İngiltere’de gıda enflasyonu 17 ayın zirvesinde

27 Ağustos 2025

Hanehalkı üzerindeki baskı artarken, Bank of England yükselen market fiyatlarının genel enflasyonu tetikleyebileceği uyarısında bulundu.

İngiltere’de gıda fiyatları enflasyonu Ağustos ayında son 17 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu artış, hem hanelerin yaşam maliyetlerini daha da zorlaştırıyor hem de Bank of England’ın enflasyonla mücadele planlarına gölge düşürüyor.

Gıda enflasyonu hızlanıyor

British Retail Consortium (BRC) ve NielsenQ (NIQ) verilerine göre gıda fiyatları Temmuz’daki yıllık %4’lük artışın ardından Ağustos’ta %4,2 yükseldi. Bank of England, gıda fiyatlarındaki bu ivmenin yıl sonuna doğru %5’in üzerine çıkabileceğini öngörüyor.

BRC verilerine göre en büyük fiyat artışı yumurta, tereyağı gibi temel gıda ürünlerinde görüldü. Ayrıca, kötü kakao hasadı nedeniyle çikolata fiyatlarında da dikkat çekici bir yükseliş yaşandı.

Artışın nedenleri

The Times’ta yer alan habere göre, NIQ’nun perakende ve iş içgörüleri direktörü Mike Watkins, fiyat artışlarının ardında birden fazla faktör olduğuna dikkat çekti:

• Küresel tedarik maliyetlerindeki artış,
• Mevsimsel gıda enflasyonu (özellikle hava koşulları nedeniyle),
• Yakın dönemdeki spor etkinliklerine bağlı promosyon kampanyalarının sona ermesi,
• İşletme maliyetlerindeki yükseliş.

Buna karşılık, gıda dışı ürünlerde fiyatlar düşmeye devam etti. Yıllık %0,8’lik deflasyon yaşanırken, bu oran Haziran’daki %1’lik düşüşten biraz daha düşük gerçekleşti.

Vergi artışları fiyatları yukarı çekti

BRC CEO’su Helen Dickinson, geçen yılın sonbahar bütçesinde perakende sektörüne getirilen 7 milyar sterlinlik ek vergi yükünün fiyat artışlarında önemli bir rol oynadığını vurguladı. Ulusal sigorta primlerindeki artış ve Nisan ayından itibaren yükseltilen ulusal asgari ücretin de işletmelerin maliyetlerini artırdığı belirtildi.

Bank of England’ın endişesi

Merkez Bankası’nın dokuz üyeli Para Politikası Komitesi bu ay faiz oranlarını %4’e indirmişti. Ancak Banka, gıda fiyatlarındaki yeni artışların enflasyon üzerinde beklenmedik bir baskı oluşturabileceği ve bu nedenle yıl içinde yeni bir faiz indiriminin mümkün olmayabileceği uyarısında bulundu.

Policymaker’lar özellikle hanehalkının market harcamalarına karşı daha duyarlı olduğunu belirtiyor. Bu durumun, enflasyon beklentilerini yükseltebileceği; dolayısıyla ücret artışları ve şirketlerin fiyatlama politikaları üzerinde zincirleme etki yaratabileceği ifade ediliyor.

Resmî veriler ve tahminler

İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi’nin (ONS) Temmuz verileri, gıda fiyat enflasyonunun %4,9’a çıktığını ortaya koydu. Bu oran Bank of England’ın %4,7’lik tahminini aşarken, artışın özellikle et ve çikolata fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandığı belirtildi.

Capital Economics analistleri, gıda fiyat enflasyonunun Eylül ayında %5,5 ile zirve yapmasını bekliyor.

Enflasyon beklentileri şimdilik sabit

ABD’li yatırım bankası Citi ve YouGov tarafından hazırlanan ankete göre hanehalkının 12 aylık enflasyon beklentisi %4 seviyesinde sabit kaldı. Daha uzun vadeli beklentiler ise üçüncü ay üst üste gerileyerek %4,2’den %3,9’a düştü.

Citi’den Callum McLaren-Stewart, şimdilik beklentilerde ciddi bir bozulma olmadığını, ancak “önümüzdeki aylarda gıda fiyatlarında yeni artışların bu beklentileri yukarı çekme riski taşıdığını” söyledi.