Dış yardımın cinsiyet eşitliğine ayrılma taahhüdü kaldırılabilir

14 Ağustos 2025

Eleştirmenler, bu adımın ABD’nin kadın hakları ve çeşitlilik projelerine yönelik fon kesintilerinin olumsuz etkilerini artırabileceği uyarısında bulunuyor.

İngiltere hükümeti, dış yardım bütçesinin %80’ini toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen projelere ayırma taahhüdünü kaldırmayı değerlendiriyor. Guardian’ın edindiği bilgilere göre, bu değişiklik gerçekleşirse özellikle gelişmekte olan ülkelerde kadın sağlığı, kız çocuklarının eğitimi ve barış süreçlerine kadın katılımını artırma girişimleri önemli darbe alabilir.

2023’te Muhafazakâr hükümet tarafından açıklanan hedef, 2030 yılına kadar Dışişleri Bakanlığı’nın ikili yardım programlarının %80’inin toplumsal cinsiyet eşitliği bileşenine sahip olmasını öngörüyordu. Bu taahhüt, 2025’te İşçi Partisi hükümeti tarafından da teyit edilmişti. Ancak Dışişleri Bakanı David Lammy, geçtiğimiz ay parlamentoda yaptığı açıklamada, “Önceki hükümetin kararlarını aynen sürdürme sözü veremem, konuyu yeniden değerlendireceğiz” dedi.

Fon Kesintileri ve Küresel Etkiler

İngiltere’nin 2023’teki dış yardım harcaması 15,3 milyar sterlin iken, 2024’te bu rakam %8 azalarak 14,1 milyar sterline düştü. Yardım kesintilerinin yarısı Afrika’ya yönelik projeleri etkiledi. Kadın sağlığı, acil insani müdahaleler ve kız çocuklarının eğitim programlarında kısıtlamalara gidildi; Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Zimbabve, Mozambik, Etiyopya, Sierra Leone ve Nijerya gibi ülkeler doğrudan etkilendi.

Hükümetin Temmuz ayında yayımladığı etki değerlendirme raporu, sağlık harcamalarındaki düşüşün hastalık yükünü artırabileceği ve ölümlere yol açabileceği uyarısında bulundu. Ayrıca barış süreçlerinde kadınların temsilini artırmayı hedefleyen projelerin de ölçeğinin küçüleceği açıklandı.

Eleştiriler ve Siyasi Tepkiler

İşçi Partisi milletvekilleri ve yardım kuruluşları, bu taahhüdün kaldırılmasının ABD’de Donald Trump yönetiminin uyguladığı fon kesintilerinin etkilerini ağırlaştırabileceğini savunuyor.

İngiltere Parlamentosu Uluslararası Yardım Komitesi Başkanı Sarah Champion, “Kadın ve kız çocuklarına yönelik yardımlar sadece kâğıt üzerindeki sözler değil, milyonlarca insana umut veren bir yaşam hattıdır” dedi. Champion, “Küresel olarak kadın hakları saldırı altında, şimdi geri adım atma zamanı değil” ifadelerini kullandı.

Bond adlı STK ağından Alex Farley ise, “Toplumsal cinsiyet eşitliği programları zaten orantısız biçimde kesintiye uğradı. Bu hedefin korunması, İngiltere’nin eşitsizlikle mücadelede geri adım atmadığını göstermesi açısından kritik” diye konuştu.

Plan International UK’den Amelia Whitworth da “Kız çocuklarının hakları geri giderken, insani krizler ve iklim felaketleri büyüyor. İngiltere’nin bu taahhüdü koruması her zamankinden daha önemli” değerlendirmesinde bulundu.

Hükümetin Açıklaması

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, yardım bütçesinin GSYH’nin %0,3’üne düşürülmesinin ardından mevcut taahhütlerin “titizlikle gözden geçirildiğini” doğruladı.

Sözcü, “Kadınlar ve kız çocukları temel önceliğimiz olmaya devam ediyor. Özel temsilci atanmasından enerji erişimi projelerine kadar, toplumsal cinsiyet eşitliğini uluslararası çalışmalarımıza entegre ederek hayatları dönüştürüyoruz” dedi.