İngiltere’nin önde gelen perakende temsilcileri, Maliye Bakanı Rachel Reeves’i sonbahar bütçesinde planlanan vergi artışlarının mağaza fiyatlarını daha da yükselteceği ve bu durumun hem hane halkı gelirlerini hem de genel ekonomiyi olumsuz etkileyeceği konusunda uyardı.
The Guardian’da yer alan habere göre, ana caddelerdeki birçok mağazanın kapanması ve istihdamda kesintiye gidilmesinin ardından açıklama yapan İngiliz Perakendeciler Konsorsiyumu (BRC), sektörün mali işler direktörlerinin üçte ikisinin önümüzdeki yıl içinde fiyatların yeniden artacağını öngördüğünü belirtti. Bu öngörü, henüz sonbahar bütçesinde herhangi bir vergi artışı gerçekleşmeden önce geldi.
Son aylarda Iceland, Poundland ve New Look gibi büyük perakendeciler mağaza kapanışlarını duyururken, işletmeler yeni vergi artışlarının yaratacağı etki konusunda da hükümeti uyardı.
9.000’den fazla mağazayı ve 300.000 çalışanı temsil eden BRC’nin sektör genelinde yaptığı anket sonuçlarına göre, işletmelerin %85’i, 2024 yılında İşçi Partisi’nin iktidara gelmesinden bu yana alınan önlemler nedeniyle fiyatlarını artırmak zorunda kaldı. BRC CEO’su Helen Dickinson, vergi artışlarının devam etmesi halinde fiyatların daha da yükseleceğini ve birçok ailenin bu duruma dayanamayacağını ifade etti.
“Perakende sektörü, önceki bütçede doğrudan hedef alındı. Sektöre 7 milyar sterlinlik yeni vergi ve maliyet yüklendi,” diyen Dickinson, sözlerine şöyle devam etti: “Perakendeciler, müşterilerini yüksek maliyetlerden korumak için ellerinden geleni yaptı. Ancak düşük kâr marjları ve artan personel maliyetleri göz önüne alındığında fiyat artışları kaçınılmaz hale geldi.”
İngiltere’nin resmi enflasyon oranı Haziran ayında %3,6’ya yükselirken, BRC-NielsenIQ tarafından hazırlanan gıda fiyat endeksi Temmuz ayında %4’e çıktı. BRC’nin kendi projeksiyonlarına göre, bu oranın yıl sonuna kadar %6’ya ulaşması bekleniyor.
Perakendeciler, Nisan ayında hükümetin işveren ulusal sigorta katkı paylarını (NICs) 25 milyar sterlin artırması ve “ulusal geçim ücreti”nin %6,7 oranında yükseltilmesinden de olumsuz etkilendi. Öte yandan küresel belirsizlikler ve yükselen işsizlik nedeniyle hane halkları daha fazla tasarruf yapma eğiliminde.
Maliye Bakanı Reeves’in, kamu maliyesindeki açığı kapatmak için sonbaharda yeni gelir kaynakları arayacağı öngörülüyor. Bazı analistlere göre bu açık 20 milyar sterlini bulabilir. Bu kapsamda, gelir vergisi eşiklerinin dondurulmasının uzatılması gibi adımların gündeme gelmesi bekleniyor. Ancak işletmeler, ek vergi yüklerinin de masada olabileceğinden endişeli.
BRC’nin araştırmasına göre, mali işler direktörlerinin %56’sı gelecek yıla dair karamsar, sadece %11’i ise iyimser. Ankete katılanların %42’si işe alımları dondurduklarını belirtirken, %38’i personel sayısını azalttıklarını söyledi. Vergi ve düzenleyici yükler ise %88 ile sektörün en büyük sorunu olarak öne çıktı. Bu oran, Ocak ayında %62 düzeyindeydi.
Dickinson, açıklamasını şu ifadelerle tamamladı:
“Maliye Bakanı’nın önünde önemli bir karar var: Enflasyonu körüklemeye devam mı edecek, yoksa perakende sektörünü ve sağladığı yerel istihdamı destekleyerek günlük ekonomiyi mi güçlendirecek?”