Harcama denetim kurumu pandemi sonrası başvurularda yaşanan artışın, Britanya’nın sağlığının kötüleşmesiyle kalıcı hale geleceği ve maliyetlerin iki katına çıkmasının beklendiği konusunda uyarıda bulundu.
Parlamento dönemi sonunda, Britanya’nın ana sosyal yardım taleplerinin yarısının kötü sağlık nedeniyle olacağı ve hastalık ödemelerinin maliyetinin ilk kez yılda 100 milyar poundu aşacağı tahmin ediliyor.
Harcamaları denetleyen kurum, Britanya’nın sağlık durumu kötüleştikçe pandemi sonrası taleplerdeki artışın kalıcı hale geleceği ve maliyetlerin pandemi öncesi seviyelerin iki katına çıkacağı uyarısında bulundu. Hükümeti soruna el atmaya çağıran uzmanlara göre,hastalık yardımlarının artan maliyeti, İngiltere’nin daha iyi kamu hizmetleri almadan daha fazla vergi ödemesinin önemli bir nedeni.
Bakanlar Perşembe günü bu artışın “kabul edilemez” olduğunu kabul ederken, Rachel Reeves “insanları uzun vadeli hastalık yardımlarından kurtarıp işlerine geri döndürmek” için daha fazlasını yapmanın ekonomiyi canlandırma planları için çok önemli olduğunu söyledi.
Maliye Bakanı, İşçi Partisi’nin reformlarının kasvetli büyüme tahminlerine meydan okuyabileceği konusunda ısrar ederek, 40 milyar sterlinlik vergi artışının yapıldığı bir bütçeyi savundu:
– Bir düşünce kuruluşu, vergi artışları, düşük büyüme ve yüksek enflasyonun etkisiyle bu parlamentonun ortasına kadar ücretlerin yirmi yılda haftada sadece 13 sterlin artmış olacağını söyledi.
-Mali Araştırmalar Enstitüsü’ne göre, Parlamento’nun sonuna doğru planlanan 9 milyar pound kesintiden kaçınmak için vergilerin iki yıl içinde yeniden artması muhtemel.
– Sir Keir Starmer NHS çalışanlarına daha çok çalışmaları gerektiğini söyledi, zira sağlık yöneticileri 22 milyar sterlinlik artışın maaş maliyetleri tarafından yutulmasından korkuyor
– Özel okullar, Reeves’in ücretler üzerinde KDV uygulamasına karşı hukuki işlem başlattı.
– Coca-Cola, frappuccino ve milkshake ‘ler Hazine tarafından önerilen yenilenmiş şeker vergisi kapsamında vergilendirilecek.
Bütçe Sorumluluk Ofisi daha önce İngiltere’nin sağlık durumunun kötü olmasını, NHS ve sosyal yardım maliyetlerini arttırdığı için kamu maliyesinin sürdürülebilirliğine yönelik en büyük tek risk olarak göstermişti. Uzun süreli hastalıklar nedeniyle çalışamayan 2.8 milyon kişi var ve İngiltere, pandemi sonrası dönemde herhangi bir düşüş görmeyen gelişmiş ülkeler arasında neredeyse tek.
The Times’ta yer alan habere göre, artışın büyük bir kısmı, ruh sağlığı sorunları nedeniyle iş göremezlik ödeneği talep edenlerin sayısındaki artıştan kaynaklanıyor ve bu tür talepler özellikle gençler arasında en hızlı şekilde yükseliyor. Pandemi öncesi yüzde 28 olan iş göremezlik ödeneklerinin yaklaşık yüzde 37’si şu anda öncelikle ruh sağlığı sorunları için verilirken, 40 yaşın altında talepte bulunanların sayısı yüzde 150 arttı.
İzleme kuruluşu, pandemiden bu yana taleplerdeki artışın normale döneceğine inanmadığını belirterek, “Artık pandemi sonrası iş göremezlik vaka yükünün, büyüme oranındaki artışın yaklaşık yarısının orta vadede devam edeceğini varsayıyoruz” dedi.
Hastalık nedeniyle çalışamayanlara verilen iş göremezlik yardımlarından 2019’da yüzde 36 artışla üç milyon kişi yararlanıyor. Bu talepler, iş arayanlar, konut yardımı alanlar, gelir desteği ve çocuk vergi kredileri de dahil olmak üzere altı milyondan fazla kişiye yardım ödeyen Evrensel Kredi aracılığıyla giderek, daha fazla ödeniyor.
OBR, diğer yardım talepleri azalsa bile 2029 yılına kadar 420.000 hanenin daha Evrensel Kredi sağlık yardımı talep edeceğini öngörüyor. Bu, geçen yıl yüzde 31 olan Evrensel Kredi taleplerinin yüzde 50’sinin parlamento sonuna kadar sağlık koşulları için yapılacağı anlamına geliyor.
Kişinin çalışıp çalışamadığına bakılmaksızın ödenen ayrı engellilik yardımlarından yararlananların sayısının 5,5 milyondan iki milyona çıkması bekleniyor. OBR’nin tahminlerine göre, engellilik ve iş göremezlik yardımlarının toplam maliyeti 2023-24 döneminde 64,7 milyar Sterlin iken, 2029-30 döneminde 100,7 milyar Sterline ulaşacak. Bu rakam, 2018-19’daki 40 milyar sterlinlik maliyetin iki katından fazla.
Hastalık yardımları her yaş grubunda artarken, çocuklar için maliyetin sadece beş yıl içinde iki katına çıkarak. 7 milyar Sterlin’i aşacağı tahmin ediliyor.
Reeves bütçede, iş, sağlık ve beceri desteğinin birleştirilmesine yönelik yerel yaklaşımların pilot uygulaması için 240 milyon sterlinlik bir fon ayrılacağını ve yıl sonundan önce insanların işlerine geri dönmelerini sağlayacak bir beyaz kitap hazırlanacağını duyurdu. Engelli yardımlarını da kapsayan daha kapsamlı reform planları için de gelecek yıla söz verildi.
Sosyal Adalet Merkezi düşünce kuruluşundan Andy Cook şunları söyledi: “Bütçe, bu hükümetin hareketsizlik kriziyle mücadele etmek için bir planı olduğuna dair bir umut ışığı sağladı. Ancak bu tahminlerin de gösterdiği üzere Liz Kendall, İngiltere’nin yeniden çalışmaya başlaması için yetkileri acilen yerel topluluklara geri vermelidir.”