi. Aralık 2021’den bu yana, “tracker” anlaşması bulunan kişilerin aylık ödemelerinin 540 pound, standart değişken faizli anlaşması olanların aylık ödemelerininse 299 pound arttığı belirtiliyor.

Haberde, ülke genelindeki mortgage müşterilerinin dörtte üçünün, sabit faizli anlaşmaları bulunduğu aktarılıyor. UK Finance, bunlardan 800 bin anlaşmanın, 2023 yılının ikinci yarısında, 1,6 milyon anlaşmanınsa gelecek yıl sona ereceğini söylüyor.

Anlaşması sona eren kişilerin, yeni faiz oranlarında anlaşmasını yenilemesi gerekecek. Mortgage komisyoncularına göre, anlaşmasını yenileyecek olanların yüzde 5’in altında bir faiz oranıyla anlaşma yapma şansı artık daha yüksek.

Buna rağmen, BoE Başkanı Andrew Bailey, “rahatlama” ve “erken kutlamalara” karşı uyarılarda bulundu ve açıklamalarını şöyle sürdürdü:

“Enflasyonu, Banka’nın yüzde 2’lik hedef seviyesine indirmek için daha çok yolumuz var. Faizleri düşürmeye başlamakla ilgili hiçbir görüşme yapmadığımızısöyleyebilirim. Çünkü bunun için çok, çok erken. İşimiz, enflasyonu düşürmek.” Maliye Bakanı Jeremy Hunt ise konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

“Enflasyon konusunda rüzgarın tersine dönmeye başladığını görüyoruz ama mortgage ödemelerinde zorlanan hane halklarına yardım etmek için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz.

“Şimdi, işi tamamlama zamanı. Bu yıl enflasyonu yarıya indirme yolunda ilerliyoruz ve taban faiziyle mortgage faizlerini aşağıya çekmenin tek yolu, planımıza sadık kalmak.”